T Batı Balkanlar'dan yetkililer ve AB liderleri Salı günü tüm genişleme sürecini yeniden canlandırmayı amaçlayan bir zirve için bir araya gelirken, Ukrayna'daki savaş Avrupa Birliği'nin genişlemesini gündemin ilk sırasına koydu.
AB yürütme komisyonu defalarca Arnavutluk, Bosna, Kosova, Karadağ, Kuzey Makedonya ve Sırbistan’a blok içinde gelecekleri olduğuna dair söz verdi. Ancak altı ülkenin oraya ulaşma yolundaki ilerlemesi son yıllarda durdu.
AB en son 2013’te yeni bir üyeyi – Balkanlar’ın da bir parçası olan Hırvatistan’ı – kabul etti. Bundan önce Bulgaristan ve Romanya 2007’de katıldı. 2021’de Birleşik Krallık’ın çekilmesiyle AB’nin artık 27 üye ülkesi var.
Üyelik müzakerelerinin hızı ve bazı karmaşık ikili meseleler konusunda aralarındaki görüş ayrılıkları devam etse de, AB yetkilileri hayal kırıklığı içinde Rusya veya Çin’e dönmemeleri için altı Batı Balkan ülkesinin Avrupa ailesine ait olduğunu netleştirmenin her zamankinden daha önemli olduğunu düşünüyor. yerine.
AB’nin Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Komiseri Olivér Várhelyi geçen hafta Sırbistan’ın başkenti Belgrad’a yaptığı ziyarette, “Genişleme politikası AB liderlerinin ilk üç önceliği arasındadır.” dedi. “Barış, istikrar ve refah için tek gerçek uzun vadeli çözüm AB üyeliğidir.”
AB liderleri Haziran ayında Moldova ve Ukrayna’yı üyelik için aday yapma konusunda anlaştılar ve Gürcistan’ın Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen bazı hedeflere ulaşması halinde adaylık için uygun olacağını söylediler.
Bir ay sonra AB, yıllarca süren gecikmelerin ardından Arnavutluk ve Kuzey Makedonya ile üyelik müzakerelerine başladı. Bosna, ülkenin yönetilme biçimine yönelik süregelen eleştirilere rağmen Ekim ayında üye ülkelere aday statüsü vermelerini tavsiye ettiğinde, güçlü ekonomik bloğa katılma yolunda küçük bir adım daha yaklaştı.
Kosova, bir İstikrar ve Ortaklık Anlaşması’nın imzalanmasıyla sadece ilk adımı attı. Bu ayın sonunda aday statüsü için başvuracağını söyledi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg geçen hafta Moldova, Gürcistan ve Bosna’yı desteklemenin savaş bağlamında çok önemli olduğunda ısrar etti. Stoltenberg, Rusya’nın müdahalesi ve etnik gerilimlerin uzun süredir siyasi istikrarsızlık yarattığı Bosna’nın “Batı Balkanlar’ın tamamında istikrar için önemli” olduğunu kaydetti.
Ancak bekleyen ülkeler için sorun, AB’nin ekonomilerini ve siyasi kurumlarını AB’nin açık ticaret tek pazarına ve Batılı demokratik ideallere entegrasyona hazır bulmamış olmasıdır.
Merkezi Londra merkezli bir düşünce kuruluşu olan Avrupa Reform Merkezi’nde araştırmacı olan Luigi Scazzieri, “Hiçbiri AB’ye katılmaya yakın değil” dedi. “AB’nin güçlü demokratik kurumlar, işleyen bir piyasa ekonomisi ve üyelik yükümlülüklerini üstlenme becerisine ilişkin standartlarını tanımlayan Kopenhag kriterlerini karşılamak için hepsinin önemli engelleri aşması gerekiyor.”
Salı günü Arnavutluk’un başkenti Tiran’da düzenlenen toplantıda Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının enerji ve gıda güvenliği üzerindeki olumsuz etkileri üzerinde de durulması bekleniyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Batı Balkanlar’daki ülkelerin kıtlıklar ve yüksek fiyatlar ile başa çıkmalarına yardımcı olacak mali desteği çoktan duyurdu.
Várhelyi, “Bölge için hep birlikte en az 2,5 milyar avroyu seferber etmesi gereken bir enerji destek paketi oluşturduk.” dedi.
Sırbistan ile 2008’de bağımsızlığını ilan eden eski bir Sırp eyaleti olan Kosova arasındaki şiddetli anlaşmazlık, zirve öncesinde Batılı güçleri büyük endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova Başbakanı Albin Kurti’nin yakın zamanda yaptığı siyasi atamayı protesto etmek için mitingi boykot etmekle tehdit etti.
Belgrad ziyareti sırasında Várhelyi, Vuciç’e Sırbistan’ın bir noktada bloğa katılmayı umut etmesi halinde dış politikalarını AB’ninkilerle uyumlu hale getirmesi gerektiğini açıkça belirtti. Vuciç, Sırbistan’ı Avrupa Birliği’ne almak istediğini ancak Rusya ile bağlarını geliştirdiğini iddia ediyor.
Sırbistan’ın temsilcileri, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kınayan farklı BM kararları lehinde oy kullansa da, Vuciç Moskova’yı açıkça kınamayı reddetti. Ülkesi, savaş nedeniyle Rusya’ya karşı Batı yaptırımlarına katılmadı.
Várhelyi, “Hukukun üstünlüğü konusunda daha fazla ilerleme sağlanması şarttır, ancak bu yeterli olmayacaktır.” dedi. “AB dış politikasıyla uyum da eskisinden çok daha güçlü bir rol oynuyor. Çünkü Avrupa da saldırı altında.”
Yetkili, Tiran’da bir araya gelen liderlerin, Batı Balkanlar’dan giriş izinleri olmaksızın hareket eden ve çoğu sonunda AB’ye ulaşmayı ümit eden göçmen ve sığınmacı sayısındaki son artışı tartışmayı planladıklarını da söyledi.
AB’nin 2013’te Hırvatistan’ı kabul etmesinden sonra, Almanya, Fransa, İtalya ve Hollanda gibi kurucu üye ülkelerde şüpheci sesler arttıkça genişleme süreci yavaşladı. 10 yıl önceki avro bölgesi borç krizi, 2015’te Avrupa’ya kitlesel göç ve İngiltere’nin 2016 Brexit referandumu da bloğu daha da genişleterek siyasi huzursuzluğa katkıda bulundu.
Daily Sabah Bülteni
Türkiye'de, bölgesinde ve dünyada olup bitenlerden haberdar olun.
BENİ KAYDET
İstediğiniz zaman abonelikten çıkabilirsiniz. Kaydolarak Kullanım Koşullarımızı ve Gizlilik Politikamızı kabul etmiş olursunuz. Bu site reCAPTCHA tarafından korunmaktadır ve Google Gizlilik Politikası ile Hizmet Şartları geçerlidir.
.
