Orijinal Başlık: Almanya’daki ‘trafik ışıkları’ koalisyonu neden çöktü?
Yazar: Ido Vock, BBC News, Londra, 7 Kasım 2024 – Güncelleme 7 Kasım 2024
Almanya’da Başbakan Olaf Scholz, Maliye Bakanı Christian Lindner’i görevden aldıktan sonra koalisyon hükümeti sona erdi. Scholz, liberal Hür Demokratik Parti’nin (FDP) lideri olan Lindner’e artık güvenmediğini dile getirdi. Scholz, Lindner hakkında “Güvenime ihanet etti” ifadesini kullandı ve onu partisinin çıkarlarını ülkenin çıkarlarının önünde tutmakla suçladı. Avrupa’nın en büyük ekonomisini siyasi karmaşanın içine sokan bu kriz, ABD’de Donald Trump’ın göreve gelmesiyle Avrupa ekonomisinin belirsizliklerle yüzleştiği bir dönemde yaşandı. Scholz, Trump’ın seçilmesinin ardından Almanya’nın diğer ülkelere güvenilir bir partner olduğunu kanıtlaması gerektiğini vurguladı. Almanya, Kenya’dan 250 bin kalifiye ve yarı kalifiye işçi alımını kabul etti.
Avusturya seçimlerinde aşırı sağcı Özgürlük Partisi, sandıktan birinci çıktı. Nigel Farage, İngiltere’de ilk kez milletvekili seçilen ve yükselişteki sağcı Reform UK Partisi’nin lideri oldu. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aşırı sağ güçlenirken, merkez partiler de üstünlüklerini korudu.
Gelişmeler, koalisyon hükümetinin parlamentodaki çoğunluğunu yitirmesi anlamına geliyor. Bu durum, yılbaşında yapılması planlanan bir güven oylamasının ardından Mart ayında erken seçimlerin kapısını aralayabilir. Peki, bu noktaya nasıl gelindi? Scholz’un merkez solcu Sosyal Demokrat Parti’si, çevreci Yeşiller ve liberal FDP’nin 2021’de oluşturduğu koalisyon “trafik ışıkları” olarak adlandırılıyordu. Koalisyon kurulduktan sonra her bir parti, kendi çıkar grupları için büyük harcamalar yapmayı hedeflemişti. Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında enerji maliyetleri arttı. Almanya, savunma bütçesinde büyük ve tartışmalı bir artışa gitti ve ayrıca 1,5 milyon Ukraynalı mülteciyi kabul etmenin getirdiği maddi yükle karşı karşıya kaldı. Almanya, üst üste iki yıl boyunca ekonomik büyüme göstermedi. Scholz ve Yeşil ortakları, krizin çözümünün daha fazla kamu borcu alabilmek için anayasal kuralların hafifletilmesi gerektiğini savunuyor. Ancak serbest piyasacı FDP buna karşı çıkıyor. Lindner, bunun yerine sosyal yardımları kısıp çevresel hedefleri geri erteleyerek ekonomiyi büyütmek için vergi kesintileri ile finanse edilmesini istiyor. Yeşil Parti’den Ekonomi Bakanı Robert Habeck, partisinin hükümette kalmaya devam edeceğini ve bakanlarının görevlerine devam edeceğini belirtti. Scholz, parlamentoda 15 Ocak’ta bir güven oylaması yapılacağını açıkladı. Eğer milletvekilleri hükümeti düşürürse, Almanya planlandığı gibi Eylül’de değil, haftalar içinde seçime gidebilir. Anketlerde Hristiyan Demokratlar önde görünürken, Scholz’un liderliğindeki sosyal demokratlar ile aşırı sağcı Almanya için Alternatif Partisi ise ikinci sırada yakın bir yarış içerisinde.
