BM’ye Göre Gazze’nin Ekonomik Yeniden İnşası İçin 350 Yıl Gerekebilir!

Birleşmiş Milletler, Gazze’nin bir yılı aşkın süredir süregelen çatışmalarda “tamamen tahrip” olduğunu ve abluka altında gerçekleştirilecek bir ateşkeste, yeniden inşasının 350 yıl alabileceği uyarısında bulundu. Bu tespit, BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından hazırlanan bir raporda yer aldı. Raporda, Gazze’nin yeniden inşası için gerekli olan temel hizmetler ile birlikte, yaşanan yıkım da detaylandırıldı. İnşaat kapasitesinin yüzde 96, tarım üretiminin yüzde 93, imalat sektörünün yüzde 92 ve hizmet sektörünün yüzde 76 oranında azaldığı belirtildi. Rapor, Gazze’deki ekonomik faaliyetlerin, İsrail’in Hamas ile savaşa girmeden önce de zayıf olduğunu ve neredeyse tamamen durma noktasına geldiğini vurguladı. Rapor, askeri operasyonun benzeri görülmemiş bir insani, çevresel ve sosyal felakete yol açtığını ve Gazze’yi tam anlamıyla bir yıkıma sürüklediğini dile getiriyor. Tahminlere göre, olası bir ateşkesi sonrası Gazze’nin ekonomik verilerinin 2022 yılındaki seviyelere ulaşması 350 yıl sürebilir. Bu hesaplamalar, Gazze ekonomisinin 2007-2022 dönemindeki büyüme hızı dikkate alınarak yapıldı. Raporda, İsrail’in 12 ayı aşkın süren askeri operasyonunun Gazze halkı üzerinde yarattığı gelir kaybı “şok edici” olarak tanımlandı. 2024 yılının Temmuz ayı sonuna kadar, okul binalarının yüzde 88’inin hasar gördüğü, 36 hastaneden 21’inin hizmet veremez hale geldiği ve 105 birincil sağlık kuruluşundan 45’inin faaliyet gösteremediği belirtildi. BM’nin verilerine göre, Gazze ekonomisi, 7 Ekim öncesinde 2023 yılının ilk üç çeyreğinde yılda yaklaşık %3 oranında daralmaktaydı. Savaş başladıktan sonra, 2023’ün tamamında %22,6 oranında bir daralma yaşandı ve bu düşüşün %90’ı dördüncü çeyrekte gerçekleşti. UNCTAD raporuna göre, konut olarak kullanılan binaların yüzde 62’den fazlası hasar gördü veya yıkıldı. Su, arıtma ve hijyen altyapısının da yüzde 59’unun ciddi şekilde zarar gördüğü kaydedildi. BM’nin Eylül ayında uydu görüntülerine dayanan raporuna göre, Gazze’deki mevcut bina stoğunun yaklaşık dörtte biri yıkıldı veya ağır hasar aldı. Binaların yüzde 66’sında en azından bir miktar hasar bulunduğu ifade edildi. Norveç merkezli sivil toplum kuruluşu Shelter Cluster, 2014 savaşının ardından yeniden inşa sürecini göz önünde bulundurarak, Gazze’nin 7 Ekim sonrasındaki yıkımının yeniden inşasının 40 yıl alabileceğini belirtti. BM’ye göre, %10 oranında bir büyüme hızı sağlansa bile, Gazze’nin ekonomik olarak toparlanmasının onlarca yıl süreceği öngörülüyor.