Orijinal Başlık: Moldova Seçimleri: AB Destekli Aday Kazandı, Rusya Sonuçları Kabul Etmiyor
Kaynak: REUTERS/Vladislav Culiomza Yazan: Paul Kirby Unvan: Avrupa Editörü 4 Kasım 2024 Güncelleme: 5 Kasım 2024 Moldova, Avrupa Birliği (AB) ve Rusya arasında bir tercih olarak görülen önemli cumhurbaşkanlığı seçimlerini, batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu kazandı. İkinci kez göreve seçilen Sandu, oyların yaklaşık yüzde 55’ini aldı. Resmi verilere göre, yurtdışında kullanılan oylar seçimin sonucunu belirlemede etkili oldu ve bu oyların büyük kısmı Sandu’ya yöneldi. Ancak sadece ülke içindeki oylarda, Sandu, Rusya yanlısı rakibi Alexander Stoianoglo’nun gerisinde kaldı. Rusya yönetimi, seçimlerin adil olmadığını iddia ederek sonuçları tanımadığını açıkladı.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya’daki Moldova vatandaşlarının oy verme haklarının kısıtlandığını savundu ve “Bu seçim ne demokratik ne de adildi” şeklinde konuştu. Peskov, Sandu’nun cumhurbaşkanlığını tanımayacaklarını belirtti ve ülke içindeki oy çoğunluğunun rakibine ait olmasını gerekçe gösterdi. ABD Başkanı Joe Biden ise Maia Sandu’yu kutladı. Seçim gecesi Sandu, tüm Moldovalıların cumhurbaşkanı olacağına dair söz verdi. Alexander Stoianoglo, Cumhurbaşkanı Sandu tarafından başsavcılık görevinden alınmış ve Kremlin’i desteklemediğini ifade etmişti.
Moldova medyasına göre, Stoianoglo yoğun olarak kırsal bölgelerden ve ülkenin güneyinden yüksek oy alırken, Sandu, şehirlerde ve yurtdışı oylarda önde gitmeyi başardı. Seçim öncesinde Rusya’nın etkisiyle ilgili birçok iddia gündeme gelmişti. Cumhurbaşkanlığı ulusal güvenlik danışmanı Stanislav Secrieru, Rusya’nın seçmenleri oy verme merkezlerine taşımak için otobüsler ve uçaklar sağladığını ileri sürdü. Ayrıca, İngiltere ve Almanya’da Moldova vatandaşlarının oy vereceği merkezlere yönelik yapılan bomba tehditleri de seçimlere müdahale çabası olarak yorumlandı.
Moldova’da en son cumhurbaşkanlığı seçimleri 2020 yılında gerçekleştirilmişti. O tarihte seçmenler, Rusya destekli Cumhurbaşkanı İgor Dodon’un yerine Avrupa yanlısı eski Dünya Bankası ekonomisti Sandu’yu tercih etmişlerdi. Moldova seçimlerinin önemine gelince; 51 yıl boyunca Sovyet Cumhuriyeti olan bu ülke, komşuları Ukrayna ve Romanya ile birlikte Avrupa’nın en yoksul devletlerinden biri konumundadır. Nüfusu yaklaşık 2,5 milyon olup, bir milyondan fazla Moldovalı yurtdışında yaşamaktadır. Uzmanlar ve siyasetçiler, olası bir Stoianoglo zaferinin Tuna Nehri havzası ve Karadeniz bölgesindeki siyasi dengeleri köklü bir şekilde değiştirebileceği uyarısında bulunmuşlardı.
Moldova yetkilileri, kaçak oligark Ilan Shor’un 138 bin Moldovalıya bağışta bulunarak seçimleri etkilemeye çalıştığı ve bu amaçla 39 milyon dolar harcadığı noktasında uyarılarda bulunmuştu. Moskova’da yaşayan Shor, AB’ye kesin bir karşı duruş sergileyenlere nakit ödemeleri teşvik edeceğini ifade etmişti. Ancak kendisinin herhangi bir yanlış yaptığını kabul etmiyordu. Transdinyester bölgesinde de, Rus askeri üssü ve büyük bir silah deposu bulunduğu için seçmenler oy vermek adına Dinyester Nehri’ni geçmek zorunda kaldılar.
