Başlık: İran’da kampüste soyunan genç kadın: BM ve Uluslararası Af Örgütü’nden “serbest bırakın” çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Af Örgütü, Tahran’daki İslam Azad Üniversitesi kampüsünde iç çamaşırlarıyla dolaşan ve gözaltına alınan genç kadının derhal serbest bırakılmasını talep etti. BM İnsan Hakları Konseyi’nin İran Özel Raportörü Mai Sato, X platformundan yaptığı açıklamada, “Bu olayı ve yetkililerin tepkisini dikkatle izlemekteyim” dedi. Uluslararası Af Örgütü’nün İran şubesi de, X hesabından, “İranlı yetkililer, 2 Kasım’da İslami Azad Üniversitesi’ndeki güvenlik görevlileri tarafından zorunlu başörtüsüne yönelik tacize karşı protesto amacıyla kıyafetlerini çıkarıp şiddetle tutuklanan bir öğrencinin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasını sağlamalıdır” çağrısını yaptı. Örgüt, “Gözaltında maruz kaldığı fiziksel şiddet ve cinsel saldırı iddiaları tarafsız bir şekilde araştırılmalıdır” ifadelerini ekledi. Ülkede geniş tepkilere neden olan videolarda, kadının soyunma nedenine dair çeşitli görüşler ortaya konuldu.
Videoların üniversitenin Bilim ve Araştırma Bölümü çevresinde, 2 Kasım Cumartesi öğleden sonra çekildiği ve tanıklarla görüşüldüğü belirtildi. BBC Farsça Servisi’nin haberine göre, söz konusu videolarda genç kadın, Fen Araştırma Fakültesi merdivenlerinde iç çamaşırlarıyla otururken, erkek ve kadın güvenlik görevlileriyle tartışıyor gibi görünmekteydi, ancak söylenenler duyulmamaktadır. Ayrıca, kadının kampüs içinde yürüyüş yaptığına dair başka görüntüler de paylaşılmıştır. Bu görüntüler, kadının soyunmasından sonraki anları yansıtsa da, öncesindeki olayları göstermemektedir. Uzak bir noktadan, muhtemelen bir sınıf penceresinden çekilen bir videoda, kadının bloklar arasında yürüdüğü görülmekte, vücut hareketleriyle şortunu çıkardığı anlaşılmaktadır. Etraftaki insanların tepkileri de durumu desteklemektedir. Birkaç dakika sonra, Ahlak Polisi’ne ait bir araç ve birkaç görevli olay yerine gelmektedir. Videolarda, birkaç polisin kadını zorla araca bindirdiği gözlemlenmiştir.
Medya ve sosyal ağlardaki haberler, kadının eylemini zorunlu başörtüsü uygulamasına ve üniversite güvenlik görevlilerinin muamelesine karşı bir protesto olarak değerlendirmiştir. Bu haberlerin çoğu, İran’daki öğrencilerin Amir Kabir adlı haber bülteninin Telegram kanalındaki bilgilerine dayanmaktadır. Bültende, genç kadının, İslam Devrimi Muhafızları Ordusu’na bağlı gönüllü gençler tarafından tacize uğradığı ve güvenlik güçleri tarafından kıyafetlerinin yırtıldığı belirtilmiştir. Ardından, kadının tüm giysilerini çıkararak protesto ettiği aktarılmıştır.
BBC Farsça Servisi, Amir Kabir yayınına ulaşarak, haberi güvenilir bir kaynağa dayandırdıklarını belirtmiştir. Olay yerinde bulunan iki tanık, BBC Farsça’ya verdikleri demeçte, polisle yaşanan tartışmanın detaylarını aktarmışlardır. Tanıklara göre, genç kadın elinde cep telefonuyla birkaç derslik girmiş ve öğrencileri videoya çekiyormuş gibi davranmıştır. Sınıfa izinsiz girmesinden rahatsız olan bir öğretmen, öğrencilerden birini kadının peşinden göndermiştir. Ancak tanıkların birinin aktardığına göre, genç kadın o anlarda öğrencilerin üzerine çığlık atmış ve bağırmıştır. Tanıklardan biri, avluya girdiğinde kadının kıyafetlerini çıkardığını da ifade etmiştir. Görgü tanıkları, genç kadın ve polis arasında bir tartışma yaşanmadığını belirtmekte, ancak öğrenciler kadının sınıflara gelişini görmüşlerdir. Genç kadın, bina içinde öğrenciler için “Sizi kurtarmaya geldim” demiştir.
Üniversite yönetimi, Azad Üniversitesi Halkla İlişkiler Müdürü Amir Mahcub, X platformunda yaptığı açıklamada, kadın ile üniversite güvenliği arasında bir tartışma yaşandığını yalanlamıştır. Mahcub, kadının tutuklanmasının ardından karakola gittiğini ve “fiziksel durumunun iyi olduğunu, bu durumun acil servis tarafından doğrulandığını” söylemiştir. Mahcub, “Soruşturmalar, zihinsel problemleri nedeniyle sınıf arkadaşlarını ve öğretmenini videoya çektiğini ve itiraz aldığını göstermekte” diyerek ekledi: “Öğrenciler ve güvenlik görevlileri tarafından uyarıldıktan sonra hızla avluya çıkarak saygısız bir eylem gerçekleştirdi…” İran medyasında ise, Azad Üniversitesi’nin “Öğrencinin ciddi zihinsel ve ruhsal sorunlar yaşadığı ve bir sağlık merkezine sevk edildiği” yönündeki açıklaması dikkat çekmektedir.
