Almanya’nın kuzeydoğusundaki Magdeburg şehrinde bir aracın Noel pazarındaki kalabalığa dalması sonucunda biri çocuk olmak üzere toplamda 5 kişi hayatını kaybetti, 200’den fazla kişi de yaralandı. 2006 yılında Almanya’ya yerleşen 50 yaşındaki bir doktor, Suudi Arabistan vatandaşı olan şüpheli olarak gözaltına alındı. Başbakan Olaf Scholz, saldırının kapsamlı bir şekilde araştırılacağını ifade ederken, halkın birlik içinde olmasını teşvik etti. T.C. Dışişleri Bakanlığı’nın destek hesabından yapılan açıklamada, iki Türk vatandaşının da yaralandığı ve hayati durumlarının olmadığını bildirildi. Olayın detaylarına gelince, saldırı Cuma akşamı, Saksonya-Anhalt eyaletinin merkezi olan Magdeburg’da gerçekleşti. Sosyal medyada yayınlanan ve henüz doğrulanmamış bir video, aracın pazardaki kalabalığa daldığını gösteriyor; diğer görüntülerde ise insanların yerde yatarken çok sayıda ambulansın olay yerine geldiği görünmektedir. Silahlı bir polis, durdurulan bir aracın yanındaki bir kişiye yere yatmasını ve hareket etmemesini söylerken, daha sonra başka polislerin de olay yerine gelmesiyle şüpheli gözaltına alındı. Yetkililerin verdiği bilgiye göre, olay sonrası olay yerinde yaklaşık 100 polis, sağlık görevlisi ve itfaiyeci ile birlikte 50 kurtarma personeli bulunmaktaydı. Hayatını kaybeden beş kişi arasında 9 yaşındaki bir çocuğun da bulunduğu belirtildi. Eyalet Başbakanı Reiner Haseloff, birçok kişinin ağır yaralandığını ve Alman medyasında ağır yaralı sayısının 41 olarak bildirildiğini aktardı. Geçtiğimiz sabah Magdeburg’daki olay yerini ziyaret eden BBC muhabiri Damien McGuinness, “Noel ışıkları hâlâ yanıyor, fakat tüm tezgahlar kordon altına alınmış durumda” dedi. “Olayın tam olarak neden meydana geldiği ve detayları inceleniyor” ifadelerini kullandı.
Şüpheli hakkında bilinenler ise şöyle: Saksonya-Anhalt Eyalet Başbakanı Haseloff, zabıtların 2006 yılında Almanya’ya gelen 50 yaşındaki bir doktor olan Suudi vatandaşı olduğunu açıkladı. Yerel basında zanlının isminin Talib Abdulmuhsin olduğu yer aldı. İlk gelen bilgilere göre, şüphelinin herhangi bir örgütle bağlantısı bulunmadığı ve yalnız çalıştığı düşünülmekte. Saldırının nedeninin ne olduğu henüz netleşmiş değil; aşırılıkçı İslamcı gruplarla bir bağlantısının da olmadığı bildirilmiş bulunuyor. Sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımlar, şüphelinin İslam’ı eleştiren bir tutum içinde olduğunu gösteriyor. Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser, gazetecilere yaptığı açıklamada, şüphelinin “İslamofobik” olduğunu belirtirken, detay vermektense konuyla ilgili bilgi verilmedi. Saksonya-Anhalt Eyalet İçişleri Bakanı Tamara Zieschang, şüphelinin ülkede kalıcı oturum izni olduğuna ve Magdeburg’un 40 kilometre yakınındaki Bernburg’da çalıştığına dair bilgi verdi. Magdeburg polisi, olayla ilgili bilgisi olanları polise başvurmaya davet etti. Ayrıca, polis olay ile ilgili bilgi, fotoğraf ve video göndermek isteyenlerin kendilerine ulaşmalarını istemektedir. Yakınlarını arayanlar için bir yardım hattı da oluşturuldu. Yetkililer şehir sakinlerine de olay yerinden uzak durmaları için tavsiyede bulunuyor; Noel pazarının çevresi de kordon altına alınmış durumda.
Suudi yetkililerin şüpheliyle ilgili daha önce Alman hükümetine uyarılarda bulunduğu bildiriliyor. BBC güvenlik uzmanı Frank Gardner, Suudi yetkililerin bu uyarılarının göz ardı edildiğini öne sürdü. Daha önce Talib Abdulmuhsin’in aşırılıkçı görüşleri hakkında Alman hükümetine dört adet “Sözlü Not” gönderildiği, ancak bu mesajlara herhangi bir geri dönüş yapılmadığı belirtildi. Talib Abdulmuhsin’e, 2016 yılında, Almanya’nın 1 milyondan fazla göçmene sığınma hakkı verdiği dönemde, bu iznin verilmiş olması da dikkat çekiyor. Olay, Abdulmuhsin’in Almanya’da on yıl geçirdikten sonra gerçekleşti. Suudi yetkililer, onun insan kaçakçılığıyla suçlandığını ve İçişleri Bakanlığı’nın henüz istihbari bir dosyası olduğunu ifade etti. Son yıllarda Kanada, ABD ve Almanya’daki muhalif Suudilerin, Suudi hükümet ajanları tarafından gözlem altında tutulduğu bildirilmektedir. Alman yetkililerin, Abdulmuhsin konusunda önemli ihmal hataları yaptığına dair görüşler var. Suudilerin sürekli uyarılarına rağmen, buna yanıt verilmemesi ev sahibi ülke açısından bir tehlike yaratıyordu. Ayrıca, Noel pazarına acil erişim yolunun kapatılmadığı ve şüphelinin BMW’sini kalabalığın içine sürdüğü iddiaları da mevcut. Alman yetkililer, pazarın güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri aldıklarını belirtirken soruşturmanın sürdüğünü ifade ettiler.
Uluslararası arenada gelen tepkiler ise şöyle: Suudi Arabistan, saldırıyı kınamasıyla birlikte “Alman halkı ve kurbanların aileleriyle dayanışma içerisinde olduğunu” vurgulayan bir açıklama yayınladı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, saldırının ardından “derin üzüntü duyduğunu” belirterek, “Şiddetle kınadığımız bu saldırının nedenlerinin bir an önce aydınlatılmasını ve faillerinin adalet önünde hesap vermesini bekliyoruz” ifadelerine yer verdi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, saldırıyı “acımasız ve korkakça” diye nitelendirerek kınadı. ABD ise yardıma ve soruşturmaya destek vermeye hazır olduklarını açıkladı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, “Alman halkının yanındayız” açıklamasını yaptı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Alman halkının acısını paylaşıyorum” dedi. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de gazetecilere “Bu ilk kez olmuyor. Bu Noel döneminde tekrar oluyor” şeklinde konuştu.
