Başlık: Moldova Seçimleri: AB Destekli Aday Zafer Kazandı, Rusya Sonuçları Tanımadı
Kaynak: REUTERS/Vladislav Culiomza Yazan: Paul Kirby Unvan: Avrupa Editörü 4 Kasım 2024 Güncelleme: 5 Kasım 2024
Moldova’da Avrupa Birliği (AB) ile Rusya arasında tercih edilen kritik cumhurbaşkanlığı seçimlerini, batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu kazanmayı başardı. İkinci kez seçilen Sandu, oyların yaklaşık %55’ini aldı. Resmi sonuçlara göre, seçimde yurtdışından gelen oylarda belirleyici bir rol oynadı ve bu oylar çoğunlukla Sandu’ya yöneldi. Ancak, ülke içindeki oylar dikkate alındığında, Sandu az bir farkla Rusya yanlısı rakibi Alexander Stoianoglo’nun gerisinde kaldı. Rusya, seçimin adil olmadığı iddiasıyla sonuçları tanımadığını açıkladı.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya’da yaşayan Moldova vatandaşlarının oy kullanma hakkının kısıtlandığını belirtti ve “Bu seçim demokratik veya adil olmadı,” ifadesini kullandı. Peskov, Sandu’nun cumhurbaşkanlığını tanımadıklarını ve ülke içinde Stoianoglo’nun oy çokluğunu elde ettiğini öne sürdü. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden ise Maia Sandu’yı kutladı. Sandu, seçim gecesi yaptığı konuşmada tüm Moldovalıların cumhurbaşkanı olacağına dair söz verdi.
Alexander Stoianoglo, Sandu tarafından başsavcılık görevinden alınmıştı ancak kendisini Kremlin destekçisi olarak tanımlamaktan kaçınmıştı. Moldova’da seçim sonuçlarına itiraz eden muhalefet, Gürcistan’daki benzer olaylar üzerinden eleştirilerde bulunuyor.
Moldova medyasına göre, Stoianoglo özellikle kırsal bölgelerde ve ülkenin güney kısmında yüksek oy alırken, Sandu şehirlerde ve yurtdışındaki oylarda avantajlıydı. Seçimler öncesinde Rusya’nın müdahalesine dair iddialar sıkça gündeme geldi. Cumhurbaşkanlığı ulusal güvenlik danışmanı Stanislav Secrieru, Rusya’nın seçmenleri oy verme merkezlerine ulaştırmak için otobüsler ve uçaklar ayarladığını iddia etti. Ayrıca, Moldova vatandaşlarının oy vereceği merkezlere yönelik İngiltere ve Almanya’da yapılan bomba ihbarları da seçimlere müdahale olarak yorumlandı.
Moldova, 2020 yılında en son cumhurbaşkanlığı seçimlerini gerçekleştirmişti. O dönemdeki Rusya destekli Cumhurbaşkanı İgor Dodon’un yerine, AB yanlısı eski Dünya Bankası ekonomisti Sandu tercih edilmişti.
Moldova seçimlerinin önemi, Sovyet dönemi sonrası bağımsızlık yaşayan ülkenin stratejik konumunda yatmaktadır. Yaklaşık 2,5 milyon nüfuslu Moldova, Avrupa’nın en fakir ülkelerinden biri olarak kabul ediliyor ve bir milyondan fazla Moldovalı yurtdışında yaşıyor. Yorumcular ve politikacılar, Stoianoglo’nun muhtemel zaferinin Tuna Nehri havzası ve Karadeniz bölgesindeki siyasi dengeleri temelden sarsabileceği konusunda uyarılarda bulunmuştu.
Moldova yetkilileri, ilginç bir şekilde, 138 bin Moldovalıya bağış yaparak seçimleri etkilemeye çalıştıkları öne sürülen kaçak oligark Ilan Shor’un 39 milyon dolar harcadığını belirtti. Moskova’da yaşayan Shor, AB’ye