Orijinal Başlık: Kıtalararası balistik füze nedir?
Kaynak: Getty Images Yazan: Mark Shea Unvan: BBC Dünya Servisi 22 Kasım 2024 Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’e göre, Rusya, Ukrayna’yı bir silah denemesi alanı olarak görüyor. Zelenskiy, ülkenin doğusundaki Dnipro’da meydana gelen saldırıyla ilgili olarak, “Tüm özellikler, hız, irtifa, bir kıtalararası füzeye işaret etti” ifadelerini kullandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın “durdurulması imkansız” bir balistik füze ile hedef alındığını dile getirdi. Ayrıca, saldırının Oreşnik kod adlı yeni bir “konvansiyonel orta menzilli füzeyle gerçekleştiğini” de belirtti. Kıtalararası balistik füze (ICBM) nedir ve kullanımı neden bu denli önemlidir?
Kıtalararası balistik füzeler (ICBM), isminin de belirttiği üzere, çok uzak mesafelere savaş başlıkları göndermek için tasarlanmış silahlardır. Putin, Rusya’nın yeni nükleer doktrinini onaylayarak, nükleer silahların kullanım koşullarının genişletildiğini de vurguladı. Ukrayna: Rus füze saldırılarında en az 38 kişi yaşamını yitirdi; Kiev’de bir çocuk hastanesi vuruldu. Trump: ‘Zelenskiy tarihin en büyük pazarlamacısı; ABD’ye her geldiğinde 60 milyar dolarla dönüyor.’ Rusya’da askerler, savaşın dehşetini eve taşıyor: 242 kişi hayatını kaybetti. Her bir füzeye birden fazla savaş başlığı yüklenebilir; bu başlıklar bağımsız olarak yönlerini bulabilir ve çeşitli hedefleri etkileyebilir. Sovyetler Birliği, ICBM’leri ilk deneyen ülke olarak 1957 yılının Ağustos ayında bu teknolojiyi geliştirmiştir. Bugün, Rusya’nın yanı sıra, ABD ve Çin’in de karadan fırlatılan ICBM envanteri oldukça büyük. İngiltere, Fransa, Hindistan, İsrail ve Kuzey Kore de bu tür füzelere sahip ancak sayı açısından daha azdır. ICBM’ler, benzer savaş başlıklarını taşıyabilen diğer balistik füzelere göre daha yüksek bir menzil ve hız sunmaktadır. Uzmanlar, “Eğer Rusya bu hızla devam ederse, Ukrayna’nın doğu cephesi çökebilir” şeklinde uyarılarda bulundu.
ICBM’lerin menzil özellikleri nedir? Standart tanıma göre, kıtalararası balistik füzelerin menzilinin 5500 kilometreyi aşması gerekmektedir. Bazı füzelerin menzili ise çok daha yüksektir. Rusya’nın füzeyi güneydeki Astrahan bölgesinden fırlattığı tahmin edilmektedir. Rus ICBM’lerinin menzili 10 bin kilometreyi geçebilmektedir. Yani, bu bölgeden fırlatılan füzeler teorik olarak ABD’nin doğu kıyılarına kadar ulaşabilir. Ukrayna’nın Batı füzelerini Rusya topraklarında kullanması savaşın gidişatını değiştirebilir mi? ICBM’ler ne hızda hareket etmektedir? Bu füzeler saatte 24.500 kilometre hıza ulaşabilir, bu da saniyede yaklaşık 7 kilometre mesafe kat ettikleri anlamına gelir. Balistik füze olarak adlandırılmalarının nedeni, atmosferin üst katlarına fırlatan bir roket sistemiyle çalışması ve daha sonra hedefe doğru alçalmasıdır. Bu sayede oldukça yüksek hızlara ulaşabilmektedirler ve daha düz bir güzergah izleyen, dolayısıyla daha yavaş hareket eden seyir füzelerine göre yakalanmaları da çok daha zordur.
ICBM’ler nükleer mi? ICBM’lere hem nükleer hem de konvansiyonel savaş başlıkları yerleştirilebilir. Ukrayna Hava Kuvvetleri, Rusya tarafından fırlatılan füzelerin “herhangi bir sonucu olmadığını” belirtse de, hasar ve kayıplara dair herhangi bir bilgi verilmemiştir. Kaynak: Getty Images ICBM’lerin maliyeti ne kadardır? Rusya’nın ICBM programı için ne kadar bütçe ayrıldığı bilinmemekle birlikte, ABD’nin harcamalarına dair bilgiler mevcuttur. ABD Savunma Bakanlığı, Pentagon’un en son Sentinel ICBM programına 140 milyar dolarlık bütçe tahsis ettiğini duyurdu. Tek bir Sentinel ICBM’in maliyetinin 162 milyon dolar olduğu iddia edilmektedir. Tüm ülkeler için bu tür silahlar oldukça pahalıdır. Rusya neden şimdi bu füzeyi fırlattı? Rusya’nın toplam işgal süresinin 1000 günü geride kalmışken, Ukrayna’daki savaş tırmanmaya devam ediyor. Ukrayna’nın, Ağustos 2024’te 1000 kilometrekareden fazla bir alanı ele geçirdiği Rusya’nın Kursk bölgesinde Kuzey Kore birliklerinin konuşlanması, çatışmayı tırmandıran önemli bir unsur olarak öne çıkıyor. Belki de bu gelişmeler sonucunda, ABD Başkanı Joe Biden, Atacms füze sistemlerinin Rusya içinde kullanılmasına ilk kez izin vermiştir. İngiltere ve Fransa’nın Storm Shadow/Scalp füzeleri de Rusya’ya karşı hedefler için kullanılmıştır. Çatışmalardaki tırmanış, eski Başkan Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönmeye hazırlandığı bir dönemde gerçekleşmiştir. Trump, Ukrayna’daki savaşın 24 saat içinde sona ermesini taahhüt etmiş, ancak bunun nasıl olacağı hakkında detay vermemiştir.
