Orijinal Başlık: 10 Partiden ‘Kayyum Düzenlemesi’ Kaldırılsın Teklifi
OHAL Kanun Hükmünde Kararnamesi ile başlatılan ve daha sonra Meclis’te kanun haline getirilen düzenlemeyle, terör soruşturması kapsamında görevde bulunan belediye başkanlarının yerine kayyum atanması yaklaşık 7 yıldır sürdürülüyor. 2017 yılından bu yana, özellikle HDP olmak üzere birçok muhalefet partisinin belediyelerine kayyum atamaları gerçekleştirildi. 31 Mart 2024 yerel seçimleri sonrası da bu uygulamaya devam edildi. Geçtiğimiz ay CHP’li Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer tutuklandı ve görevden uzaklaştırıldı. Özer’in yerine kayyum atandı. İçişleri Bakanlığı, bu durumdan hareketle kısa bir süre sonra Mardin, Batman ve Halfeti Belediyelerine de kayyum atadı. PARTİLER DESTEKLEDİ CHP, kayyum atamalarına temel oluşturan düzenlemenin yürürlükten kaldırılması için Meclis Başkanlığına kanun teklifi sundu. CHP Grubu’nun önerisine, Meclis’te grubu bulunmayan Yeniden Refah Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Emek Partisi ve Demokrat Parti milletvekilleri destek vererek imza attı. Grupları bulunan DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet-Gelecek Partisi’nin de ayrı ayrı teklif hazırlayacağı öğrenildi. Her ne kadar grubu olmasa da DEVA Partisi milletvekilleri de kayyum düzenlemesinin kaldırılması için kendi tekliflerimizi sundu. ‘ÖNEMLİ BİR GÜN’ CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, teklifle ilgili olarak Meclis’te düzenlediği basın toplantısında şu ifadelere yer verdi: “Bugünkü tarih demokrasi geçmişimiz açısından oldukça önemlidir. TBMM’de grubu bulunan, grubu bulunmayan toplamda 14 parti mevcut. Bunlardan AKP, MHP, Hüda-PAR ve DSP Cumhur İttifakı’nı oluşturuyor. Geriye kalan partiler şunlardır: Cumhuriyet Halk Partisi, DEM, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, DEVA Partisi, Demokrat Parti, Yeniden Refah Partisi, Emek Partisi ve Türkiye İşçi Partisi. Bu 10 siyasi partinin, hukuka ve adalete aykırı kayyum uygulamalarının sona ermesini sağlamak için ortak bir kanun teklifini, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunmuşlardır. Grubu bulunan siyasi partiler kendi adlarına bu metni sunmakta, grubu bulunmayan partiler ise Cumhuriyet Halk Partisi altında imzalarını vermiştir.” ‘CUMHUR İTTİFAKI HARİÇ…’ Günaydın, konunun Meclis Genel Kurulu’nda da gündeme getirileceğini ifade ederek, “Demek ki Cumhur İttifakı haricindeki tüm siyasi partiler, farklı geçmişlere ve ideolojilere sahip olmalarına rağmen, hukuk ve adalet konularında birleşmiş durumdalar. Herkesten ve her yere yönelse de, böyle ilkesel bir duruşu Türkiye’nin demokratik deneyimi açısından önemli bir ilerleme olarak değerlendiriyorum. Bu kanun teklifine imza atan tüm siyasi partileri, genel başkanlarını, grup başkanvekillerini ve milletvekillerini kutluyorum,” dedi. TEKLİFİN GEREKÇESİ Kanun teklifini CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in yanı sıra, Grup Başkanvekilleri Gökhan Günaydın, Murat Emir ve Ali Mahir Başarır başta olmak üzere tüm CHP milletvekilleri imzaladı. Teklifin gerekçesinde, İçişleri Bakanlığı’nın belediyelere kayyum atanmasına dair düzenlemeleriyle ilgili çeşitli Anayasa Mahkemesi kararları anımsatılarak, şu ifadeler yer aldı: “Kayyum uygulamaları, belediyenin idari ve mali yönetimini seçilmişlerden alarak atanan kişilerin yetkisine vermekte ve fiili fesih oluşturmaktadır. Oysa Anayasa’nın demokratik devlet niteliğini vurgulayan 2’nci maddesi, devletin temel amaç ve görevlerini belirtmekte olan 5’inci maddesi ve yerel yönetimlerin merkezi idareye karşı konumunu belirten 127’nci maddesi birlikte değerlendirildiğinde, belediyeler üzerinde ciddi tehdit oluşturan bu uygulamalar Anayasal sistemimizde yer bulmamaktadır. Ayrıca, kayyum uygulamaları, yalnızca bir kanun hükmüne dayanarak yapılan idari işlemlerin hukuka uygunluğu meselesidir. Bu kayyum uygulamaları, belediyeler üzerinde sıkı bir idari denetim kurarak, Türkiye’de demokratik bir toplum oluşumuna engel olmakta, toplumsal uzlaşmayı zedelemekte ve seçmen iradesini hiçe sayan siyasi eylemlerdir. Bu nedenle, hukuka aykırı kayyum uygulamalarının dayanağı olan kanun hükümlerinin kaldırılmasını amaçlayan bir kanun teklifi sunulmuştur.
