Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu’nun “Halkın Enflasyonu” araştırmasına göre, gıda fiyatları yılın ilk sekiz ayında yüzde 36,6 oranında artarak yıllık bazda yüzde 67,5 ile rekor seviyeye ulaştı[5]. Bu durum, vatandaşların en çok harcama yaptığı kalemlerden biri olan gıda fiyatlarındaki artışın her geçen gün daha da dikkat çekici hale geldiğini gösteriyor[5].
Gıda Fiyatlarındaki Artış Eğilimi
Gıda fiyatlarındaki artış eğilimi son aylarda hız kazanmış durumda:
-
Dünya genelinde gıda fiyatları son üç ayda çok düşük oranda da olsa artmasına rağmen Mart 2022’den bu yana yüzde 25 oranında geriledi[4]. Ancak Türkiye’de durum farklı seyrediyor.
-
Nisan ayında Birleşik Kamu-İş’in araştırmasına göre yılın ilk dört aylık dönemindeki gıda fiyatları artışı yüzde 25’i geçerken, yıllık enflasyon yüzde 95,7 oldu[7].
-
Ağustos ayı itibariyle ise yılın ilk sekiz ayındaki artış yüzde 36,6’ya ulaşarak yıllık bazda yüzde 67,5 ile rekor kırdı[5].
Vatandaşa Etkileri ve Endişeler
Gıda fiyatlarındaki bu sert artış, vatandaşların bütçelerini zorlarken enflasyon endişelerini de artırıyor[5]:
-
Dar gelirli vatandaşlar, açıklanan resmi enflasyon rakamlarının yüz yüze kaldıkları enflasyonu yansıtmadığından yakınıyor[2].
-
TÜİK verilerine göre vatandaşlar gelirlerinin yüzde 35’ini gıdaya ayırıyor[2]. Gıda fiyatlarındaki artış doğrudan alım gücünü etkiliyor.
-
Merkez Bankası yıl sonu için yüzde 58 enflasyon tahmini yaparken, bilim insanlarının beklentisi ise yüzde 70’in üzerinde[2]. Gıda enflasyonu bu tahminleri aşmış durumda.
Sonuç olarak, başta dar gelirliler olmak üzere vatandaşların alım gücünü olumsuz etkileyen gıda fiyatlarındaki artış, önümüzdeki dönemde de yakından takip edilmesi gereken kritik bir konu olmaya devam edecek gibi görünüyor. Enflasyonla mücadele ve vatandaşın refahı açısından gıda fiyatlarının kontrol altına alınması büyük önem taşıyor.
Kaynaklar:
[1] [PDF] HAFTALIK BİLGİLENDİRME RAPORU – CHP https://chp.org.tr/yayin/07—13-agustos-2023-haftasi-bilgilendirme-raporu/Open
[2] [PDF] HAFTALIK BİLGİLENDİRME RAPORU – CHP https://chp.org.tr/yayin/14—20-agustos-2023-haftasi-bilgilendirme-raporu/Open
[3] [PDF] m T Ü R M O B https://www.turmob.org.tr/ekutuphane/Read/a284c07c-263e-46bf-8654-6e81933c4ff0
[4] BİRLEŞİK KAMU İŞ “HALKIN ENFLASYONU” ARAŞTIRMASI … https://www.birlesikkamuis.org.tr/blog/detay/birlesik-kamu-is-halkin-enflasyonu-arastirmasihaziran-2024_9412
[5] Birleşik Kamu-İş’ten ‘Halkın Enflasyonu’ raporu: Gıda fiyatları yüzde … https://www.karar.com/ekonomi-haberleri/birlesik-kamu-isten-halkin-enflasyonu-raporu-gida-fiyatlari-yuzde-675-1888229
[6] kamuar’ın yaptığı halkın enflasyonu araştırması basında yer aldı https://www.birlesikkamuis.org.tr/blog/detay/Halkin-Enflasyonu
[7] BİRLEŞİK KAMU-İŞ’İN “HALKIN ENFLASYONU” ARAŞTIRMASI https://ankahaber.net/haber/detay/birlesik_kamuisin_halkin_enflasyonu_arastirmasi_gida_fiyatlarinda_yillik_enflasyon_yuzde_957_176428
[8] [PDF] Enflasyon Raporu 2024-II | Genel Değerlendirme 1 – TCMB https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/222c4c97-32f8-43bf-9bc1-675253f0a36d/1b24_ii.pdf?CACHEID=ROOTWORKSPACE-222c4c97-32f8-43bf-9bc1-675253f0a36d-oZsqcjo&MOD=AJPERES