Özel okullar, 2024 yılına hazırlık olarak erken kayıt döneminde ücretlerini duyurmaya başladı. Ancak ailelerin karşılaştığı fiyat artışları oldukça yüksek. Hem enflasyonun etkisi hem de yönetmelik gereklilikleri nedeniyle yapılan zamlar, eğitim maliyetlerini ciddi şekilde artırdı. Veliler, okul yönetimlerinin belirlediği fiyatlara karşı çıkarak, bu artışların nedenlerini sorgularken, okullar da “maliyet yükselmeleri” argümanıyla zamların kaçınılmaz olduğunu ifade ediyor. Ancak bu yıl da erken kayıt avantajları, önceki yıllarda olduğu gibi, neredeyse hayal oldu.
ERKEN KAYIT DÖNEMİNDE FAHİŞ ARTIKLAR Eylül ayında enflasyon oranlarının pik yapmasının ardından, özel okul ücretlerindeki artış hızlı bir biçimde dikkat çekti. 2024 yılı için okullar, erken kayıt ücretlerini açıkladı ve bazıları bu artışı Ekim ayında kamuoyuna sundu. Daha uygun fiyatlar uman aileler ise, en az %60’lık bir artışla yüzleşmek zorunda kaldı. Bazı okullardaki ücret artışlarının %300’e kadar çıkması, veliler arasında bir huzursuzluğa neden oldu.
EĞİTİM VE YEMEK ÜCRETLERİ GÖZLE GÖRÜLÜR ŞEKİLDE YÜKSELDİ Özellikle yemek ve eğitim ücretleri, geçen yılın aynı dönemine oranla önemli ölçüde arttı. Bir veli, yeni okul ücretleri hakkında görüşlerini paylaşarak, “Sadece yemek ücreti 80 bin lira. Eğitim ve yemek masrafları toplamda 215 bin lira. Ayrıca kitap, servis ve kıyafet gibi ek giderler var. Tüm bu harcamalar bir araya geldiğinde, en az 350 bin lira gibi bir eğitim maliyeti çıkıyor. Erken kayıt fiyatları bu kadar yüksekse, sezon sonundaki fiyatları düşünmek bile istemiyorum,” ifadesini kullandı.
Yönetmelik Üzerinden Yapılan Zamlara Dikkat Özel okullardaki ücretler, her yıl belirlenen oranlar doğrultusunda enflasyon verilerine dayalı olarak artırılabiliyor. Ancak bu artışların yasal sınırların üzerinde olmaması gerekiyor. Tüketiciler Derneği Başkanı Levent Küçük, Posta Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, okulların belirlediği zam oranlarının yönetmelikteki kurallara uygun olması gerektiğini belirtti. Küçük, “Özel okul ücret artışları, ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) verilerine dayanarak hesaplanıyor. Bu hesaplama sonrasında %5 enflasyon payı ekleniyor. Ancak okullar genellikle yalnızca eğitim ücretinde artış yaparken, ek ücretlerle toplam maliyetlerini yükseltebiliyorlar,” dedi.
ERKEN KAYIT DÖNEMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Uzmanlar, erken kayıt yaptıktan sonra panik içerisinde ücret ödemek isteyen velilere dikkatli olmalarını öneriyor. Levent Küçük, erken kayıt sürecinin aceleyle geçiştirilmemesi gerektiğini vurgulayarak, “Özel okulların ara sınıflardaki öğrenciler için belirlediği zam oranı, yönetmelikteki sınırlarla sınırlıdır. Bu nedenle, veliler ek ücret taleplerine karşı dikkatli olmalı. Özellikle yemek, servis, kitap ve kıyafetler konusunda okulun zorlamalarına karşı durabilirler,” şeklinde konuştu.
Yönetmeliğe göre, okullar yalnızca belirlenen oranlarla eğitim ücretlerinde artış yapabiliyor. Diğer ek giderler için ise velilere seçim hakkı tanınmış durumda. Dolayısıyla okullar yemek, servis, kıyafet ve kırtasiye gibi ek ücretleri talep edebilir ancak veliler bu kalemlerden hangilerini alacaklarına kendileri karar verebilir. Küçük, “Veliler, okulun önerdiği kitap veya kıyafeti almak zorunda değil. İstemiyorlarsa bu ek ücretleri ödemek zorunda kalmazlar,” dedi.
HAKSIZ FİYAT ARTISI ŞİKAYET EDİLEBİLİR Özel okullarda uygulanan haksız fiyat artışları ve dayatılan ek maliyetler, tüketici hakları çerçevesinde şikayet edilebilir. Levent Küçük, velilerin okul yönetimlerine karşı şikayet haklarını kullanabileceklerini belirtti. “Veliler, zorla dayatılan ücretler konusunda okula yazılı bildirimde bulunabiliyor ve kabul etmediklerini açıkça belirtebiliyorlar. Ayrıca, il veya ilçe milli eğitim müdürlüklerine başvurabilir ve tüketici heyetlerine de başvuruda bulunabilirler,” şeklinde bilgi verdi. Haksız fiyat değerlendirme kurulu, şikayetlerin incelenmesi ve gereken düzenlemelerin yapılması için devreye girebilir.
Özel okullarda, yeni eğitim yılı için belirlenen ücretler, öğrencinin kaydolduğu sınıfa göre değişiklik göstermektedir. 1., 5. ve 9. sınıfa başlayan öğrenciler için fiyatlar, veli ile okul arasında yapılan sözleşmeye göre belirlenir. Bu ücretler, her yıl Ocak ayında açıklanmakta ve Mayıs sonuna kadar resmi olarak duyurulmaktadır. Okullar, belirlenen ücretin üzerinde talep edemez ancak mevcut ücretlerin altında kayıt alabilirler.
12 AY TAKSİT İMKANI SUNMAKTALAR Özel okullar, eğitim ücretlerinin yanı sıra yemek, servis ve diğer masraflar için çeşitli ödeme imkanları sunmaktadır. Birçok okul, 12 aya kadar vade farksız taksit olanağı sunarak velilere finansal kolaylık sağlamaktadır. Bu seçenek, velilerin eğitim masraflarını daha yönetilebilir hale getirmelerine yardımcı olmaktadır.
