AB’de sığınmacılar için ‘geri dönüş merkezleri’ planı uygulanabilir mi? Kaynak: Getty Images Yazan: Övgü Pınar ve Yusuf Özkan Unvan: Muhabir Bildirildiği yer: Roma ve Lahey 15 Ekim 2024 Güncelleme: 18 Ekim 2024. Avrupa Birliği liderleri, mülteci sorununa dair tutumlarını değiştiren önemli bir zirve gerçekleştirdi. Perşembe günü gerçekleşen zirvede, sığınma başvurusunu reddedilen kişilerin sınırdışı edilmesini hızlandırmak amacıyla yasada değişiklik yapılmasına karar verildi. Yasal yolları tüketmiş olan sığınmacılar için Avrupa’nın dış sınırlarında “geri dönüş merkezleri” kurma önerisi, çoğu Avrupalı lider tarafından desteklendi. Ancak İspanya ve Belçika, Avrupa hukuku gereği kişilerin üçüncü ülkelere gönderilmesinin mümkün olmadığını belirterek bu öneriye itiraz etti. Zirvede verilen önemli mesajlardan biri de Suriye’nin artık güvenli bir ülke olduğuna dair açıklamaydı. Hollanda’da, ‘başını örtmediği ve erkek arkadaşı olduğu için aile kararıyla’ öldürülen Suriyeli Najjar’ın davası başladı. Viktor Orban, AB’nin Ukrayna’ya 50 milyar euroluk yardım paketine uzun süre direnen Macaristan Başbakanı. Hollanda, Ukraynalı mültecilerden kendilerine yeni bir ülke bulmalarını istiyor. AB, Türkiye’den ‘sığınmacılara kötü muamele’ iddialarını incelemesini istedi. Birlik, Beşar Esad yönetimiyle yeniden bağlantılar kurulmasını ve Suriyeli sığınmacıların “gönüllü ve güvenli” bir şekilde kendi ülkelerine geri dönmelerinin sağlanmasını tartıştı. AB Komisyonu’nun bu yıl ortalarında kabul ettiği yeni Avrupa Göç Anlaşması, 2026 yılı ortasında yürürlüğe girecek. Bazı AB liderleri ise bu zirvede daha acil ve “yenilikçi” çözümler önerdi. Zirvede, Avrupa’nın sınırları dışında geri dönüş merkezleri kurulması konusundaki görüşler bir araya gelmedi. Çek Cumhuriyeti Başbakanı Peter Fialla’nın ifadesiyle, Afganistan ve Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri gönderilmesi gibi konular, daha önce “tabu” olarak görülen birçok konuda AB liderleri fikirlerini açıkladı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, sığınma başvuruları reddedilen göçmenler için Arnavutluk’ta açılan iki geri dönüş merkezi hakkında bilgilendirdi. Hollanda Başbakanı Dick Schoof, sığınma başvurusunu reddedilen Afrikalılar için Uganda’da geri dönüş merkezi kurmayı düşündüklerini ve bu konuda Uganda ile yapılan görüşmeleri aktardı. Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, İsrail’in Lübnan’a yönelik saldırılarından sonra burada bulunan yaklaşık 250 bin Suriyeli mültecinin ülkelerine döndüğünü belirtti ve Suriye’nin artık güvenli bir ülke haline geldiğini savundu. Nehammer, Avrupa’daki Suriyeli ve Afgan mültecilerin kendi ülkelerine geri gönderilmeleri yönünde öneride bulundu. İtalya Başbakanı Meloni, Suriyeli mültecilerin güvenli ve gönüllü bir şekilde geri dönüşlerinin sağlanması için Esad rejimiyle ilişkilerin yeniden tesis edilmesini talep etti. Polonya Başbakanı Donald Tusk, Rusya ve Belarus’un sığınmacıları “silah” olarak kullandığını ifade etti ve bu hafta başında duyurduğu, sığınma başvurularını geçici olarak askıya alma planıyla ilgili bilgiler verdi. Polonya Başbakanı’nın bu önerisi, AB liderlerinin büyük çoğunluğundan destek buldu. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, Tusk’un talebine karşı çıkmadı. Tusk, liderler zirvesinden sonra yaptığı açıklamada, “Az önce tüm liderlerle önemli bir toplantıdan çıktım ve istediğim sonucu aldım” dedi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, talepleri reddedilen sığınmacıların sınır dışı edilmesi konusunda yakın bir zamanda bir yasa önerisi getireceklerini belirtti. Von der Leyen, yasal yolları tüketen sığınmacıların sadece beşte birinin sınır dışı edilebildiğine de dikkat çekti. İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, von der Leyen’in gündeme getirdiği Avrupa sınırları dışında geri dönüş merkezleri önerisine katılmadıklarını belirtti. Sánchez, zirve sonrası yaptığı değerlendirmede, “Bu öneri hiçbir sorunu çözmeyecek, aksine yeni sorunlar yaratacaktır” dedi. Belçika Başbakanı Alexander De Croo da, Avrupa sınırları dışında kurulacak göçmen merkezlerinin hem maliyet açısından yük getireceğini hem de etkisiz olacağını savundu. İtalya’da ise sığınma başvurusunda bulunan göçmenleri Arnavutluk’taki merkezlere göndermeye yönelik projeye başlandıktan hemen sonra mahkeme engeli çıktı. Çarşamba günü 16 göçmen, İtalya donanmasına ait bir gemiyle Arnavutluk’a gönderildi. Roma’daki mahkeme, bu göçmenlerin Arnavutluk’taki merkezlerde tutulmasını öngören talebi reddetti. Mahkemenin kararında, Arnavutluk’ta “gözaltında tutulan” bu kişilerin geldikleri ülkelerin “güvenli” olarak nitelendirilemeyeceği ve İtalya’ya geri dönüş haklarının bulunduğu vurgulandı. Mısır ve Bangladeşli oldukları belirtilen bu 16 kişiden dört tanesi, Arnavutluk’a götürüldükten sonra küçük yaşta ya da korunmaya muhtaç durumda oldukları tespit edilmesi sonucunda tekrar İtalya’ya geri gönderilmişti. İtalya hükümeti, sığınma başvuruları değerlendirilirken binlerce göçmeni Arnavutluk’taki iki merkezde tutmayı planlıyor. Başka bazı Avrupa ülkelerinin de göç sorununu üçüncü ülkelere yerleştirme yoluyla çözme girişimlerine ilgi gösterdiği ifade ediliyor. Fakat İtalya ile Arnavutluk arasındaki anlaşma, insan hakları ve uluslararası yasaların ihlali kaygılarını da beraberinde getirdi. İlk etapta Arnavutluk’a götürülen 16 kişinin masrafının 300 bin euroyu bulduğu, göçmenleri burada tutmanın İtalyan vergi mükelleflerine oldukça pahalıya mal olacağına yönelik eleştiriler mevcut. Hafta başında bu bireylerin Arnavutluk’taki merkezlere sevk edilmesinden bu yana, İtalya’ya deniz yoluyla gelen göçmen sayısının 2000’i aştığı bildirildi. Bu nedenle muhalefet ve insan hakları örgütleri, İtalya-Arnavutluk anlaşmasını hükümetin pahalı ama etkisiz bir propaganda aracı olarak nitelendiriyor.
Kaynak: Getty Images İspanya'nın doğusundaki Valencia bölgesinde, 210'dan fazla kişinin ölümüne yol açan sel felaketi sonrasında, selden etkilenen Paiporta kasabasını ziyaret eden İspanya Kralı Felipe'ye çamur atıldı. Kral...
Devamını Oku..