TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Ticaret Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçesi üzerindeki görüşmeler devam ediyor. Plan Bütçe Komisyonu Üyesi ve CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, komisyonda yaptığı konuşmada İsrail’e gerçekleştirilen petrol sevkiyatına da değindi ve şöyle ifade etti: “Bakanlık bütçesinin büyüklüğü 56 milyar 233 milyon. Genel bütçe büyüklüğünün binde 3,81’ini oluşturuyor. KOBİ’lerin, esnafların, ticaretle uğraşanların, ihracatçıların, sanayicilerin ve imalatçıların ilgilendiği konularda böyle önemli bir Bakanlık bütçesinin payının mutlaka artması gerektiğini düşünüyorum. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele alanındaki sorunlardan bahseden vekillerimiz, bu bütçenin yaklaşık yüzde 83’ünün personel giderlerine ayrıldığını, geri kalan kısmının ise diğer kalemlere harcandığını belirtti.
‘”BAKANLIĞIN BÜTÇESİNİN YÜZDE 59’UNU CARİ TRANSFERLER OLUŞTURUYOR'” Cari transferler bütçenin yüzde 59’unu, yani 33 milyar lirayı kapsıyor. Gayrimenkul sermaye üretimi ile ilgili 2025 yılı için 508 milyon liralık bir pay ayrılmış. Bu alandaki yatırımın amacı nedir? Uluslararası Hizmet Ticaret Genel Müdürlüğü için Haziran 2024 itibarıyla 2 milyar 841 milyon liralık bir harcama öngörülüyor. 2025 yılı için de 7 milyar 315 milyon lira bekleniyor; bu konuyla ilgili daha fazla bilgi verirseniz memnun olurum. Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü’nde hiçbir ödenek bulunmamasına rağmen 2023 yılında 2 milyon 123 bin 698 TL’lik bir harcama yapıldı. Dahilde işleme rejimi kapsamında yapılan ithalatın ihracat içindeki payında yıllara göre bir düşüş söz konusu; 2023’te yüzde 44 iken, 2024’te yüzde 41 ve 2025’te ise yüzde 40,5 olarak planlanmış. Yurt dışındaki genel müdürlüklere yapılması beklenen 22 milyon liralık bir transfer görünmekte; bunun içeriğini açıklarsanız sevinirim. Yurt dışında Ticaret Bakanlığının hangi planları veya yatırımları mevcut?
‘”İKTİDAR YABANCI İŞÇİ İSTİHDAMINA HAZIRLIK YAPIYOR'” Yeni bir düzenleme üzerinde çalışmalar sürüyor; ithal işçilerin belirli sektörlerde yurt dışından, yabancı kökenli kişilerin belirli alanlarda çalıştırılması gündemde. Oda başkanlarının bu konuda rahatsız olduğunu biliyorum. Önemli olan, yurt içindeki işsizlerin önce istihdama yönlendirilmesidir. Türkiye’deki kullanılmayan iş gücü oranı yüzde 25’i geçti. Bu durum halkımızın vicdanında bazı sorunlara yol açabilir. Burada seçici olunacak mı, yoksa hiç iş bulunmadığında mı istihdam gerçekleştirilecek gibi sorular ortaya çıkıyor.
‘”İSRAİL’E PETROL SEVKİYATINA ARACILIK EDİYORUZ'” Azerbaycan Respublicası Devlet Gümrük Komitesi’nin internet sitesinde, Türkiye üzerinden İsrail’e yönlendirilen büyük miktarlarda petrol sevkiyatı görüyorum. En son 3 Ekim tarihinde bile sevkiyat yapılmış, tankerlere Toros, Dikili, Dörtyol ve Derince limanlarından geçiyor. Bu süreçte toplamda 12 milyon 916 bin tonluk bir petrol sevkiyatına aracılık ettiğimizi belirtmek istiyorum. Her varilden 80 sent gibi bir gelir elde ediyoruz. Eğer bu rakamı 80 sente vurursak, işlemin tamamının bizden geçtiği varsayımıyla yaklaşık 12 milyar dolarlık bir miktar ortaya çıkıyor. Bu konudaki fiili ticaret olmasa bile aracılık etmek ve bunun getirdiği vicdani rahatsızlık oldukça önemli. Bu durumun yeniden gözden geçirilmesini arz ediyorum.
‘”UYUŞTURUCUYLA MÜCADELEDE KAYNAKLARI ARTIRIP YAKALANMAYANLARI DA YAKALAMAK GEREK'” Uyuşturucuyla mücadelede 18,5 milyar TL gelir elde edildiği sunumunuzda ifade edildi; ancak yakalanmayanlar da mevcut. Örneğin, piyasa değeri 400 milyon euro olan 4 bin kilogramlık kokain taşıyan bir gemi Türkiye’den hareket etmiş ve Kanarya Adaları açıklarında yakalanmış. Yine, Kolombiya polisi, Ekvador’dan İstanbul’a gitmekte olan bir gemide 150 kilo kokain ele geçirmiştir. Bu durumlardan yola çıkarak, uyuşturucuyla mücadelede kaynakların artırılması ve yakalanmayanların yakalanması gerekmektedir. Türkiye’de faaliyet gösteren uyuşturucu baronlarını giderek kendi ülkelerine geri göndermek lazım.
