Tehlike kapıda: Tarihin en düşük seviyesine geriledi!
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, ‘Ailenin Güçlendirilmesi ve Dinamik Nüfus Yapısı Sempozyumu’na iştirak etti. Ankara’da gerçekleştirilen sempozyumda konuşan Bakan Göktaş, Türkiye’deki nüfus artış oranının düştüğünü ve bu durumu tersine çevirmek için çeşitli çalışmalara imza attıklarını belirtti. Türkiye’nin güçlü, dinamik ve üretken bir nüfus yapısını hedeflediğini ifade eden Bakan Göktaş, aileyi güçlendirmek için stratejiler geliştirdiklerini vurguladı. Bakan Göktaş, “Bu noktada hızlı ve somut adımlar atıyoruz. Nitekim birçok ülke gibi Türkiye’de de nüfus dinamizmi azalma eğilimi gösteriyor. Doğurganlık hızımız düşüyor, yaşlı nüfus oranı artıyor. Dünya genelinde ortalama 2,32 olan doğurganlık hızı Türkiye’de 1,51’e geriledi. Bu, tarihsel olarak gördüğümüz en düşük seviye. 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfus oranımız ise yüzde 10,2’yi aşmış durumda. Genç nüfus azalırken yaşlı nüfusun artması, daha az çalışanın daha fazla emekliyi desteklemesini gerektirecektir. Bakıma ihtiyaç duyan çocuk sayısının azalmasıyla birlikte, yaşlı bakımı ihtiyaçlarının artması söz konusu. Bu da sosyal hizmetler ve sağlık hizmetleri için bütçe ihtiyacının artmasına sebep olacaktır. Sosyal güvenlik sistemindeki dengesizliklerin yanı sıra iş gücü piyasasında da sıkıntılar yaşanabilir.”
“NÜFUSU DESTEKLEYEN POLİTİKALAR KARARLILIK GEREKTİRİYOR”
Bakan Göktaş, 1960’lı yıllardan itibaren Türkiye’de uygulanan nüfus kontrol politikalarının demografik yapıda köklü değişimlere neden olduğunu ifade etti. “Bu durumun önüne geçmek amacıyla 2007 yılından itibaren hazırlanan kalkınma planlarımızda nüfus destekli politikalar vazgeçilmez bir unsur haline geldi. Nüfusu destekleyen politikalarla olumlu sonuçlara ulaşmak kesinlikle uzun ve kararlılık gerektiren bir süreç. Bu süreçte güncel şartların farkında olmak da son derece önemlidir. Bugün nüfus dinamizmini etkileyen düşüş, toplumsal değişimlerle paralel bir seyir izliyor. Bireysellik, cinsiyetsizleştirme ve aile kurumunun zayıflaması insanları yalnızlaştırıyor. Evlilik ve çocuk sahibi olma günümüz insanının öncelikler listesinde geri sıralara düşmüş durumda.”
“2014’TEN 2023’E DOĞUM SAYISI CİDDİ ORANDA DÜŞTÜ”
Küresel eğilimlerle paralel olarak Türkiye’de de evlilik ve doğum oranlarının azaldığını aktaran Bakan Göktaş, şu bilgileri verdi: “İlk evlilik yaşı erkeklerde 28,3, kadınlarda ise 25,7 olarak tespit edilmiştir. İlk doğumda ortalama anne yaşı 27’ye ulaşmıştır. Evlilik ve ilk doğum yaşının artması doğal olarak doğurganlık hızının düşmesine ve doğum sayılarının azalmasına neden olmaktadır. 2014 yılında 1 milyon 351 bin olan doğum sayısı, 2023 yılında 958 bin 408’e gerilemiştir; bu süreçte 10 yılda doğum oranları yılda yaklaşık 400 bin azalmıştır. 2008-2023 yılları arasında binde 1,4 olan boşanma oranı ise 2,01’e yükselmiştir. Birçok faktörden etkilenen bu oranların iyileştirilmesi için büyük bir çaba göstermekteyiz.”
“27 KURUM BİR ARAYA GELECEK”
Bakan Göktaş, 2024-2028 yıllarını kapsayan ilk Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Vizyon Belgesi ve Eylem Planı’nın ayrıntılarını verdi. “Beş temel amaç doğrultusunda hazırladığımız eylem planı, refah, sosyal politika ve hizmetler, dijitalleşme, çevre temalarının yanı sıra küresel risklere özel bir bölüm içermektedir. Altı ay önce aile ve nüfus politikaları ile ilgili çalışmalarımızı hızlandırmak için Aile ve Nüfus Politikaları Dairesi’ni kurduk. Dairemizin çalışmalarıyla öncelikle ulusal ve uluslararası nüfus politikalarını daha derinlemesine incelemekteyiz. Ayrıca, 12 ilde doğurganlık ve ebeveynlik konusuna ilişkin saha araştırmaları başlatmış bulunuyoruz. Bu sayede kuşaklararası farklılıkların kök nedenlerini daha iyi anlayarak toplumumuzun ihtiyaçlarına uygun sosyal politikalar üretmeyi amaçlıyoruz. Buna ek olarak, Kasım ayında aile ve nüfus konularını ele almak üzere 27 kurumdan oluşan Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Koordinasyon Kurulu’nu bir araya getirdik. Nüfus politikalarımızın ülke genelinde daha etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak ve demografik gelişmeleri izlemek üzere Nüfus Politikaları Kurulu’nu kuruyoruz. Bu kurulumuz, ulusal nüfus eylem planını hazırlayacak ve kısa, orta, uzun vadeli nüfus eylemlerinin uygulanmasını sağlayacaktır.
