Emeklilik yaşına gelmiş milyonlarca kişi yasal düzenlemeleri beklerken, 99 yaşından önce sigortasız çalışanların EYT'den faydalanması için çözüm arandı. Hizmet belirleme formülü adı verilen çalışmanın tamamlanması ile sigorta primleri faizli olarak ödenebilmektedir. İşte merak edilen EYT sorularının cevapları...
EYT’de algılama formülü
Sabah.com’da yer alan habere göre; Hazırlanan yeni çalışma ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortasız çalışanlar bu süre için tespit davası açarak emekliye ayrılma hakkına sahip olabilecekler. Bu süre içinde yazılı belgesi olmayanlar şahit gösterip sigorta primlerini faiziyle birlikte geri alabilirler. 99 yaşından önce sigortasız çalışanlar, ilk işe giriş tarihinin fiili işe giriş tarihi olması gerektiğini belirterek SGK’ya başvurabilir ve sigorta başlangıç tarihinin düzeltilmesini talep edebilir. Uygulama sonrasında olumlu yanıt alınmazsa hizmet algılama kürü açılabilir. Sigorta primleri faizli olarak ödenebilir. Hizmet tespiti davası için beş yıllık zamanaşımı süresi olmasına rağmen SGK kayıtlarında “Bordro, sigortalı hesap fişi, beyanname” gibi belgeler varsa mahrumiyet süresi yoktur.
EYT’de ödünç alma hakkı verilmezse yatırılan parayı geri alabilir miyim?
Askerlik ve doğum gibi nedenlerle eksik kalan primler tamamlanabilir. 1999’dan önce askerlik yapmış olanlar sigorta başlangıç tarihini ileri alarak haklarından yararlanabilirler. EYT kapsamında borçlanma hakkının verilip verilmeyeceği, yasal düzenleme Meclis’e geldiğinde netlik kazanacak. EYT düzenlemesinden önce borçlananlar, yasal düzenleme sonrasında borçlanma hakları kalmadığı takdirde yatırdıkları parayı geri alabilirler. Emekli maaşı ödenmeden önce borçlanma maliyetlerinin iadesi talep edilebilir.
Hizmet tespiti davası kaç ayda sonuçlanır?
İş Kanunundaki ifadelere göre; “Zorunlu arabuluculuk kapsamı dışındadır. Hizmet tespiti davası açılmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu yoktur. Bu durumda sonuç kesinleşmeden icrası mümkün olmayan kararlardır. Prosedüre göre yaklaşık iki ayda sonuçlanıyor” dedi.
EYT’den yararlanmak için ne yapmalıyım?
En sık sorulan sorulardan biri EYT’den yararlanmak için ne yapmam gerekiyor? Soru. Sabah Gazetesi’ndeki yazının devamında; “Bu sürenin sigortaya dahil edilebilmesi için hizmet tespit davası açılması gerekir. Kanuna göre, işten çıkarma yılının bitiminden itibaren 5 yıl içinde hizmet tespiti çözümünün açılması gerekiyor. Ancak bu sürenin aranmadığı durumlar vardır. Maaş bordrosu, beyanname, sigortalı hesap fişi gibi belgelerden birinin mahkemeye sunulması halinde mahrumiyet süresi uygulanmaz. İşyerinde düzenlenen ödeme makbuzu ve görev takvimi de kanıt olarak kabul edilir. Sigortasız çalıştıkları işyerinde ara vermeden devam edenler ve sigortalı olanlar hizmet davası açarak bu süreyi sigortalarına ekleyebilirler. O sırada çalıştığını yazılı olarak ispatlayamayanlar şahitlik edebilirler.”
Hangi durumlarda hizmet tespiti davası açılabilir?
“Çalışma saatlerinin işveren tarafından SGK’ya bildirilmemesi veya eksik bildirilmesi durumunda işçi hizmet tespit davası açabilir. Hizmet, davacı çalışan tarafından sigortasız olarak görülmüş olmalı ve bu durum daha önce SGK tarafından tespit edilmemiş olmalıdır. Kişinin kendisi veya ölümü halinde mirasçıları hizmet tespiti davası açabilir. Hizmet tespitine konu işyerinde, hizmetin verildiği yılın sonundan itibaren beş yıl içinde mahkemeye başvurulabilir. Aynı işyerine birden fazla giren ve çıkanların dava açma süresi işten ayrıldıkları ilk tarihte başlar. Sigortalının ölümü halinde mirasçılar, sigortalının ölüm tarihinden itibaren dava açabilirler.
.
