Başlık: İngiltere, İtalya ve Japonya’nın Altıncı Nesil Savaş Uçağı Anlaşması: ‘Uçan Süper Bilgisayar’ Olacak
Kaynak: Reuters, Yazan: Övgü Pınar, BBC Türkçe, Twitter: @ovgu_pinar, Yer: Roma, İtalya, 15 Aralık 2024. İngiltere, İtalya ve Japonya’nın savunma ile havacılık sektörleri arasında imzalanan anlaşmayla altıncı nesil savaş uçağı sisteminin geliştirilmesi üzerine yapılan projenin ayrıntıları gün yüzüne çıktı. İtalya menşeli Leonardo, İngiliz BAE Systems ve Japon JAIEC savunma şirketleri, 13 Aralık’ta Küresel Savaş Hava Programı (GCAP) çerçevesinde yeni bir ortak girişim oluşturmak için anlaştıklarını duyurdu. Üç firma tarafından yapılan ortak açıklamaya göre, bu yeni girişimin 2025 ortalarında faaliyete geçmesi bekleniyor. Leonardo, BAE Systems ve JAIEC, bu girişimde eşit paylara sahip olacak. Merkezinin İngiltere’de olacağı yeni şirketin ilk CEO’su İtalya’dan seçilecek. Geliştirilecek yeni nesil savaş uçağının 2035 yılında hizmete girmesi ve en az 2070 yılına kadar aktif kalması hedefleniyor.
Altıncı nesil savaş uçağı, Amerikan F-35’e rakip olarak değerlendirilmekte ve Eurofighter Typhoon uçaklarının yerini alması bekleniyor. Leonardo CEO’su Roberto Cingolani, İtalyan basınına yaptığı açıklamada, altıncı nesil savaş uçağına yönelik hava sistemi programının detaylarını paylaştı. Cingolani, 15 Aralık’ta La Repubblica gazetesine verdiği mülakatta, “GCAP oldukça iddialı bir proje. ABD’nin bile böyle bir çalışması yok. Bu projenin ne kadar zorlayıcı olacağını tahmin etmek güç” dedi. Cingolani, “Bu, SİHA’lardan oluşan bir filoyu kontrol edebilen, radara görünmeyen bir savaş uçağı geliştirme projesi. Pratikte, onu gökyüzündeki bir uçak gemisine benzetiyorum” ifadelerini kullandı. Projenin ilk aşamasının, imzacı üç ülke tarafından toplamda 45 milyar euro yatırım yapılacak olan ana uçağın geliştirilmesi olduğunu belirten Cingolani, ikinci aşamada ise keşif, saldırı ve önleme amaçlı SİHA ile SİHA sürülerini kontrol edecek yapay zeka yazılımının hazırlanmasının yer aldığını açıkladı.
Leonardo yöneticisi ayrıca, Avrupa’da benzer bir ortaklığın Fransız-Alman-İspanyol Fcas konsorsiyumu tarafından oluşturulduğunu anımsatarak, “Görünen o ki onlar bizden daha geride” şeklinde konuştu. Cingolani, Leonardo’nun gelecek planlarından bahsederken, Ukrayna’daki savaşın yarattığı yeni dengelere de dikkat çekti: “Ukrayna’daki savaştan sonra dijital saldırı ve savunma yöntemleri, geleneksel yöntemler kadar etkili, hatta belki daha da etkili hale geldi. Uydu iletişimiyle yönetilen ve birkaç bin euro’ya mal olan insansız hava araçları, milyona mal olan tanklarla baş edebildi.” Drone alanında ‘gemiyi kaçırdık’ diyen Cingolani, “Bu açığı kapatmanın yolu, dijital yeteneklerimizi güçlendiren uluslararası anlaşmalar yapmaktır. Bunun üzerinde çalışıyoruz” dedi.
Suudi Arabistan’ın katılımı? Kaynak: Reuters, İngiltere, İtalya ve Japonya arasında 2022’de başlatılan GCAP projesinin Suudi Arabistan’ın da dâhil olabileceği yönünde spekülasyonlar mevcut. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani geçtiğimiz ay yaptığı bir açıklamada, “İngiltere ve Japonya ile gerçekleştirdiğimiz anlaşmanın şimdi Suudi Arabistan’a da genişletileceğini düşünüyorum” demişti. Leonardo CEO’su La Repubblica röportajında, “Diğer ülkelerin de GCAP’e katılım talebinde bulunmaları, özellikle Suudi Arabistan gibi güçlü bir ilginin olduğunu gösteriyor” şeklinde yorumda bulundu. Suudi Arabistan’ın projenin ne zaman katılacağı konusundaki kararı sorulduğunda, Cingolani, “Şimdi ortak girişimin ayrıntılarını belirlemek için birkaç ay çalışmamız gerekecek, ardından yeni katılımcılara karar vereceğiz” dedi. “Bu tür bir programın toplam maliyetinin 100 milyar euro’nun üzerinde olduğunu ve katkıda bulunmak isteyen diğer ülkeleri memnuniyetle karşılayacağımızı” ekleyen Cingolani, Suudi Arabistan’ın projeye olan ilgisini ise “GCAP programına dâhil olmak isteyen, büyük Orta Doğu pazarının merkezine konumlanma arayışında olan bir havacılık endüstrisi oluşturma isteği var” sözleriyle açıkladı.
