Başlık: Erdoğan, Suriye için yol haritası belirledi: ‘Hakan Fidan gidecek, yeni yapılanmayı birlikte gerçekleştirecekler’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Suriye’ye gerçekleştireceği ziyareti duyurdu ve “Suriye’ye insani yardımlarımız sürecek” şeklinde konuştu. D-8 zirvesi için Mısır’dan dönerken uçakta gazetecilere açıklamalarda bulunan Erdoğan, Suriye’deki yeni süreç hakkında, “Bu yeni yönetimin özellikle ihtiyaç duyduğu birçok unsurları bulunuyor. Bu unsurlar konusunda da onları yalnız bırakmayacağız” ifadelerini kullandı. Ayrıca, “DEAŞ ve PKK/YPG gibi gruplarla mücadelede onların asla yalnız bırakılmamaları gerekiyor. Önümüzdeki günlerde Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan da oraya gidecek. Yeni yapılanmayı da beraber gerçekleştirecekler” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Suriye’nin geleceğini sağlam temellere oturtacak kapsayıcı bir anayasa oluşturmak ve siyasi yapı inşa etmenin de bu adımlar kadar önemli olduğunu” belirtti. Ayrıca, “Başta Sayın Colani olmak üzere yeni Suriye yönetiminde yer alan kişilerle iletişimi kurmuş durumdayız” dedi. HTŞ lideri Ahmed eş-Şera, Suriye’deki Esad yönetiminin devrilmesinden önce Ebu Muhammed Colani ismini kullanıyordu. HTŞ liderinin BBC’ye verdiği röportajda, Suriye’nin Afganistan’a dönüşüp dönüşmeyeceği, mezhep ayrımlarının nasıl yönetileceği gibi konular gündeme geldi.
Suriye’de yönetimi üstlenen İslamcı militan grup Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ), Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin terör listesinde bulunmaktadır. Hakan Fidan, birkaç gün önce El Cezire televizyonuna verdiği röportajda, “BM’den başlayarak uluslararası camianın HTŞ’yi terör listesinden çıkartma zamanının geldiğini” belirtmişti. Fidan, Türkiye’nin de bu yönde adım atma sinyallerini vermişti.
MİT Başkanı İbrahim Kalın, 12 Aralık’ta Şam’ı ziyaret ederek Emevi Camii’nde namaz kıldı. Türkiye, 14 Aralık’ta Şam’daki büyükelçiliğini yeniden açtı ve mazlahatgüzar seviyesinde bir diplomat atadı. Erdoğan, “Sahada yaşanacak gelişmelerin Türkiye’de yaşayan Suriyelilerin kendi ülkelerine gönüllü olarak dönmelerine olanak tanıyacağını” ifade ederek, “Biz ülkemize sığınan bu insanları dışlamıyoruz. Onlara, ‘Evine dönmek isterseniz, bu tamamen gönüllülük esasına dayalıdır’ diyoruz” dedi. Ayrıca, bu dönüşler için öncelikle barınma sorununu çözmeleri gerektiğini vurguladı: “Yeni konutlar, iş imkanları, üretim ve enerji tesisleri, tarım ve hayvancılıkla ilgili yapılar hızla oluşturulmalı. Suriye ekonomisi şu an zor durumda. Suriye’ye yönelik Esed rejimi nedeniyle uygulanan ambargo ve kısıtlamaların kaldırılması ülkenin yeniden toparlanması için faydalı olacaktır.”
Savunma Bakanı Yaşar Güler, 20 Aralık’ta mecliste yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Suriyelilerin geri dönüşü için genel olarak iki aşamalı bir plan öngördüğünü belirtti. Güler, ilk aşamada İdlib çevresinde bulunan kamplardaki Suriyelilerin dönüşlerinin organize edileceğini söyledi. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, günlük ortalama 1,100 ile 1,150 Suriyelinin gönüllü geri dönüş yaptığını ifade etti. Bu rakam geçmişte günlük 200-300 civarındaydı. Uzmanlar, kitlesel geri dönüşler için uygun şartların henüz oluşmadığı yönünde yorum yapmıştı.