Almanya’nın ‘Trafik Işıkları’ Koalisyonu Çöküşün Eşiğinde: Neler Oldu?

Kaynak: Shutterstock Yazan: Ido Vock Unvan: BBC News Bildirdiği yer: Londra 7 Kasım 2024 Güncelleme: 7 Kasım 2024 Almanya’da Başbakan Olaf Scholz’un Maliye Bakanı Christian Lindner’i görevden almasının ardından koalisyon hükümeti çöktü. Scholz, aynı zamanda liberal Hür Demokrat Parti’nin (FDP) lideri olan Lindner’e olan güvenini yitirdiğini açıkladı. Scholz, Lindner için “Güvenime ihanet etti” ifadesini kullandı ve onu, partisinin menfaatlerini ülkenin menfaatlerinin önünde tutmakla suçladı. Avrupa’nın en büyük ekonomisini siyasi bir belirsizliğin içine sürükleyen bu kriz, ABD’de Donald Trump’ın seçilmesinin Avrupa ekonomisi üzerinde yarattığı belirsizlik dönemine denk geldi. Scholz, Trump’ın göreve gelmesinin ardından, Almanya’nın diğer ülkeler tarafından güvenilen bir ülke olma sorumluluğunu taşıdığını vurguladı. Almanya, Kenya’dan 250 bin kalifiye ve yarı kalifiye işçi almayı kabul etti. Avusturya seçimlerinde aşırı sağcı Özgürlük Partisi oyların en fazlasını aldı. İngiltere’de ise sağcı Reform UK Partisi’nin lideri Nigel Farage, ilk kez milletvekili seçildi. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aşırı sağ güçlenirken, ‘merkez’ politikalar da hâlâ üstünlüğünü sürdürdü. Gelişmeler, koalisyon hükümetinin parlamentodaki çoğunluğunu kaybetmesi anlamına geliyor. Bu durumda, yeni yılın başında gerçekleşecek bir güven oylaması, Mart ayında yapılabilecek erken seçimlerin kapısını aralayabilir. Bu noktaya nasıl gelindi? Scholz’un merkez sol Sosyal Demokrat Partisi, yeşil politikaları benimseyen Yeşiller ve liberal FDP’nin 2021 yılında oluşturduğu koalisyon, “trafik ışıkları” koalisyonu olarak adlandırılıyordu. Koalisyon kurulduktan sonra her parti, kendi çıkar grupları için büyük bütçeler ayırmayı planlarken, daha sonra Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte enerji fiyatları fırladı. Almanya hızla, savunma bütçesinde büyük ve tartışmalı bir artışa gitti. Bunun yanı sıra, 1,5 milyon Ukraynalı mülteciyi kabul etmenin getirdiği mali yükle de karşılaştı. Son iki yıldır Almanya ekonomik büyüme gerçekleştiremedi. Scholz ve Yeşil ortakları, bu krizin çözümünün daha fazla kamu borcu üstlenebilmek için anayasal kuralların esnetilmesinde olduğunu savunuyor, fakat serbest piyasa yanlısı FDP buna karşı çıkıyor. Lindner, bunun yerine sosyal yardımları kısarak ve çevresel hedefleri erteleyerek vergi indirimleri ile ekonomiyi canlandırmayı hedefliyor. Yeşil Parti’nin Ekonomi Bakanı Robert Habeck, partisinin hükümette kalacağını ve bakanların görevlerine devam edeceğini belirtti. Scholz, parlamentoda 15 Ocak’ta bir güven oylaması yapılacağını açıkladı. Eğer milletvekilleri hükümeti devirmeye karar verirse, ülke planlandığı gibi Eylül’de değil, birkaç hafta içinde seçime gidebilir. Anketlerde Hristiyan Demokratlar önde görünürken, Scholz’un liderlik yaptığı sosyal demokratlar ve aşırı sağcı Almanya için Alternatif Partisi, ikinci sırayı paylaşmaktadır.