Başlık: İsrail Hava Saldırıları Sonucu Dört İran Askeri Hayatını Kaybetti, Tahran Kendini Savunma Hakkına Sahip Olduğunu Belirtti
İsrail, İran’ın son aylarda gerçekleştirdiği saldırılara karşılık olarak ülkesindeki askeri üsleri hedef alan hava saldırıları düzenledi. İran devlet medya organlarına göre, İran ordusu bu saldırılarda en az dört askerinin yaşamını yitirdiğini açıkladı. İran, saldırıların “kısıtlı hasar” verdiğini vurgularken, “kendini savunma hakkına sahip olduğunu” belirtti. İsrail ordusu, Cuma gecesi Tahran ve çevresindeki füze üretim tesisleri, füze depoları ve askeri üsleri vurduğunu bildirdi ve “İran rejiminin sürekli saldırılarına karşı İran içindeki askeri hedeflere hassas bombardımanlar yapıldığını” ifade etti. İran ordusu, saldırıların etkili bir şekilde püskürtüldüğünü iddia etti. IRNA haber ajansı, saldırıların nitelikli bir hasara yol açmadığı bilgisini geçti. BBC Farsça muhabiri Bahman Kalbasi, bu durumun İran’ın benzer saldırılara verdiği tipik bir yanıt olduğunu belirtti.
İran ordusu daha sonra iki askerin daha hayatını kaybettiğini açıkladı. Ölen subayların isimleri de kamuoyuyla paylaşıldı. Cumartesi günü İran ordusu, toplamda dört askerin hayatını kaybettiğini duyurdu. İran, Birleşmiş Milletler (BM) Anlaşması’nın 51. Maddesi çerçevesinde “kendini savunma hakkına ve yükümlülüğüne sahip olduğunu” dile getirdi. Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in saldırısını kınayarak bunu uluslararası hukukun “açık bir ihlali” olarak değerlendirdi.
ABD Başkanı Joe Biden ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris, saldırılar hakkında Pentagon tarafından bilgilendirildi. Ancak ABD’nin, İsrail’in planları hakkında bilgi sahibi olduğu, ancak herhangi bir müdahalede bulunmadığı ifade edildi. İsrail, 1 Ekim’deki füze saldırılarından sonra misilleme yapacağını daha önce açıklamıştı. Bu saldırılara, İran’ın Nisan ayında İsrail’e yönelik ilk doğrudan saldırısı sonrası cevap verildi. İran, 1 Ekim’de de İsrail’in Lübnan’daki saldırısına karşılık vermişti.
İran, geçtiğimiz günlerde kötü niyetli bir saldırıya “daha güçlü bir yanıt vereceklerini” ve nükleer tesislere yönelik saldırıların “kırmızı çizgiyi aşmak” anlamına geleceğini belirtmişti.
Saldırılar nasıl gerçekleşti?
Yerel saatle 02:00 civarında İran medya kaynakları, Tahran ve çevresinde patlamalar meydana geldiğini bildirdi ve bunun İsrail saldırısına karşı “hava savunma sistemlerinin devreye girmesiyle” ilgili olduğunu ifade etti. Sosyal medyada yer alan ve BBC tarafından doğrulanan videolar, şehrin üzerinde patlamalar olduğunu göstermekteydi. Bazı bölgelerde yaşayanlar, yüksek sesli patlamalar duymuşlardı. Saat 02:30 civarında ise İsrail ordusu, İran’daki “askeri hedeflere hassas saldırılar” gerçekleştirdiğini doğruladı. İlgili operasyon, Tel Aviv’deki askeri komuta merkezinden takip edildi.
İsrail ordusu, saldırıların sabah 06:00’dan sonra sona erdiğini belirtti. Yazılı açıklamada, “İstihbaratalara dayalı olarak hava kuvvetlerimize ait uçakların, İran’ın İsrail’e ateşlediği füzeleri üretmek için kullandığı tesisleri hedef aldığı” ifade edildi. Ayrıca “misilleme saldırısının tamamlandığı ve görevin başarıyla yerine getirildiği” vurgulandı. İran ise saldırı sonrasında hava sahasını bir süreliğine kapattı, ancak daha sonra tekrar açıldı. Saldırının İran’ın çeşitli bölgelerindeki bazı askeri üsleri hedef aldığı duyuruldu ve “kısıtlı hasara yol açtığı” belirtildi.
Saldırılarda hangi hedefler vuruldu?
Saldırının kapsamı ve hasar durumu şu aşamada belirsizliğini koruyor. İsrail ordusu, füze üretim tesisleri dahil askeri üsleri hedef almış olduğunu bildirdi. İranlı yetkililer, Tahran, Huzistan ve İlam eyaletlerindeki tesislerin hedef alındığını açıkladı. Üst düzey bir ABD yönetim yetkilisi, saldırıların İran’ın petrol altyapısını veya nükleer tesislerini içermediğini belirterek, bu hedeflerin Başkan Joe Biden’ın uyarıları doğrultusunda dışarıda bırakıldığını ifade etti. Tel Aviv bu durumu doğrulamadı, ancak Suriye devlet medyası SANA, İsrail’in Suriye’nin orta ve güney kesimindeki askeri tesislere saldırılar düzenlediğini bildirdi.
ABD’den gelen açıklamalar ise saldırıyı “meşru müdafaa tatbikatı” olarak tanımladı ve İngiltere hükümeti, İsrail’in “meşru müdafaa hakkına” sahip olduğunu belirtti. ABD, Tahran’a karşılık verilmemesi konusunda uyardı. Üst düzey bir Beyaz Saray yetkilisi, “Eğer İran bir kez daha karşılık verirse hazır olacağız ve bunun sonuçları olacak” dedi. Washington, bu tür doğrudan ateşin sonlandırılmasını ve Gazze’deki ateşkes çabalarının sürdürülmesini istiyor.
Türkiye’den kınama geldi
Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in İran’a yönelik saldırısını kınadı. Açıklamada, “Gazze’de soykırım uygulayan, Batı Şeria’yı ilhak etmeye yönelik hazırlık yapan ve Lübnan’da sivil kayıplara neden olan İsrail, bölgemizi daha büyük bir savaşa sürüklemekte” ifadesi yer aldı. Türkiye, Orta Doğu’daki savaş, şiddet ve hukuk dışı uygulamalara karşı durduğunu açıkladı ve akılcı bir tutum çağrısında bulundu. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan, Katar ve Mısır da İsrail saldırılarını kınadı ve uluslararası hukukun ihlaline dikkat çekerek tüm taraflara itidalli davranma çağrısında bulundu.
Hizbullah, İsrail’e Saldırılar Düzenledi
Öte yandan Lübnan’da, Hizbullah örgütü Tel Aviv’in güneyindeki bir hava üssüne insansız hava aracıyla saldırı düzenlediklerini, ayrıca İsrail’in kuzeyindeki bir istihbarat karargahını hedef aldıklarını açıkladı. Tel Nof hava üssüne yapılan saldırının başarıyla gerçekleştirildiği duyuruldu. Hizbullah ayrıca Hayfa’nın kuzeyindeki Kiryot bölgesine ve Ayta eş-Şaab sınır köyüne roket saldırısı düzenlendiğini bildirdi. İsrail ordusu, Hizbullah’ın Cumartesi günü 80 top mermisi ile saldırı gerçekleştirdiğini kaydetti. AFP haber ajansına göre, Hizbullah, Hayfa yakınlarındaki beş yerleşim alanına roket saldırıları düzenledi.