Başlık: Moldova Seçimleri: AB Destekçisi Aday Galip Geldi, Rusya Sonuçları Tanımıyor
Moldova, Avrupa Birliği (AB) ile Rusya arasındaki kritik cumhurbaşkanlığı seçimini gerçekleştirerek önemli bir tercih ortaya koydu. Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu, oyların yaklaşık %55’ini alarak yeniden seçildi. Resmi sonuçlara göre, uluslararası oyların büyük ölçüde Sandu’ya yönelmiş olması belirleyici bir etken oldu. Ancak, eğer sadece ülke içindeki oylar dikkate alınırsa, Sandu, Rusya yanlısı rakibi Alexander Stoianoglo’nun gerisinde kalmıştı. Rus hükümeti, seçimlerin adil şekilde gerçekleşmediğini iddia ederek sonuçları tanımadığını duyurdu.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya’da yaşayan Moldova vatandaşlarının oy verme imkanlarının kısıtlandığını savunarak “Bu seçim ne demokratik ne de adil bir süreçti” şeklinde açıklama yaptı. Peskov, Sandu’nun cumhurbaşkanlığını tanımadıklarını ve bunun nedeninin ülke içinde rakibin fazla oy alması olduğunu belirtti. Öte yandan, ABD Başkanı Joe Biden, Maia Sandu’yu seçim zaferinden dolayı tebrik etti. Sandu, seçim gecesi yaptığı konuşmada, tüm Moldovalıların cumhurbaşkanı olacağına söz verdi. Alexander Stoianoglo, Cumhurbaşkanı Sandu tarafından başsavcılık görevinden alınmıştı ve Kremlin yanlısı olduğu iddialarını yalanlıyordu.
Moldova medyasına göre, Stoianoglo özellikle kırsal bölgelerde ve güneyde yüksek oy alırken, Sandu şehirlerde ve yurtdışı oylarında önde görülüyordu. Seçim öncesinde Rusya’nın etkisi hakkında çeşitli iddialar gündeme gelmişti. Cumhurbaşkanlığı ulusal güvenlik danışmanı Stanislav Secrieru, Rusya’nın seçmenleri oy verme merkezlerine taşımak amacıyla otobüs ve uçak tahsis ettiğini öne sürdü. İngiltere ve Almanya’da, Moldova vatandaşlarının oy vereceği merkezlere yönelik bomba ihbarları da, seçimlere müdahale olarak yorumlandı.
Moldova’daki son cumhurbaşkanlığı seçimleri 2020 yılında yapılmıştı. Seçmenler, o dönemde Rusya destekli Cumhurbaşkanı İgor Dodon’un yerine Avrupa yanlısı eski Dünya Bankası ekonomisti Sandu’yu tercih etmişti. Moldova’nın bu seçimleri neden önemliydi? 51 yıl boyunca Sovyet cumhuriyeti olarak varlık gösteren Moldova, komşuları Ukrayna ve Romanya ile birlikte Avrupa’nın en yoksul ülkelerinden biridir. Nüfusu yaklaşık 2.5 milyon olan Moldova’da bir milyondan fazla kişi yurt dışında yaşamaktadır. Yorumcular ve politikacılar, olası bir Stoianoglo galibiyetinin Tuna Nehri havzası ve Karadeniz bölgesindeki siyasi denklemleri köklü bir biçimde değiştirebileceği konusunda uyarılarda bulunuyorlardı. Moldova yetkilileri, kaçak oligark Ilan Shor’un 138 bin Moldovalıya bağışlar dağıtarak seçimleri etkilemeye çalıştığını ve bunun için 39 milyon dolar harcadığını öne sürdüler. Moskova’da yaşayan Shor, AB’ye “kesin bir hayır” diyen herkese nakit ödeme sözü vermişti. Ancak, kendisinin yasa dışı bir faaliyet içinde olmadığını savunuyor. Transdinyester bölgesindeki seçmenler, Rusya’nın desteklediği bu bölgenin çoğunun Rusça konuşan sakinleri olarak, oy kullanabilmek için Dinyester Nehri’ni geçerek Moldova kontrolündeki bölgelere girmek zorunda kaldılar. Transdinyester, bir Rus askeri üssüne ve büyük bir silah deposuna ev sahipliği yapmaktadır.
