Filistinli bir yetkili, Gazze’de ateşkesin sağlanması ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda aylar süren belirsizliklerin ardından İsrail ile Hamas’ın anlaşmaya çok yaklaştığını ifade etti. Dolaylı müzakerelere katılan üst düzey bir Filistinli yetkili, BBC’ye yaptığı açıklamada, anlaşmanın yüzde 90 seviyesinde olduğunu, ancak bazı kritik meselelerin hâlâ çözüm beklediğini belirtti. Yetkili, İsrail’in Mısır-Gazze sınırındaki Philadelphi Koridoru’ndaki askeri varlığının en önemli anlaşmazlık noktalarından biri olduğunu vurguladı. Katar’ın başkenti Doha’daki görüşmelere dair bilgi veren yetkili, İsrail’in Gazze sınırında bir tampon bölge oluşturma ve buraya asker konuşlandırma seçeneklerinin değerlendirildiğini ifade etti. Bu meselelerin halledilmesi durumunda, kısa süre içerisinde bir anlaşmaya varılabileceği bilgisini paylaştı.
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz ise, anlaşmanın her zamankinden daha yakın olduğunu kaydetti. Son haftalarda ABD, Katar ve Mısır, arabuluculuk çabalarına yeniden başladı. 14 aydır devam eden savaştan sonra, her iki tarafın da anlaşma arzusunun arttığı bildiriliyor. Beyaz Saray, Gazze’deki ateşkes müzakerelerinde ilerleme sağlandığını duyurdu. Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby, müzakerecilerin bir uzlaşmaya yaklaştığını ifade etti. Bu arada, bir İsrail heyeti şu anda bölgedeki diplomatik faaliyetlerin odak noktası olan Doha’da bulunuyor.
Filistinli yetkili ayrıca, üç aşamalı bir ateşkes planının ana hatlarının belirlendiğini aktardı. İlk aşamada, her 20 Filistinli tutuklu için bir İsrailli kadın asker serbest bırakılacak. İsimler üzerinde hâlâ kesin bir uzlaşmaya varılmadığı, ancak bu kişilerin, ülkenin hapishanelerinde 25 yıldan fazla ceza almış olan 400 tutuklu arasından seçileceği ifade ediliyor. El Fetih lideri Mervan Barguti’nin serbest bırakılacak kişiler arasında yer almasının beklenmediği bildirilmekte. Daha sonra, İsrailli rehineler kademeli olarak serbest kalacak. Üçüncü aşamada ise, savaşın sonlanması ve Gazze’nin, siyasi bağlantısı bulunmayan, fakat tüm Filistinli grupların destek vereceği teknokratlardan oluşan bir komite tarafından denetleneceği belirtiliyor.
Reuters haber ajansına göre, Hamas, İsrail’in yeni koşullar sunmayı durdurması halinde bir anlaşmanın mümkün olabileceğini açıkladı. Arabuluculuk çabalarına yakın bir Filistinli yetkili, müzakerelerin ciddi bir şekilde yürütüldüğünü ve her kelimenin dikkatlice tartışıldığını aktardı. Geçen yıl boyunca, İsrail’in Gazze’deki askeri varlığını sürdürme isteği ve Hamas’ın, İsrail askerleri çekilene kadar rehineleri salıverme konusunda direncinden dolayı yapılan birçok müzakere sonuçsuz kalmıştı.
İsrail, Gazze’de hâlâ tutulmakta olan 96 rehineden 62’sinin hayatta olduğunu düşünmektedir. Ekim ortasında gerçekleştirilen müzakerelerden bir sonuç çıkmamıştı. İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Bakan Katz’ın Pazartesi günü İsrail parlamentosunun dış ilişkiler komitesine, “Son anlaşmadan bu yana, rehineler konusunda bu kadar yakın bir uzlaşma sağlayamadık” dediğini iletti. Sosyal medyada açıklama yapan Katz, “Gazze’den İsrail yerleşimlerine ve vatandaşlarına karşı herhangi bir terör faaliyetine asla izin vermeyeceğiz. Gazze’de 7 Ekim öncesi duruma dönülmesine müsaade etmeyeceğiz” diye belirtti. Bu tarz yorumların, Hamas ile köprü kurmaya çalışan müzakereciler için sorun teşkil edebileceği, ancak aşırı sağcı bakanların desteklerini almak açısından önemli olabileceği öne sürülüyor.
Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırıda yaklaşık 1.200 kişi hayatını kaybetmiş ve 251 kişi rehin alınmıştı. Müzakereler ve İsrail ordusunun operasyonları sonucunda, 100’den fazla rehine teslim edilmiştir. Gazze’ye yönelik İsrail saldırılarında ise 45.300’den fazla Filistinli ölmüş, 107 binden fazla kişi de yaralanmıştır. Gazze’nin 2,3 milyonluk nüfusunun büyük bir kısmı yerlerinden edilmiş, büyük yıkım yaşanmış ve yardım malzemeleri ulaştırılamadığı için bölgede ciddi bir açlık durumu yaşanmaktadır. Donald Trump’ın Kasım’daki ABD başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından, diplomatik çabalar yeni bir ivme kazanmıştır.
