Başlık: İsrail: Netanyahu, Savunma Bakanı’nı Neden Görevden Aldı?
Kaynak: Reuters, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı 5 Kasım akşamı görevden almasının ardından ülkede çeşitli protestolar patlak verdi. Netanyahu, bu kararı kendisi ile Gallant arasında yaşanan “güven krizi” nedeniyle aldığını belirtti. Gallant ise, bazı temel meselelerde Netanyahu ile farklı görüşlere sahip olduğu için görevden alındığını söyledi. Gallant, rehinelerin geri alınmasının “acı verici” olsa da “İsrail’in kabullenebileceği” ödünler verilerek mümkün olabileceğine inandığını ifade etti. Protestolara katılan pek çok kişi, Netanyahu’nun istifasını talep etti. Ayrıca, yeni savunma bakanının rehinelerin geri getirilmesi için ateşkes anlaşmasını önceliklendirmesi gerektiği vurgulandı.
Netanyahu, Gallant’ın görevini Dışişleri Bakanı İsrael Katz’ın üstleneceğini açıkladı. Yeni savunma bakanı Katz’ın askeri stratejisinin daha sert olacağı düşünülüyor. Katz’ın yerine, Netanyahu’nun destekçisi Gideon Saar yeni dışişleri bakanı olarak atanacak.
Netanyahu ve Gallant’ın iş ilişkisi uzun süredir sorunlarla doluydu. Geçtiğimiz yıl içinde iki liderin, İsrail’in savaş stratejisi hakkında tartıştıkları ve bu tartışmaların karşılıklı bağrışmalara yol açtığı bildirilmişti. Ekim 2023’te Gazze savaşı başlamadan önce Netanyahu siyasi farklılıklar nedeniyle Gallant’ı görevden almış, sonrasında kamuoyunun tepkileri sonucunda Gallant yeniden göreve getirilmişti. Ancak Netanyahu, 5 Kasım günü “Savaş sürerken başbakan ile savunma bakanı arasında tam güven sağlanması her zamankinden daha fazla önem taşıyor” dedi. Netanyahu, eski savunma bakanı ile savaşın ilk aylarında güven sağlandığını ve “verimli bir çalışma” yürütüldüğünü, fakat son aylarda bu güvenin zedelendiğini belirtti.
Gallant, görevden alındığına dair haberi aldıktan sonra yaptığı sosyal medya paylaşımında, “İsrail devletinin güvenliği her zaman yaşamımın amacıydı ve her zaman da öyle olacak” dedi. Sonrasında Salı akşamı yaptığı resmi açıklamada Gallant, görevden alımının “üç konuya dair anlaşmazlıkların sonucu” olduğunu aktardı. Görev süresi boyunca Gallant, Ultra Ortodoks Yahudilerin ordu görevinden muaf tutulmaması, 7 Ekim saldırılarından bazı dersler alınması için ulusal bir soruşturma yapılması ve rehinelerin bir an önce geri getirilmesi gerektiğine inanıyordu. Rehineler konusunda Gallant, “Bu hedefe ulaşmanın mümkün olduğunu belirttim. Bunun için gerekli acı verici tavizlere İsrail’in tahammül edebileceğini, ayrıca İsrail ordusunun da bununla başa çıkabileceğini düşünüyorum” dedi.
Gallant’ın görevden alınmasına tepki olarak, İsrail’in muhalefet partilerinin üyeleri, kamuoyunu protesto etmeye çağırdı. Protestolara katılan eylemcilerden Yair Amit, Netanyahu’nun ülkeyi tehlikeye attığını belirterek, başbakana görevden çekilmesi ve “İsrail’i ciddi insanların yönetmesine izin vermesi” çağrısında bulundu. Hamas’ın 7 Ekim saldırısında esir aldığı rehinelerin ailelerini temsil eden bir grup da Netanyahu’nun Gallant’ı görevden almasını kınayarak, rehinelerin geri dönüşü için kapsamlı bir ateşkes anlaşmasını önceliklendirmesini talep etti. Savaşın başlangıcının üzerinden bir yıldan uzun bir süre geçerken, Hamas tarafından 7 Ekim 2023’te rehin alınan 251 kişiden neredeyse 100’üne dair henüz hiçbir bilgiye ulaşılamadı.
Gallant, hükümetin savaş sonrasında Gazze’de nasıl bir plan uygulayacağını açıklamaması konusunda rahatsızlığını Mayıs ayında dile getirmişti. Gallant, İsrail’in Gazze’de sivil ya da askeri yönetime el koymayacağını beyan etmesini istemişti. Bu fikir ayrılığı, İsrail’in savaş kabinesindeki bölünmelerin nadir bir dışa vurumu olmuştu. “Ekim ayından beri bu konuyu kabinede tutarlı bir şekilde gündeme getiriyorum,” diye belirten Gallant, buna bir yanıt alamadığını sözlerine ekledi. İsrail’de aşırı sağ siyasetçilerin, Ultra Ortodoks Yahudilerin askerlikten muafiyetini sürdürecek yasa tasarısını geçirmesi için Netanyahu’ya baskı yaptığı ifade ediliyor. Gallant, bu yasa tasarısının en tanınmış muhaliflerinden biriydi.
