Orijinal Başlık: Trump’ın Yeniden ABD Başkanı Olursa Yerine Getireceği Yedi Vaat
Kaynak: Getty Images Yazan: James FitzGerald Unvan: BBC News 7 Kasım 2024 Güncelleme: 8 Kasım 2024
Donald Trump, göç, ekonomi ve Ukrayna Savaşı konularında harekete geçeceğini duyurarak Beyaz Saray’a yeniden döneceğini açıkladı. Cumhuriyetçi Parti’nin Senato kontrolünü ele geçirmesi, Trump’ın siyasi olarak daha büyük bir destekle karşılaşabileceği anlamına geliyor. Zafer konuşmasında, “Basit bir ilkeyle yöneteceğim: Söz ver ve sözünü yerine getir. Biz sözlerimizi tutacağız” ifadelerini kullandı. Ancak bazı konularda, hedeflerine nasıl ulaşacağına dair fazla bilgi vermedi. Trump, 2023 Şubat’ında Fox News’te gücünü kötüye kullanıp kullanmayacağı ya da siyasi rakiplerine yönelik bir yaptırım uygulayıp uygulamayacağı sorulduğunda, “ilk gün dışında” bunu yapmayacağını belirtmişti.
ABD Seçimleri 2024: Senato Cumhuriyetçi Parti’ye geçti. Melania, Ivanka, Vance: Trump’ın zaferinde yanında kimler vardı? Trump’ın ilk döneminde Türkiye-ABD ilişkilerinde neler yaşandı? Trump’ın yeniden seçilmesinin davalarına etkisi ne olacak?
Trump, “Hayır, hayır, hayır, ilk gün dışında. Sınırı kapatıyoruz ve sondaj, sondaj, sondaj yapıyoruz. Bunlardan sonra artık diktatör değilim” ifadesini kullandı.
Donald Trump’ın zaferi dünya için ne ifade ediyor?
1) Düzensiz Göçmenlerin Sınır Dışı Edilmesi
Trump, kampanyası sırasında ABD tarihindeki en büyük “düzensiz göçmenlere yönelik kitlesel sınır dışı hamlesini” gerçekleştireceğini belirtti. Ayrıca, ilk başkanlık döneminde başlayan Meksika sınırındaki duvarın inşasını tamamlayacağına dair söz verdi. ABD’nin güney sınırlarından geçişler, Biden-Harris döneminde rekor seviyelere ulaşmış, ancak bu yıl bir düşüş göstermişti. BBC’ye konuşan uzmanlar, Trump’ın vaat ettiği boyutlardaki sınır dışı operasyonlarının birçok yasal ve lojistik sorunla karşılaşacağını ve ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceğini dile getirdi.
2) Ekonomi, Vergi ve Gümrük Üzerine Hamleler Sandık çıkış anketleri, ekonominin seçmenler için en büyük sorun olduğunu gösteriyor. Trump, Biden döneminde tarihi seviyelere çıkan enflasyonu “sona erdireceğine” dair söz verdi. Ancak başkanın fiyatlar üzerinde doğrudan etkisi sınırlı. Aynı zamanda, büyük vergi indirimleri vaat etti. Bahşiş alan sektörlerde çalışanların vergi muafiyetine sahip olacağını, sosyal güvenlik ödemelerinde vergi kaldırılacağını ve kurumsal vergilerin düşürüleceğini söyledi. Cari açığı kapatmak amacıyla yabancı ürünlere en az yüzde 10’luk yeni gümrük vergileri getireceğini belirtti. Çin menşeli ürünler için ise ek yüzde 60 vergi uygulanacağını ifade etti. Bazı ekonomi uzmanları, bu tür adımların tüketici fiyatlarını artırabileceği konusunda uyarıda bulundu.
