Başlık: Dışişleri Bakanı Fidan Londra’da: Önemi ve Gündem Maddeleri
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İşçi Partisi’nin iktidara gelmesinin ardından ilk Londra ziyaretini gerçekleştiriyor. Fidan, burada İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy ile bir araya geldi. İki bakan, görüşme öncesinde yaptıkları kısa açıklamalarda, Türkiye ile İngiltere arasındaki ilişkilerin geldiği noktadan memnuniyetlerini dile getirdi. David Lammy, Hakan Fidan ile muhalefetteyken kurduğu ilk teması hatırlatarak, göreve geldikten sonra birçok kez görüşme fırsatı bulduğunu belirtti. “Türkiye ve İngiltere arasındaki ilişkiler vazgeçilmezdir” diyen Lammy, iki ülkenin birçok alanda birlikte çalıştığını vurguladı. Fidan da sözlerinde, “Türkiye ve İngiltere stratejik ilişkilerden yararlanıyor. Amacımız bunu daha da ileri taşımak” dedi.
Her iki bakan, Orta Doğu ve Doğu Avrupa’da yaşanan çatışmaların yanı sıra serbest ticaret anlaşmasının güncellenmesi konusunu da görüşeceklerini ifade etti. Lammy, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Türkiye, İngiltere’nin vazgeçilmez müttefikidir” diyerek, “Güvenliğimizi güçlendirmek ve İngiliz ile Türk halkları için istihdam fırsatları yaratmak konusunda kararlıyım. İkili İşbirliği Çerçevesi’ni geliştirecek çalışmamıza devam ediyoruz” şeklinde konuştu.
Fidan’ın ziyareti, Türkiye ve İngiltere arasındaki savunma sanayi işbirliğinin ilerletilmesi ve yeni bir serbest ticaret anlaşmasının müzakerelerine dair önemli gündem maddelerine sahip. Son iki ülkenin 2007’den bu yana sürdürdüğü “stratejik ortaklık” ilişkisi, İngiltere’nin 2016’da Avrupa Birliği’nden ayrılışı (Brexit) sonrasında daha da derinleşti. 2023 yılındaki seçimlerde iktidara gelen İşçi Partisi, Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesi yönünde mesajlar vermişti. İşçi Partisi döneminde yapılan en üst düzey görüşme ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Keir Starmer arasında Washington’da NATO Zirvesi sırasında gerçekleşmişti.
Fidan’ın Londra ziyareti, ikili diyaloğun gelecekteki yol haritasının belirlenmesi açısından büyük bir önem taşıyor. Eurofighter savaş uçaklarının satışı ile ilgili gelişmeler ise dikkat çekiyor. Türkiye ve İngiltere, İngiliz hükümetinin Türkiye’ye uyguladığı silah ticareti kısıtlamasını 2022’de kaldırmasının ardından “Savunma İşbirliği Niyet Beyanı” imzaladı ve işbirliği alanlarını belirledi. Türkiye’nin geliştirdiği yeni nesil KAAN savaş uçağı ve Eurofighter tedariği bu alanlar arasında yer alıyor.
Türkiye, hava kuvvetlerinin güçlendirilmesi amacıyla ABD’den 40 F-16 ve 79 modernizasyon kiti almak istiyor; ayrıca Eurofighter savaş uçakları da hedefler arasında. İngiltere’nin liderliğinde Almanya, İspanya ve İtalya’nın yer aldığı bir konsorsiyum tarafından üretilen bu savaş uçaklarının satışı için dört ülkenin onayı gerekiyor. Alınan olumlu sinyallerin ardından, Fidan’ın Londra’daki görüşmelerde sürecin sonraki aşamalarını ele alması bekleniyor.
Yeni bir serbest ticaret anlaşması müzakerelerinin başlama zamanı konusunda da Türk diplomatik kaynaklar, Fidan’ın Türkiye’nin genişletilmiş serbest ticaret anlaşması müzakerelerine başlamaya hazır olduğu mesajını vereceğini bildirdi. Brexit sonrası iki ülke, 2020’nin sonunda bir serbest ticaret anlaşması imzaladı. Fakat ilişkilerin gelişimiyle bu anlaşmanın genişletilmesi kararlaştırıldı.
İki dışişleri bakanının gündeminde ayrıca bölgesel konular da öne çıkıyor. Fidan, İsrail-Hamas savaşının bölge üzerindeki yansımaları hakkında kaygılarını kendisiyle paylaşacak ve kalıcı bir ateşkes ile İsrail-Filistin sorununa iki devletli bir çözüm sağlanması gerektiğini vurgulayacak. Kıbrıs sorunu da önemli bir gündem maddesi; İngiltere, Türkiye ve Yunanistan ile birlikte garantör ülke durumundadır. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kıbrıs sorununun çözümü için yeni bir süreç başlatmak adına çaba sarf etmektedir.
Sonuç itibarıyla, Fidan’ın Londra ziyareti ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel meseleleri ele almak adına önemli bir platform oluşturuyor.