Başlık: İHA’lar, Tehditler ve Patlamalar: Güney ve Kuzey Kore Arasındaki Gerilimin Artış Nedenleri
Kaynak: Getty Images Yazar: Joel Guinto Yayın: BBC News Lokasyon: Singapur Tarih: 16 Ekim 2024 Kuzey Kore, aylardır devam eden gerilimleri doruk noktasına çıkarmak amacıyla Güney Kore’yi başkentinin üzerine insansız hava araçları (İHA) göndermekle suçladı. İddialara göre, bu İHA’lar Pyongyang üzerinde propaganda broşürleri bıraktı ve Kuzey Kore bunu “silahlı çatışmaya ve hatta savaşa neden olabilecek bir provokasyon” şeklinde tanımladı. Geçen Cuma günü, Kuzey Kore yönetimi bu suçlamaları açıkladıktan hemen sonra, birliklere ateş açmaya hazır olma talimatı verdi. Güney Kore ise buna karşılık olarak, vatandaşlarının güvenliği tehdit altına alındığında, bunun “Kuzey Kore’deki rejimin sonuna” neden olacağı uyarısında bulundu. Salı günü Kuzey Kore, kendi topraklarını Güney Kore’ye bağlayan iki yolun bazı kısımlarını havaya uçurarak, daha önce yaptığı bir tehdidi gerçekleştirmiş oldu.
Ayrıca, Kuzey Kore son yazılarında Mayıs ayından bu yana 1500’den fazla balon gönderdiğini ve bu balonlar içerisinde parazite rastlandığını bildirdi. Kuzey Kore sokaklarında dilencilik yapan bireylerden, popüler K-pop yıldızlığına yükselen Yu Hyuk isimli bir kişinin durumu ise dikkat çekti. Uydu görüntüleri, Kuzey Kore’nin sınırına bir tür ‘duvar’ inşa ettiğini gösterdi.
Bu olaylar, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un Ocak ayında Güney Kore yönetimini bir numaralı düşman olarak ilan etmesinin ardından yaşanan ve gerilimlerin en yüksek seviyeye ulaştığı atışmaların sonuncusuydu.
Neler Oluyor? 11 Ekim’de Kuzey Kore Dışişleri Bakanlığı, Güney Kore’yi Pyongyang’a iki hafta boyunca gece saatlerinde İHA gönderme eylemiyle suçladı. İHA’ların dağıttığı broşürlerde “Kışkırtıcı dedikodular ve saçmalıkların bulunduğu” ifade edildi. Kim’in etkili kız kardeşi Kim Yo-jong, eğer İHA’lar yeniden gönderilirse Seul’ün “korkunç sonuçlarla karşılaşacağı” uyarısında bulundu ve Güney Kore’deki “askeri haydutların” bu provokasyonun arkasında olduğuna dair “net kanıtlar” sunduğunu ileri sürdü. Kuzey Kore, havada uçan İHA’ları gösterdiğini iddia ettiği bulanık görüntüler ve broşürlerin fotoğraflarını yayımladı; ancak bu iddiaların bağımsız kaynaklarla doğrulanması mümkün olmadı. Güney Kore, başta İHA’ların uçurulduğu yönündeki iddiaları reddetse de, Genelkurmay Başkanı sonrasında Pyongyang’ın iddialarını ne yalanlayabileceğini ne de doğrulayabileceğini dile getirdi. İHA’ların, balonlarla benzer materyalleri Kuzey Kore’ye gönderen aktivistler tarafından uçurulduğuna dair söylentiler dolaşıyor. Özgür Kuzey Kore Hareketi Koalisyonu’nun lideri, Kuzey Kore’nin İHA iddialarını kabul etmediğini belirterek, “Kuzey Kore’ye İHA yollamadık” dedi. Kuzey Kore’nin resmi haber ajansı KCNA, Kim’in Genelkurmay Başkanı, komutanlar, devlet güvenlik ve savunma bakanları ile üst düzey yetkililerle bir toplantı gerçekleştirdiğini bildirdi. Habere göre, Kim bu toplantılarda “acil askeri harekatın yönünü” belirledi ve yetkililere “savaş caydırıcılığı operasyonları ve kendi kendini savunma hakkı tatbikatlarıyla” görevler verdi.
