Başlık: Marco Rubio: Trump’ın Atadığı Dışişleri Bakanı Türkiye’ye Nasıl Yaklaşıyor?
ABD Başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump, Amerikan dış politikasının başına “şahin” bir görüşe sahip olan Florida Senatörü Marco Rubio’yu atayacağını duyurdu. Senato’dan onay alması halinde, bu göreve gelen ilk Latin kökenli dışişleri bakanı olacak Rubio, özellikle Çin, İran ve Küba gibi ABD’nin düşman olarak gördüğü ülkelere karşı sert bir üslup sergilemesiyle bilinmektedir. 2011 yılından beri Senato’da görev yapan ve Dış İlişkiler Komitesi’nde yer alan Rubio, Türkiye ve çevresindeki gelişmeleri yakından takip eden bir politikacı olarak öne çıkmıştır.
Rubio, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükümetine karşı geçmişte genelde eleştirel bir tavır sergilemiştir. Rubio’nun Türkiye ile ilgili yorumları şu konularda yoğunlaşmaktadır:
-
2019 İfadeleri: Rubio, Türkiye’nin Ekim 2019’da başlattığı Barış Pınarı Operasyonu’na tepki göstermiş ve o dönemdeki Trump yönetimini, Amerikan askerlerini bölgeden çektiği için eleştirmiştir. Rubio, Erdoğan’ın bu harekâtı, yerel seçimlerde yaşadığı “başarısızlığını” unutturmak amacıyla başlattığını savundu. Ayrıca, Suriye’nin kuzeyinde IŞİD ile mücadelede Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) yönelik Türkiye’nin eylemlerini sıkça eleştirmiştir.
-
Suriye Çekilmeleri: Rubio, Trump’ın 2018’in sonunda Suriye’deki askerlerin geri çekileceği açıklamasına karşı çıkmış ve bunun büyük bir hata olacağını belirtmiştir. SDG ve YPG’nin IŞİD ile mücadeleyi sonlandıracağı yönünde endişelerini dile getirerek İran’ın bölgedeki durumunu daha da kötüleştireceği uyarısını yapmıştır.
-
Seçimlere Dair Gözlemleri: 2019’da Türkiye’deki belediye seçimlerini de takip eden Rubio, muhalefet adayı Ekrem İmamoğlu’nun kazandığı İstanbul Büyükşehir Belediye seçimlerinin iptalini eleştirmiştir. Sosyal medyada yaptığı açıklamada, “Otoriterlik her bölgede demokrasiye meydan okuyor” ifadesini kullanmıştır.
-
S-400 Konusu: Rubio, Türkiye’nin 2019’da Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi almasına karşı çıkan senatörler arasında yer aldı. Türkiye’ye uygulanacak yaptırımlar sürecinde aktif bir rol üstlendi ve Trump yönetiminin bu konuda yanlış bir karar aldığını belirtti.
-
Venezuela ile İlişkiler: Küba kökenli Rubio, Türkiye’nin Nicolas Maduro yönetimindeki Venezuela ile son 10 yıl içerisinde geliştirdiği işbirliğini de eleştirmiştir. 2018 ve 2019’da bu iki ülke arasındaki artan altın ticaretine tepki göstererek, Maduro’nun Venezuela’nın altınlarını çalıp Türkiye’ye satmakla suçlandığını ifade etmiştir.
-
Kıbrıs’ta Maraş’ın Açılması: Rubio, Kıbrıs’ın kuzeyinde Türk yönetimindeki Maraş’ın kısmi şekilde açılmasına yönelik eleştirilerini dile getirerek, ABD yönetiminden Türkiye’ye karşı adımlar atmasını istemiştir.
-
İnsan Hakları İhlalleri: Rubio, Türkiye’deki insan hakları ihlalleri konusunda birçok girişimde bulunmuş, 2021’de Erdoğan hükümetinin insan hakları sicilinin kötüleştiği konusunu gündeme getirerek ABD Başkanı Biden’dan harekete geçmesini talep etmiştir.
-
Ukrayna Konusundaki Tavrı: Rubio, Türkiye’nin 2015 yılında bir Rus uçağını düşürmesi sonucunda NATO’nun Türkiye’ye daha çok destek sağlaması gerektiğini belirtmiştir. Ayrıca, Türkiye’nin Ukrayna’ya sağladığı Bayraktar dronlarının Rusya’ya karşı etkili olduğunu dile getirmiştir.
Sonuç olarak, Marco Rubio’nun Türkiye’ye yönelik yaklaşımı, genel olarak eleştirel bir ton içermekte olup, aynı zamanda belirli konularda Türkiye’nin olumlu yönlerini de takdir eden yorumlarda bulunmaktadır.