1912 yılında, Japon hekim Hakaru tarafından bulunan Haşimato günümüzde adı sıkça duyulmaktadır ve hastalık tedavi edilmediği sürece ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Peki Haşimato Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir? hakkında yazımı sizlerle paylaşacağım, aşağıdaki videodan da detaylıca inceleyebilirsiniz.
Haşimato Nedir?
Haşimato, kendi hücresini tanımayan ve onunla savaşmaya çalışan hücrelerden oluşan tiroid bezini etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Bağışıklık sisteminin bozukluğu sebebiyle ortaya çıkan tiroid bezi iltihaplanması da denilebilir. Vücudun yabancı maddelere karşı ürettiği antikorlar, tiroid hücrelerine saldırarak tiroid bezinin iltihaplanmasına, tiroidlerin zarar görmesine yol açar. Böylece tiroit bezi gorevini yerine getiremez ve zamanla salgıladığı hormon düzeyi düşer, metabolizma yavaşlar.
Tiroid, boğazın altında yer alan adem elması diye adlandırılan kelebek şekline benzeyen bir bezdir. Tiroid, vücuttaki birçok işlevi düzenlemeye yardımcı olan hormonları üretmeye yarar ve vücudun metabolizma hızını ayarlar. Genellikle genetik geçişli olup orta yaş kadınlarda görülmektedir.
Ha ş imato Nedenleri?
Hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak tetikleyici bazı nedenler vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz;
Genetik: Ailenizdeki kişilerde tiroid varsa sizin de hastalığa yakalanma olasılığınız yüksektir. Genellikle kalıtımsaldır.
Radyasyon: Çevresel radyasyona aşırı şekilde maruz kaldıysanız haşimato hastalığını tetikleyebilirsiniz.
Cinsiyet: Kadınlarda erkeklere oranla hastalığa yakalanma olasılığı daha fazladır.
Yaş: Çoğunlukla orta yaş (30 yaş üzeri) grubunda görülmektedir.
İyot eksikliği: Yeterli miktarda vücudun gereken iyotu almaması taktirde hastalığa yakalanma şansınız yüksektir.
Haşimato Belirtileri Nelerdir?
Hastalık yıllar içerisinde gelişir ve tiroid bezine zarar vererek metabolizmanın çalışmamasına ve bağışıklık sisteminin çökmesine neden olur. Ayrıca tiroid hormonu az çalıştığı için buna bağlı olarak hipotiroidizm ortaya çıkar. Haşimato hastalığının tek bir belirtisi yoktur genellikle yorgunluk, istemsiz ani kilo alımı, ciltte kuruluk gibi belirtileri vardır. Ancak bu belirtiler birçok hastalıkta görüldüğünden dolayı Haşimato hastalığının teşhisi zorlaşabilir. Buna ek olarak belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Kabızlık
- Saç dökülmesi
- Cilt kuruluğu
- Tırnak kırılması
- Kilo alımı
- Üşüme
- Unutkanlık
- Adet düzensizliği
- Eklem ve kas ağrıları
- Depresyon
- Ses kalınlaşması
- Çabuk yorulma
- Terlemenin azalması
- Guatr
- Ellerde ve ayaklarda ödem oluşması
- İştah artışı
Bu belirtilerden bazılarına sahipseniz en kısa sürede doktorunuza danışarak tiroid testlerini yaptırmanız gerekmektedir.
Haşimato Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Haşimato hastalığı ilaçla tedavisi mümkün olup genellikle yaşam boyu devam ettiği gözlenmektedir. Haşimato hastalığının tanısı yapılan TSH düzeylerini ölçen kan testleri ile tespit edilmektedir. Ayrıca hormon ve antikor testi yapılarak hastalığınıza bakılmaktadır. İlaç kullanımı, düzenli egzersiz yapılması ve yeterli dengeli bir diyet uygulanması tedavi yöntemlerindendir.
Hastalık tedavi edilmediği sürece ciddi sağlık sorunları ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle belirtilerin bazılarını yaşıyorsanız tiroit hormon seviyesi testini yaptırarak doktorunuza danışmalısınız. Doktor kontrolünde olarak Tsh kan testi yaptırmalısınız.
Haşimato genellikle hipotiroidizm ile sonuçlanmaktadır. Hipotiroidizm tedavisinde ise tiroit bezinin iltihaplanmasına yönelik bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak, haşimatonun belirli bir ilacı bulunmamasına rağmen ek hormon tedavisi verilerek hastalık hafifletebilinir, tiroit bezinde iltihaplanma azaltılabilir.
Haşimato Hastaları Nasıl Beslenmeli?
Haşimato hastaları gluten içeren yiyeceklerden kaçınmalıdır. Tahıllar, kuru baklagiller, süt ve süt ürünleri, şeker hastalığı tetiklemektedir. Hasimato hipotiroide sebep olmaktadır bu da metabolizmanın yavaşlamasına sebep olmaktadır. Metabolizmanın yavaşlamasıyla iştah fazlalığına bağlı istemsiz ani kilo alımları görülmektedir. Bu bakımdan hastaların hasimato tedavi yöntemlerinde sağlıklı beslenmesi de göz önüne alınmaktadır.
Hastalara belirli bir diyet programı uygulanmamaktadır. Birçok hastalıkta olduğu gibi hasimato hastalığında da sağlıklı beslenme önemlidir. Sağlıklı beslenme doğal ve mevsimsel olmalıdır. Hastalarının bol miktarda iyot tüketmesi gerekmektedir. Ancak rafine, işlenmiş tuzlardan kaçınılmalıdır. Kaya tuzu ve balık bol miktarda iyot içermektedir. Bu yüzden hastalara tavsiye edilmektedir.
Ayrıca B vitamini sağlık açısından önemlidir. B vitamini içeren besinler ile metabolizmayı düzene sokmanın yani sıra enerji de vermektedir.Selenyum alımı da beslenmede önemlidir. Selenyum hormon yapısını ve vücut sağlığını düzenlemektedir. Soğan, sarımsak ayrıca gezen tavuk yumurtası bol miktarda selenyum içermektedir.
Bol miktarda soğuk sıkım zeytinyağı ve hindistan cevizi yağı kullanmaları gerekmektedir. Hastaların hormon değişimlerini tetiklemesi açısından guatrojenik besinlerin soya ve soya içeren ürünlerin tüketilmemesi önemlidir.