3) Bazı Kongre Saldırısı Hükümlülerine Af Trump, Joe Biden’ın 2020’deki seçim zaferini geri almak amacıyla gerçekleştirilen Kongre Binası saldırısında hüküm giyen bazı taraftarlarını serbest bırakacağını açıkladı. Trump’ın teşvik ettiği iddia edilen olaylarda ölenler de olmuştu. Trump, bu saldırıyı “önemsiz” bir olay olarak tanımladı ve hüküm giyen yüzlerce supporter’ını “siyasi mahkum” olarak adlandırdı. Birçoğu için “haksız yere hapse atıldıklarını” söylemeye devam ederken, bazıları için “belki de kontrolden çıktıklarını” kabul etti.
4) Savcı Jack Smith’in Görevden Alınması Trump, kendisine karşı iki ceza soruşturması yürüten tanınmış savcı Jack Smith’i “iki saniye içinde” görevden alacağını söyledi. Jack Smith, 2020 seçim sonuçlarını değiştirmeye çalışmak ve gizli belgeleri yasaya uygun olarak koruyamamak gerekçesiyle Trump’a iki ayrı cezai soruşturma başlatmıştı. Trump, suçlamaları reddetmekte. Her iki davanın da seçim öncesinde yargılama aşamasına girmesini engellemeyi başardı. New York’taki davada sahtecilikten hüküm giyen ilk başkan olarak Beyaz Saray’a geri dönüyor.
5) Ukrayna Savaşı’nın Sonlandırılması Trump, Ukrayna’ya Rusya ile mücadele için harcanan milyarlarca doları eleştirerek, savaşa “24 saat içerisinde” müzakere yoluyla son vermeyi vaat etti. Hangi tarafın pes etmesi gerektiğine dair bir şey ifade etmedi. Demokratlar, böyle bir adımın Rusya lideri Vladimir Putin’i cesaretlendireceği görüşünde. Trump, genel itibarıyla ABD’nin kendisini yurtdışındaki çatışmalardan çıkarmasını savunuyor. Sıkı bir destekçisi olsa da İsrail’e yapılan saldırıları durdurma çağrısında bulundu. Trump, Lübnan’daki şiddete son verme sözü verdi fakat ayrıntıları paylaşmadı.
6) Kürtaj Yasağının Olmaması Trump, Kamala Harris ile gerçekleştirdiği televizyon tartışmasında, ulusal bir kürtaj yasası imzalamayacağını belirtti. 2022 yılında, ülke genelindeki kürtaj hakkı Yüksek Mahkeme tarafından kaldırılmıştı. Trump’ın ilk başkanlık döneminde yaptığı atamalar sayesinde Yüksek Mahkeme’de muhafazakâr yargıçlar çoğunluğu oluşturuyor. Üreme hakları konusundaki mesele, Harris’in kampanyası için de önemli bir unsurdu. Bazı eyaletler, kürtaj hakkını koruma ve genişletme amacıyla önlemler aldı. Trump, eyaletlerin kendi kürtaj yasalarını belirleme hakkına sahip olması gerektiğini söylemesine rağmen, bu konuda tutarlı bir mesaj verememişti.
7) İklim Değişikliği Kurallarında Gevşeme Trump, ilk başkanlığı döneminde birçok çevresel koruma programını iptal etmiş ve Paris İklim Anlaşması’ndan çekilen ilk ülke olan ABD olmuştu. Bu sefer yine kuralları gevşetme konusunda söz verdi, özellikle Amerikan otomotiv endüstrisine destek vermek amacıyla. Sık sık elektrikli araçlara karşı çıktı ve Biden’ın daha temiz otomobillere geçiş üstüne koyduğu hedefleri geri çevirmekle vaat etti. ABD’nin fosil yakıt üretimini artırma sözü verirken, rüzgar gücü gibi yenilenebilir enerji kaynakları yerine, “sondaj, sondaj, sondaj” ifadesinde bulundu. Trump, Kuzey Kutup bölgesi gibi alanları petrol aramalarına açmayı planlıyor ve bu yolla enerji maliyetlerini düşürmeyi umuyor. Ancak uzmanlar, bu durum hakkında şüphelerini dile getiriyor.
