Orijinal Başlık: Tahran’da kampüste soyunan kadın: BM ve Uluslararası Af Örgütü’nden çağrı geldi
Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Af Örgütü, Tahran’daki İslam Azad Üniversitesi kampüsünde iç çamaşırlarıyla dolaşan ve gözaltına alınan genç kadının derhal serbest bırakılmasını talep etti. BM İnsan Hakları Konseyi’nin İran Özel Raportörü Mai Sato, X platformundaki açıklamasında, “Bu olayı ve yetkililerin tutumunu dikkatle takip edeceğim” diye belirtti. Uluslararası Af Örgütü İran şubesi de, “2 Kasım’da İslami Azad Üniversitesi’ndeki güvenlik yetkililerinin zorunlu başörtüsüne karşı düzenlenen protesto sırasında kıyafetlerini çıkardıktan sonra şiddetle tutuklanan öğrencinin hemen ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasını istemektedir” şeklinde bir çağrıda bulundu. Örgüt, “Gözaltında maruz kaldığı dayak ve cinsel şiddet iddialarının bağımsız ve tarafsız bir şekilde araştırılması gerekmektedir” ifadesini ekledi. Ülkede geniş tepkilere yol açan videolar, kadının neden soyunduğu konusunda farklı değerlendirmeler oluşturdu.
Bazı medyalarda, kadının iç çamaşırlarıyla oturduğu anların yer aldığı videolar paylaşıldı. BBC Farsça Servisi, bu videoların üniversitenin Bilim ve Araştırma Bölümü yakınlarında 2 Kasım Cumartesi günü çekildiğini doğruladı. Videoda, Fen Araştırma Fakültesi merdivenlerinde genç kadının erkek ve kadın güvenlik görevlileriyle tartışıyormuş gibi göründüğü ancak diyalogların anlaşılmadığı belirtildi. Kadın çeşitli açılardan yürürken de görüntülendi; bu anlardaki kayıtlar, kadının soyunma sebeplerinin öncesini göstermeden sadece sonrası ile ilgiliydi. Uzaktan, muhtemelen bir sınıf penceresinden çekilen diğer bir videoda, kadının şortunu çıkardığı ve bunun etrafındaki insanların tepkilerinin de bunu doğruladığı aktarıldı. Çok geçmeden, Ahlak Polisi’ne ait bir araç ve birkaç görevlinin olay yerine gelerek kadını zorla araca bindirdiği görüldü.
Uluslararası medyada ve sosyal platformlarda, kadının eylemi zorunlu başörtüsü uygulamasına ve üniversite güvenlik görevlerinin tavırlarına karşı bir protesto olarak tanımlandı. Bu haberlerin çoğu, İran’daki Amir Kabir öğrenci hareketine ait bültenlerden alıntılanarak yayımlandı. Bülten, kadının Besic isimli İslam Devrimi Muhafızları Ordusu’na bağlı genç gruplar tarafından tacize uğradığını ve güvenlik güçleri tarafından giysilerinin parçalandığını belirtmekteydi. Sonrasında, kadının tüm kıyafetlerini çıkararak bir protestoya giriştiği ifade edildi. BBC Farsça Servisi, Amir Kabir bülteni ile iletişime geçerek, bilgilendirmelerin güvenilir bir kaynağa dayandığını belirtmişti.
Olay yerinde bulunduklarını söyleyen iki tanık, polisle kadının arasında geçen tartışma hakkında farklı bilgiler sundular. Tanıklara göre, genç kadın birkaç sınıfa girip, öğrencilere video çekiyormuş gibi davrandı. Bunu fark eden bir profesör, durumu anlamak için öğrencilerden birini peşinden gönderdi. Ancak tanıklardan biri, kadının öğrencilere “çığlık attığını” belirtti. Diğer tanık, kadının avluya çıktığında kıyafetlerini çıkarmaya başladığını ifade etti. Bu tanıklar, polisle genç kadın arasında tartışma olduğuna dair bir gözlemle karşılaşmadıklarını, yalnızca kıyafetlerini çıkardığı anları gözlemleyemediklerini söylediler. Ayrıca, kadının bina içinde öğrencilere, “Sizi kurtarmaya geldim” dediği belirtildi.
Üniversite yönetimi ise sürece dair farklı bir açıklama yaptı. Azad Üniversitesi Halkla İlişkiler Müdürü Amir Mahcub, X platformunda paylaştığı yazıda, üniversite öğrencisi olarak nitelendirilen kadın ile güvenlik görevlileri arasında bir tartışma yaşandığını yalanladı. Mahcub, kadının tutuklanmasının ardından karakola gittiğini ve “fiziksel durumunun iyi olduğunu acil servis tarafından teyit edildiğini” aktardı. Ayrıca, soruşturmaların genç kadının zihinsel rahatsızlıkları nedeniyle sınıf arkadaşlarını videoya aldığını ve uyarılar sonrasında avluya çıktığını gösterdiğini belirtti. İran basınında ise Azad Üniversitesi’nin, “Öğrencinin ciddi ruhsal sıkıntılar yaşadığı ve bir sağlık merkezine sevk edildiği” yönündeki ifadelere yer verildi.
