Hamas lideri İsmail Haniye’nin Tahran’da suikast sonucu öldürüldüğü açıklandı. Elimizdeki bilgilere göre olay şu şekilde gelişti:
- Haniye, İran’ın yeni cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yemin törenine katılmak için Tahran’da bulunuyordu.[1][3][7]
- 31 Temmuz sabahı erken saatlerde Haniye’nin Tahran’daki ikametgahı bir füze saldırısına uğradı.[2][5][6]
- Saldırıda Haniye ve bir koruma görevlisi hayatını kaybetti.[3][7]
- Hamas, saldırının arkasında İsrail’in olduğunu ve bunun “korkakça bir eylem” olduğunu belirterek misillemede bulunacaklarını açıkladı.[2][3][7]
- İran Devrim Muhafızları olayı soruşturduklarını ve sonuçları yakında açıklayacaklarını duyurdu.[3][7]
Haniye’nin öldürülmesinin nedenleri ve sonuçları şöyle özetlenebilir:
- Haniye, 7 Ekim’de başlayan İsrail-Hamas savaşından bu yana İsrail tarafından öldürülen en üst düzey Hamas siyasi lideriydi.[2][6]
- İsrail daha önce Hamas liderlerini hedef alacağını söylemişti. Haniye’nin öldürülmesi savaşın Gazze dışına yayılma riskini artırdı.[6][8]
- Hamas ve İran, saldırının intikamının alınacağını ve İsrail’in bunun bedelini ödeyeceğini açıkladı.[2][7][8]
- Suikast, ABD’nin ateşkes için İsrail ve Hamas’a baskı yaptığı bir dönemde bölgesel gerilimi tırmandırdı.[8]
Yani Haniye’nin öldürülmesi, devam eden İsrail-Hamas savaşında önemli bir dönüm noktası oldu ve çatışmanın bölgeye yayılma ihtimalini güçlendirdi. Hamas’ın misillemesi ve İran’ın tepkisi önümüzdeki günlerde belirleyici olacak.
Hamas lideri Haniye neden öldürüldü?
Elimizdeki bilgilere göre, İsmail Haniye’nin öldürülmesinin arkasında net bir neden henüz ortaya çıkmadı. Ancak bazı olası nedenler şöyle sıralanabilir:
- İsrail’in Hamas liderlerini hedef alma stratejisi: Uzmanlar, Hamas liderlerini suikastla öldürmenin uzun zamandır bilinen bir İsrail stratejisi olduğuna dikkat çekiyor. İsrail daha önce de üst düzey Hamas yöneticilerini hedef almıştı.
- Gazze’deki çatışmaların bölgeye yayılması: Haniye suikastının, aylardır süren İsrail-Hamas çatışmalarını bölgesel bir boyuta taşıma amacı taşıdığı değerlendiriliyor. Olay bölgedeki gerilimi tırmandırarak yeni bir savaş riskini artırdı.
- Ateşkes görüşmelerini baltalama: Haniye, Hamas’ın İsrail ve bölge ülkeleriyle ilişkilerinde kilit rol oynuyordu. Suikastın, ateşkes görüşmelerini zora sokarak barış umutlarını zayıflatmayı amaçladığı düşünülüyor.
- İran-İsrail gerilimini tırmandırma: Suikastın İran topraklarında gerçekleşmesi, İsrail-İran arasındaki gerilimi artırdı. Olayın, iki ülke arasındaki çekişmeyi körükleme amacı taşıdığı yorumları yapılıyor.
- Hamas’ın liderlik yapısını sarsma: Haniye’nin ölümü, Hamas için ağır bir darbe oldu. Suikastın örgütün karar alma mekanizmalarını ve iç dengesini bozarak zayıflatmayı hedeflediği belirtiliyor.
Ancak tüm bu olasılıklar henüz spekülasyon düzeyinde. İsrail suikastı üstlenmezken, soruşturmanın sonuçları Haniye’nin neden öldürüldüğüne dair daha net ipuçları verebilir. Önümüzdeki günlerde yaşanacak gelişmeler, suikastın gerçek nedenlerini ve etkilerini daha iyi ortaya koyacaktır.
Kaynaklar:
[1] İsmail Haniye Neden Öldürüldü? SABAH PUSULASI (31 … – YouTube
[2] Hamas lideri Haniye’nin öldürülmesinin ardından İran’dan İsrail’e … https://tr.euronews.com/2024/07/31/hamas-lideri-haniyenin-oldurulmesinin-ardindan-irandan-israile-sert-uyari
[3] İsmail Haniye: Hamas lideri İsrail’in Tahran’da düzenlediği … – BBC https://www.bbc.com/turkce/articles/cv2gyg0kl47o
[4] Haniye’nin öldürülmesi Gazze’de ateşkes için ne anlama geliyor? https://www.ntv.com.tr/dunya/haniyenin-oldurulmesi-gazzede-ateskes-icin-ne-anlama-geliyor,eb1OJ4iRoEyoOH8TMiwaAg
[5] İsmail Haniye suikastı – Vikipedi https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0smail_Haniye_suikast%C4%B1
[6] Hamas’ın suikastlara hedef olan liderleri – BBC News Türkçe https://www.bbc.com/turkce/articles/c725pw23gevo
[7] Hamas lideri Haniye Tahran’da suikastle öldürüldü – NTV https://www.ntv.com.tr/dunya/hamas-lideri-haniye-tahranda-suikastle-olduruldu,6RTqVmKVW02IExP8O7QUWg
[8] WSJ Haniye suikastının ardından yazdı: Savaş yeni bir aşamaya … https://gazeteoksijen.com/dunya/wsj-haniye-suikastinin-ardindan-yazdi-savas
-yeni-bir-asamaya-gecebilir-218397