Başlık: Trump’ın Seçim Zaferinin Dünya Üzerindeki Anlamı
Yazar: Tom Bateman, ABD Dışişleri Bakanlığı Muhabiri Tarih: 6 Kasım 2024
Bazı analistlere göre, Donald Trump’ın ilk başkanlık dönemi, ikinci dönemindeki liderlik tarzını belirlemede önemli bir gösterge olabilir. Siyasi yorumcular, Trump’ın 2020 yılında başlayan ilk döneminde yaptığı uygulamaların devam edeceğini öngörüyorlar. Donald Trump’ın ilk döneminde gerçekleştiremediği projelerinden biri, ABD ile Meksika sınırına bir duvar inşa etmekti. Kongre, planladığı duvarın inşası için gerekli finansmanı onaylamamıştı. Trump’ın ikinci döneminde, mitinglerde sık sık dile getirdiği bu vaatleri yerine getirmesi bekleniyor.
ABD seçimlerinin 2024 yılı sonuçları Cumhuriyetçi Parti’nin Senato’ya geçişiyle sonuçlanırken, Trump, “Eğer kaybedersem 2028’de yeniden aday olmayacağım” dedi. Ayrıca, Melania, Ivanka ve Vance gibi isimlerle birlikte zafer ilanında bulundu.
Trump’ın ilk döneminde Türkiye-ABD ilişkileri de dikkat çekiciydi. Yasal olarak ülkede bulunmayan bireylerin topluca sınır dışı edilmesi planının Kongre’den destek bulması oldukça muhtemel. Pew Araştırma Merkezi’nin tahminine göre, 2022 yılında ABD’de yaklaşık 11 milyon düzensiz göçmen bulunmaktaydı. Trump, seçim mitinglerinde “milyonlarca daha fazla göçmen” olduğunu öne sürdü. Ancak uzmanlar, düzensiz göçmenlerin toplu olarak sınır dışı edilmesinin oldukça maliyetli ve uygulanması güç olacağı konusunda uyarılarda bulunuyor. Ayrıca, kilit sektörlerde kayıt dışı çalışanların önemi vurgulanmakta ve bu durumun ekonomik açıdan olumsuz sonuçlar doğurabileceği belirtiliyor.
Donald Trump, Temmuz ayında Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı olarak, “enflasyon krizini hızla sona erdirme, faiz oranlarını ve enerji maliyetlerini düşürme” sözü verdi. 2017 yılında başlattığı ve gelecek yıl sona erecek olan vergi indirimlerini uzatmayı hedefliyor. Vergi yasasını basitleştirerek büyüme ve yatırımı teşvik etmeyi amaçlayan bu ekonomik hamlede, ülke tarihindeki en büyük vergi revizyonu kaydedilmişti. Demokratlar, bu vergi indirimlerini geri almak için çaba gösteriyor, ancak bu indirimlerden esas olarak zenginlerin ve iş sahiplerinin yararlandığı ifade ediliyor. Trump’ın kurumlar vergisini daha da düşürerek yüzde 15’e indirmesi bekleniyor. Bunun yanı sıra, sosyal güvenlik ödemeleri ve restoranlardaki bahşişlerden alınan vergiyi kaldırmayı planlıyor.
Trump, enerji maliyetlerini azaltarak bunun enflasyonu da düşüreceğine inanıyor ve bu nedenle daha fazla petrol çıkarılmasını teşvik etmeyi hedefliyor. Ancak enerji piyasası uzmanları bu konuda şüphelerini dile getiriyor. Ek olarak, birçok ithal ürüne yüzde 10 ila 20 oranında gümrük vergisi koymayı planladığını açıkladı. Ülkeye giren ithal ürünlerin yaklaşık yüzde 60’ı Çin’den gelmektedir. Ekonomistler, bu gümrük vergilerinin Amerikan tüketicileri için yüksek fiyatlar şeklinde geri döneceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Trump, Beyaz Saray’daki ilk döneminde, haksız ticaret ve fikri mülkiyet hırsızlığıyla suçladığı Çin’e karşı bir ticaret savaşı başlatmıştı. Ancak, bu politikaları uygulayıp uygulamayacağı, ABD Kongresi’nin yapısına bağlı olacak. 2017-2019 yıllarında Cumhuriyetçilerin hem Senato’yu hem de Temsilciler Meclisi’ni kontrol ettiğini hatırlatmak gerekir. O dönem, Kongre’de Trump’a ‘acemi’ gözüyle bakıldığından dolayı, çoğunluk avantajını istediği gibi kullanamadığı değerlendiriliyor.
Ayrıca, Trump başkanlığının ilk döneminde ABD Yüksek Mahkemesi’ne üç atama gerçekleştirildi. Mahkeme, 1973 tarihli kürtaj kararı iptal edildi ve bu nedenle pek çok kişi Trump’ın ikinci döneminde ne tür yasalar çıkaracağını merak etmeye başladı. Trump, federal düzeyde bir kürtaj yasağı çıkaramayacağına dair söz vermesine rağmen, Eylül ayında Kamala Harris ile yaptığı bir televizyon tartışmasında, “Herkesin istediğini verdik, böyle bir yasağa gerek yok” dedi.
Dış politikasında ise Trump’ın ikinci döneminin de ilk dönemine benzer olması muhtemel görünüyor. Bu çerçevede, ABD’yi dünya üzerindeki çatışmalardan uzaklaştırmayı hedefleyecek gibi görünüyor. Trump, kampanyası sırasında Ukrayna’daki savaşı Rusya ile müzakere yoluyla
