Amerikalılar, bir sonraki ABD Başkanını belirlemek üzere oy kullanmak için sandıklara gitti ve oylama süreci dünya genelinde yoğun bir şekilde takip ediliyor. Seçmenler, hayatlarını etkileyen yasaların oluşturulmasında kritik rol oynayan Kongre üyeleri için de oy vermektedir. ABD siyasetinde yalnızca iki ana partinin etkisi söz konusudur ve modern dönemdeki tüm başkanlar bu iki partiden gelmektedir. Başkanlık seçimi ne zaman gerçekleşecek? Seçimi kazanan aday, Ocak 2025 itibarıyla Beyaz Saray’da dört yıl boyunca görev yapacaktır. Başkanın bazı yasaları tek başına geçirme yetkisi bulunmaktadır, ancak genellikle yasaları onaylatmak için Kongre ile işbirliği yapması gerekmektedir.
2024 ABD Seçimleri Notları: Senato Cumhuriyetçi Parti’ye geçti; Taylor Swift, başkanlık seçiminde Kamala Harris’i destekledi; Biden, ‘Trump’ı yenmek zorundayız, yenmek zorundayız, yenmek zorundayız’ dedi. Trump ve Harris’in Türkiye’ye bakış açısı neydi?
Dünya sahnesinde ABD Başkanı, ülkeyi yurtdışında temsil etme ve dış politikayı yürütme konusunda geniş bir özgürlüğe sahiptir. Adaylar nasıl belirleniyor? İki büyük parti, farklı eyaletlerde önseçim ve kongreler düzenleyerek başkan adaylarını belirlemektedir. Aday seçim süreçleri arasında çeşitli farklılıklar bulunmaktadır ve bu süreç bir eyaletten diğerine değişiklik gösterebilir. Cumhuriyetçi Parti’de eski Başkan Donald Trump, rakiplerine büyük bir fark attı ve partisinin resmi adayı olarak Wisconsin’de gerçekleştirilen kongrede onaylandı. Demokrat Parti’de ise Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Başkan Joe Biden’ın adaylıktan çekilmesinin ardından yarışa dahil oldu ve Chicago’daki kongrede aldığı destekle adaylığını resmileştirdi. Bazı bağımsız adaylar da başkanlık yarışında yer alabilir; eski başkan John F. Kennedy’nin yeğeni Robert F. Kennedy Jr., bu adaylardan biriydi ancak daha sonra Trump’a destek vermek için yarıştan çekildi.
Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti neyi temsil ediyor? Demokratlar, liberal bir siyasi duruşa sahiptir. Öncelikli gündem maddeleri arasında sivil haklar, geniş sosyal güvenlik ağları ve iklim değişikliği ile ilgili önlemler yer alır. Cumhuriyetçiler ise ABD’deki muhafazakâr bir siyasi partidir ve daha düşük vergiler, hükümetin rolünün azaltılması, bireysel silahlanma hakları ile göç ve kürtaj konularında daha katı kısıtlamalar talep ederler.
2024 ABD Seçimleri: Demokrat Parti’nin başkan adayı Kamala Harris kimdir? 22 Ekim 2024’te Tim Walz, Kamala Harris’in başkan yardımcısı adayı olmayı resmen kabul etti: ‘Donald Trump defterini kapatacağız’ şeklinde bir açıklama yaptı. 22 Ağustos 2024 tarihinde ABD başkanlık seçimleri nasıl işleyecek? Seçimi kazanan, ülke genelinde en fazla oy alan aday olmayabilir. İki aday, 50 eyalette yapılan Seçici Kurul seçiminde yarışmaktadır. Oy kullanan seçmenler, kayıtlı oldukları eyaletin Seçici Kurulu’na belirli delegeleri göndermekte ve bu delegeler, başkan ve başkan yardımcısını seçmektedir. Her eyalet, nüfusuna bağlı olarak belirli sayıda seçici kurul oyuna sahiptir. Toplamda 538 oy olmakta ve 270 veya daha fazla oy alan aday seçimi kazanmış kabul edilmektedir. İki eyalet dışında, seçimleri kazanan aday tüm delegeleri de kazanır; Maine ve Nebraska’da ise oy oranına göre delegeler paylaştırılır. Genelde eyaletler bir partiye daha fazla eğilim gösterir ve bu nedenle genellikle her iki adayın kazanma şansının olduğu yedi civarında kritik eyalete odaklanılır. Bu nedenle, ülke genelinde en fazla oyu alan adayın başkan seçilememesi gibi durumlar yaşanabilir. Bunun son örneği 2016 yılında gerçekleştirilen seçimdir; Demokrat Parti’nin adayı Hillary Clinton, ülke genelinde Cumhuriyetçi aday Donald Trump’tan 3 milyon daha fazla oy almasına karşın gerekli delege sayısını elde edemediği için seçilemedi.
Kimler seçilecek? Tüm dikkatler başkanlık seçiminde kimin galip geleceği üzerinde yoğunlaşacak, fakat seçmenler oy pusulalarını doldururken aynı zamanda yasaları çıkaran Kongre’nin yeni üyelerini de seçecekler. Kongre, Temsilciler Meclisi ve Senato olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Temsilciler Meclisi’nde 435 koltuğun tamamı seçilecek; 100 üyeden oluşan Senato’da ise toplamda 34 üye için seçim yapılacaktır. Cumhuriyetçiler, şu an harcama planlarını onaylamakta olan Temsilciler Meclisi’ni kontrol etmektedir. Önemli atamaları onaylayan Senato ise Demokratların elindedir. Bu iki meclis yasaların geçişini sağlamaktadır ve her iki mecliste de iktidar partisinin başkanla aynı fikirde olmaması durumunda Beyaz Saray’ın projeleri üzerinde kontrol yetkisine sahip olabilirler.
Kimler oy kullanabilir? 18 yaş ve üzerindeki her ABD vatandaşı, başkanlık seçimlerinde oy kullanma hakkına sahiptir. Seçim sonuçları ne zaman açıklanacak? Genellikle seçim gecesi galibin ilanı gerçekleştirilmektedir. Ancak 2020 seçimlerinde tüm oyların sayılmasının birkaç gün sürdüğü unutulmamalıdır. Seçim sonrası dönem, eğer bir başkan değişikliği söz konusu ise, geçiş dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu süre, yeni yönetimin kurulması ve yeni dönem için planların yapılması için gereklidir. Başkan, Ocak ayında Washington’daki Kongre binasının merdivenlerinde yapılan yemin töreni ile resmen göreve başlamaktadır.
