BRICS Zirvesi Canlı: Erdoğan ve Putin Arasındaki Kritik Görüşmenin Perdesi Aralanıyor!

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya’nın Kazan şehrinde düzenlenen BRICS Zirvesi’nde Vladimir Putin ile bir araya geldi. Görüşme öncesinde iki lider kısa açıklamalarda bulundu. Putin, TUSAŞ saldırısı nedeniyle başsağlığı dileklerini ileterek toplantıda ticari ve ekonomik işbirliği ile enerji işbirliğinin ele alınacağını belirtti. Ayrıca, Türkiye’de doğalgaz enerji merkezi kurulması projesinin hazırlıklarına devam edildiğini de vurguladı. Ticari ilişkiler açısından 2023 yılı içerisinde gerçekleştirilen işlemlerin hacminin 55,4 milyar dolara ulaştığını ve bu yılın Ocak-Ağustos dönemi arasında bu rakamın yüzde 6,2 oranında daha arttığına dikkat çekti. Erdoğan ise Türkiye-Rusya arasındaki banka transferlerinde yaşanan sorunların çözümü için çabaların devam ettiğini ifade etti. Ayrıca, ödeme sistemleriyle ilgili yeni bir mekanizma oluşturma amacıyla temaslarda bulunduğunu dile getirdi. Kazan’da 24 Temmuz’dan sonra ilk yüz yüze görüşmeyi gerçekleştiren iki liderin buluşmasında, Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Türkiye’nin olası BRICS üyeliği konusunu da gündeme getirdi ve NATO üyesi olmasının, BRICS üyeliği için bir engel teşkil etmediğini bildirdi. Zirveye katılan ülkeler arasında, Rusya, Çin, Brezilya, Hindistan, Güney Afrika, İran, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Mısır bulunmaktadır. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi gibi önemli liderler zirvede yer alacak. Rus yetkililer, zirveye toplamda 36 ülkenin ve altı uluslararası örgütün temsilcilerinin katılacağını belirtmekte. Bu ülkeler arasında Türkiye’nin de bulunduğu adaylığı üzerinde duran ülkeler mevcut. Zirvenin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye başladığı Şubat 2022’den bu yana ülke topraklarında yapılan en üst düzey uluslararası toplantı olduğuna dikkat çekilmektedir. Bu durum, Putin’in Batı’nın izolasyonuna cevap verdiği şeklinde yorumlanıyor. Türkiye’nin zirvede, Batı ve Doğu arasında oluşturduğu ‘denge politikası’ vurgusunu yapması ve BRICS ile ilişkilerini geliştirme arzusunu somut hale getirmesi bekleniyor. BRICS ülkeleri arasında, kendi aralarında yeni bir ödeme sistemi geliştirilmesi ana gündem maddelerinden biridir. Bu girişim, uluslararası finansal ağ olan SWIFT sistemine alternatif oluşturmayı hedefliyor. Rusya, Ukrayna savaşı başladıktan sonra SWIFT sisteminden çıkarılmıştı ve bu da ülkenin ticari ilişkilerinde sorunlar yaşanmasına neden olmuştu. Kazan zirvesi öncesinde Putin, BRICS’e katılmak isteyen ülkelerin davet edileceğini açıklamıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 22 Ekim’de yaptığı bir konuşmada, BRICS ile işbirliği amacında olduklarını ve Kazan zirvesinin bu yönde bir fırsat yaratacağına inandığını ifade etti. Erdoğan’ın geniş bir heyetle katıldığı zirve, Türkiye açısından birkaç açıdan önemli. Türkiye, BRICS üyeliğine ilgi gösterdiğini açıklamış ve resmi kaynaklar tarafından duyurulmasa da bu bağlantıda başvuruda bulunduğu belirtiliyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çin ve Rusya ziyaretlerinde Ankara’nın bu niyetini açıkça belirtti. Ancak, BRICS’in dönem başkanlığını elinde bulunduran Rusya, Kazan zirvesinde genişleme konusunda atılacak bir adımın olmayacağını, örgütün yeni üyeleri sindirmesi için zamana ihtiyaç duyduğunu ifade etti. Zirvede yeni üyelik yerine, ortaklık statüsü altında bir mekanizma önerilmesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zirvede BRICS ile işbirliğine dair Türkiye’nin kararlılığını yinelemesi ve Doğu’nun yükselen güçleriyle ekonomik ilişkilerini çeşitlendirmek adına yakın diyalog kurma niyetini belirtmesi öngörülüyor. Türkiye, BRICS ile yürüttüğü işbirliğinin Avrupa Birliği ile olan gümrük birliği anlaşması için alternatif değil, tamamlayıcı olduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca, Ankara, birçok uluslararası örgüte katılım göstererek kendi ekonomik çıkarlarını sürdürdüğünü kaydetmekte. Dışişleri Bakanı Fidan’ın belirttiği gibi, Türkiye’nin BRICS platformunu, ikili ekonomik ilişkilerde Çin ile geliştirme niyeti gözlemleniyor. Fidan’ın yanı sıra, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın da yakın zamanda Çin’e yapmış olduğu ziyaretlerde enerji işbirliği konusunu gündeme getirdiği biliniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Çin’e resmi bir ziyaret gerçekleştirme isteği olduğu ve Şi Cinping’in de Türkiye’ye davet edilmesinin planlandığı iddia ediliyor. Zirve sırasında Erdoğan’ın farklı liderlerle ikili görüşmelerde bulunması bekleniyor.