Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, tefecilik suçlamasıyla yargılanan Erdal Sonduk’un bireysel başvurusunda adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Mahkeme, davada karar veren heyetin mahkûmiyet kararı için önemli olan tanıkları bizzat dinlememiş olmasını ana ihlal sebebi olarak öne sürdü. Erdal Sonduk, tefecilikten mahkûm olmuş ve bu karara itiraz etmişti. Bölge adliye mahkemesi, itirazı dikkate almayarak mahkûmiyet kararını onaylamıştı. Ancak Sonduk, yargılama boyunca tanıkların nihai kararı veren heyet tarafından dinlenmediğini vurguladı ve bu durumun hakkaniyete uygun bir yargılama hakkını ihlal ettiğini savundu.
‘Tanıksız Yargılama Adaletsizdir’ Anayasa Mahkemesi, adil yargılanma hakkının önemli bileşenlerinden biri olan doğrudan dinleme ilkesine dikkat çekti. Bu ilke, hâkimin delillerle birebir temas kurmasını ve özellikle tanıkların ifadelerini dinleyerek kendi gözlemlerini yapmasını zorunlu kılıyor. Tanık ifadelerinin tutumu ve güvenilirliği, gerçeğin ortaya çıkarılması açısından büyük önem taşıyor.
Ayrıca, mahkeme heyetinin yargılama sürecinde değiştirilmesinin tek başına bir ihlal oluşturmayacağını da belirtti. Ancak, tanıkların nihai karar veren heyet tarafından doğrudan dinlenmemesi ve bu eksikliğin telafi edici önlemlerle giderilmemesi durumunda, doğrudan dinleme ilkesinin ihlal edileceği ifade edildi.
‘Hakkaniyete Uygun Yargılama Hakkı İhlal Edildi’ Sonduk’un davasında mahkûmiyetle ilgili tanık ifadeleri, nihai karar veren heyet tarafından doğrudan dinlenmedi. Buna karşın mahkeme heyeti, tanıkların tarafsız bir şekilde ifade verdiklerini ve savunma tanıklarının ifadelerinin olağan hayat akışına aykırı olduğuna kanaat getirerek mahkûmiyet kararı aldı. Ancak bu kanaatin, tanıkların ifadeleri sırasında yapılan gözlemler yerine yalnızca duruşma tutanaklarına dayanarak oluşturulduğu ortaya çıktı. Mahkeme, tutanaklardan elde edilen bilgilerle yapılan değerlendirmelerin, doğrudan dinleme ilkesinin gerektirdiği izlenimleri elde etmeyi mümkün kılmadığının altını çizdi. Bu eksiklik, hakkaniyete uygun yargılanma hakkının ihlaline yol açtı.