Güney Kore Genelkurmay Başkanlığı Halkla İlişkiler subayı Lee Sung-joon, Kuzey’in iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda küçük patlamaların gibi “küçük boyutlu provokasyonlar” gerçekleştirebileceğini belirtti. Daha sonra sembolik olarak Gyeongui ve Donghae yollarında patlamalar meydana geldi. Her iki yol da uzun zamandır kullanılamaz durumdaydı, ancak uzmanlar, bu yolların yok olmasının Kim’in Güney ile müzakere etmek istemediğine dair bir mesaj iletmek amacı taşıdığını ifade etti. Patlamaların ardından, Güney Kore ordusu, sınırın kendi tarafında ateş açarak güç gösterisi yaptığını ve Kuzey’e yönelik gözlem faaliyetlerinin artırıldığını açıkladı. Saatler sonrasında, Seul’ü çevreleyen Gyeonggi Bölgesi yönetimi, halkın Kuzey’e propaganda broşürleri göndermesini engellemek için Kuzey Kore sınırındaki 11 alanı “tehlike bölgesi” ilan etti. Bölgenin Vali Yardımcısı Kim Sung-joong, “Gyeonggi bölgesinde Kuzey Kore’ye broşür atmanın, askeri çatışma başlatabilecek çok tehlikeli bir hareket olduğuna karar verdik” dedi. Kim, broşürlerin dağıtımının “iki Kore arasındaki ilişkilerin hızla kötüleştiği bir süreçte bölge sakinlerinin hayatlarını ve güvenliğini tehlikeye atacığını” ifade etti.
Bu Durum Ne Anlama Geliyor? Uzmanlar, İHA olaylarının Kuzey Kore’nin ulusal bazda tehditleri artırarak iç destek sağlamaya dönük bir strateji izlediğini belirtiyor. Busan’daki Dong-a Üniversitesi’nde siyaset bilimi ve diplomasi dersleri veren Profesör Kang Dong-wan, Güney için “farklı devletler” olarak adlandırmanın ve “vatandaşlar” ile “birleşme” gibi ifadeleri terk etmenin bu stratejinin bir parçası olduğunu vurguluyor. Prof. Kang, “Kuzey Kore rejimi korku siyasetine dayanmaktadır ve bir dış düşmana ihtiyacı var. Gerilim ne zaman artsa, Kuzey Kore rejime olan bağlılığı artırmak için dış tehditleri öne çıkarıyor” diyor. Uzmanlar, bu karşılıklı açıklamaların her iki tarafın da ilk adımı atmaktan kaçındığı bir oyuna hapsolduklarını ifade ediyor. Seul’deki Kuzey Kore Çalışmaları Üniversitesi’nden Prof. Kim Dong-yup, “İki taraf da bu aşamada taviz vermek istemiyor” diyerek, karşılıklı güvensizlik nedeniyle Seul’ün “krizi nasıl yöneteceğini stratejik olarak değerlendirmesi gerektiğini” vurguladı.
İki Kore Savaşa Mı Sürükleniyor? Uzmanlar böyle bir durumun şu an için söz konusu olmadığını belirtiyor. Prof. Kang, “Gerilimin savaşa dönüşeceğini düşünmüyorum. Kuzey Kore iç düzeni sağlamak için askeri çatışmaları fırsata çeviriyor” dedi. “Kuzey Kore’nin tam anlamıyla bir savaş açma kabiliyeti sorgulanabilir. Rejim, böyle bir çatışmanın beraberinde getireceği ciddi sonuçların çok farkında.” Seul’deki Kore Üniversitesi’nde Kuzey Kore Çalışmaları dersi veren Prof. Nam Sung-wook, İHA konusundaki gerilimin muhtemelen sadece sözlü bir çatışma ile sınırlı kalacağını ifade ediyor. Prof. Nam, hem Seul’ün hem de Pyongyang’ın tam kapsamlı bir savaşı kaldıramayacaklarını bildiklerini vurguluyor ve “Nükleer silahların kullanılması ihtimali de oldukça düşük” diyor.
