Başlık: HTŞ’nin Kontrolüne Geçen Petrol Zengini Deyrizor’un Önemi Nedir?
Suriye’deki Beşar Esad yönetimini devirmeye çalışan İslamcı grup Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ), 10 Aralık gecesi ülkenin doğusunda yer alan petrol zengini Deyrizor kentinin kontrolünü ele aldı. HTŞ komutanlarından Hasan Abdul-Gani, “Güçlerimiz Deyrizor kentinin tamamını tamamen kontrol altına aldı” açıklamasında bulundu. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) ise, Deyrizor’u denetleyen Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) başka bölgelerdeki pozisyonlarını terk ettiğini bildirdi. SDG bünyesindeki Deyrizor Askeri Konseyi, geçtiğimiz hafta bu cephede Esad güçlerine karşı bir saldırı başlattıklarını duyurmuştu. SDG unsurları, Fırat Nehri’nin doğusundaki çeşitli yerleşimleri Esad güçlerinden alarak, Şam’a yönelik hükümetin çökmesinin ardından kontrol alanlarını genişletmişti.
Suriye’deki muhaliflerin Hama’yı ele geçirmesi neden kritiktir? Suriye’deki geçiş yönetimi ne zaman faaliyete geçecek? Şam’dan gelen mesajlar hangi yönde? Suriye Milli Ordusu’nun Tel Rıfat operasyonuyla ilgili bilgiler nelerdir? Suriye protestolarını tetikleyen 13 yaşındaki Hamza’nın annesi: ‘Esad bir gün bunun bedelini ödeyecek.’
SDG kontrolündeki bölgede, Suriye’nin petrol rezervlerinin büyük kısmı bulunmakta ve burada DEAŞ karşıtı koalisyon kapsamında yaklaşık 900 Amerikan askeri görev yapmaktadır. Pentagon, SDG’nin 3 Aralık’ta başlattığı saldırılara karşı bölgedeki güçlerine yönelik “tehditler” sebebiyle hava saldırıları düzenledi. ABD Başkanı Joe Biden, 8 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Amerikan askerlerinin bölgede kalacağını ve ABD-SDG iş birliğinin devam edeceğini belirtmiştir. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Erik Kurilla, 10 Aralık’ta Suriye’deki farklı noktalarda SDG güçleriyle görüşmüş, CENTCOM’dan yapılan açıklamada Kurilla’nın, IŞİD’i yenmedeki partnerleri SDG’yi ziyaret ettiği ifade edilmiştir. Ayrıca, IŞİD’in mevcut durumdan faydalanmasını engellemeye yönelik çabalar hakkında bilgi aldığı belirtilmiştir.
Uzmanlar, ABD’nin Suriye’nin kuzeydoğusunu sadece petrol açısından değil, aynı zamanda Irak’a giden önemli bir geçiş güzergahı olduğu için de önemsediğine dikkat çekmektedir. HTŞ ile SDG arasındaki ilişkiler nasıl şekillenecek? Muhaliflerin Şam’ı ele geçirmesi ve HTŞ’ye yakın kişilerin geçiş hükümeti kurması durumunda, SDG kontrolündeki kuzeydoğunun geleceği de belirsizliğini koruyor. HTŞ ve onunla işbirliği içinde hareket eden güçler, Suriye’nin kuzeyinde yapılan operasyon sırasında SDG’nin temelini oluşturan ve Türkiye tarafından terör örgütü kabul edilen Halk Koruma Birlikleri (YPG) ile karışıklığa neden olmadı. YPG güçleri, Halep’te Kürtlerin yoğunlukta olduğu mahallelerden çekilmek amacıyla HTŞ ile diyalog kurduklarını açıkladı. Deyrizor’da benzer bir gelişmenin olup olmadığı ise henüz netlik kazanmadı. SDG’nin siyasi bileşenini oluşturan Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) eski eş genel başkanı Salih Müslim, BBC Türkçe’ye verdiği demeçte, “HTŞ bize bir adım atarsa, biz de iki adım atarız” şeklinde bilgi verdi.