Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi, Kobani’de ABD’nin gözetiminde bir “silahsızlandırılmış bölge” oluşturulması önerisinde bulundu. SDG, ABD’nin Suriye’de IŞİD ile mücadeledeki en önemli müttefiki olarak kabul ediliyor. SDG’nin temelini, Kürt Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) askeri kanadı olan Halk Koruma Birlikleri (YPG) oluşturuyor. Türkiye ise PYD ve YPG’yi “PKK’nın Suriye kolu” ve “terör örgütü” olarak tanımlıyor. Abdi, sosyal medya platformu X’te yaptığı açıklamada, “Suriye genelinde kapsamlı bir ateşkese yönelik bağlılığımızı desteklemek amacıyla, Kobani’de ABD varlığıyla ve güvenlik güçlerinin yeniden konuşlandırılmasıyla bir silahsızlandırılmış bölge oluşturulmasına hazır olduğumuzu belirtmekteyiz. Bu girişim, Türkiye’nin güvenlik kaygılarını gidermek ve bölgede kalıcı bir istikrar sağlamak için” ifadelerini kullandı.
Bu arada, ABD Dışişleri Bakanlığı, Suriye’nin kuzeyinde Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ile SDG arasında var olan ateşkesin haftasonuna kadar uzatıldığını duyurdu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, 17 Aralık’ta yaptığı açıklamada ABD’nin, Türkiye yanlısı güçler ile Suriyeli Kürtler arasındaki ateşkesin uzatılmasına aracılık ettiğini ve Ankara ile daha geniş bir mutabakat sağlamaya çalıştığını bildirdi. Basın toplantısında konuşan Miller, “Menbiç’teki ateşkesin süresi uzatıldı. Ateşkesin mümkün olan en uzun süreyle devam etmesini hedefliyoruz” dedi. 9 Aralık’ta SMO’nun Menbiç’i ele geçirmesinin ardından, ABD ile Türkiye arasında SDG’nin şehirden güvenli bir şekilde çekilmesi konusunda bir anlaşma sağlandığı bildirilmişti. SDG ile SMO arasındaki ateşkesin süresi dolmuştu. HTŞ’nin askeri kanat sorumlusunun Fransız haber ajansı AFP’ye verdiği bilgiye göre, Suriye’de “Kürtlerin elinde bulunan bölgelerin, ülkenin yeni yönetim kadrosuna entegre edileceği” belirtildi. Ebu Hasan el Hamawi olarak da bilinen Ebu Kasra, “Kürt halkı Suriye halkının bir parçası. Suriye bölünmeyecek ve federal yapılar olmayacak” dedi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) verilerine göre, Türkiye, Kobani çevresine ek asker, ağır silahlar ve zırhlı araçlar göndermeye başladı. Ancak Ankara’dan bu konuda resmi bir açıklama gelmedi. SOHR, Türkiye’nin desteklediği bazı birliklerin, Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Rojava bölgesinden ayrılmak isteyenlere izin vermediğini de iddia etti. SOHR’a göre, SDG, kalıcı bir ateşkesin sağlanması halinde Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde yeni bir askeri üs inşa etme talebini reddediyor.
Türkiye, Suriye’de Esad yönetiminin sona ermesinin ardından “terör örgütü” olarak tanımladığı grupların “durumu istismar etmemesi” için uyarılarda bulundu. Son olarak, Milli Savunma Bakanlığı 12 Aralık’ta yaptığı açıklamada, “PKK/YPG başta olmak üzere terör örgütlerinin Suriye’deki durumdan faydalanarak alan kazanmasına fırsat vermeyeceğimizi önemle belirtmekteyiz. Engelleyici ve yok edici tedbirler almaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matt Miller, 16 Aralık’ta düzenlediği basın brifinginde, Türkiye ve ABD arasında Suriye ile ilgili görüş birliğinin ülkenin kuzeyini kapsayıp kapsamadığı sorusuna “Mesele oldukça kırılgan ve karmaşık” diyerek yanıt verdi. Miller, Türkiye’nin, ABD’nin de “terör örgütü” olarak gördüğü, Türkiye’nin terör listesinde yer alan gruplara karşı harekete geçme hakkını meşru gördüklerini ifade etti. Miller, tüm taraflara Suriye’nin kırılgan durumunu hatırlatarak, “Hiçbir taraf, kendi çıkarlarını Suriyelilerin menfaatlerinin önüne koymamalıdır” mesajını iletti.
The Wall Street Journal gazetesi, 16 Aralık’ta, üst düzey ABD’li yetkililerin Türkiye’nin desteklediği birliklerin Suriye sınırında askeri yığınak yaptığından ve SDG’nin kontrolündeki bölgelere büyük ölçekli bir operasyon hazırlığı içinde olduğundan endişe duyduğunu yazdı. Ayrıca, SDG’nin Dış İlişkiler Sorumlusu İlham Ahmed’in, ABD Başkanı olarak yeniden seçilen Donald Trump’a mektup yazıp yardım talep ettiği haber verildi.
Demokrat Parti’den Senatör Chris Van Hollen ve Cumhuriyetçi Parti’den Senatör Lindsey Graham, SDG ile ateşkesi uzatmadığı takdirde Türkiye’ye yaptırım uygulanması çağrısında bulundu. Chris Van Hollen, X platformunda yaptığı ortak açıklamada, “Suriyeli Kürt ortaklarımıza Türkiye destekli güçlerin saldırıları, bölgesel güvenliği ve IŞİD’in yeniden doğuşunu engelleme çabalarını baltalamaktadır. Türkiye, ateşkesi ve silahsızlandırılmış bölgeyi kabul etmelidir aksi takdirde, 2019’daki bir yaptırım tasarısını gündeme getireceğiz” mesajını paylaştı. Senatörler, Dün SDG Komutanı Mazlum Abdi ile telefonda görüşerek Suriye’deki Kürtlere desteklerini yinelediklerini kaydetti. 2019’da 5 Amerikalı senatör, Washington yönetimine Türkiye’nin ABD ile Suriye’nin kuzeyine ilişkin vardığı ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğine dair iddiaları araştırma çağrısında bulunmuştu.
