Beko’nun İtalya’daki İşten Çıkarmalarına Hükümet Müdahalesi: ‘Kabul Edilemez’ Tepkisi!

Beko’nun İtalya’da 2 bin kişiyi işten çıkarma planı üzerine hükümet ve sendikalarla yaşadığı sorunlar artarak devam ediyor. Beko Europe, Arçelik ile ABD merkezli Whirlpool şirketinin Avrupa’daki iştiraklerinin bir araya gelmesiyle bu yıl ilkbaharda kurulmuştu. Şirketin yüzde 75’i Arçelik’e, yüzde 25’i ise Whirlpool’a aittir. İtalya’daki Cassinetta, Melano, Comunanza ve Siena’daki Beko tesislerinde yaklaşık 5 bin işçi çalışmaktadır. Geçtiğimiz ay, bazı fabrikaların 2025 yılına kadar kapatılacağı ve personel sayısının azaltılacağı haberi gündeme geldi. Toplam çalışan sayısının yüzde 40’ına denk gelen 1935 kişinin işten çıkarılması öngörülüyor. Melano’daki tesisteki üretim kapasitesinin düşürülmesi dolayısıyla bugünden itibaren 520 işçi, çalışma saatlerinin ve maaşlarının kısılma riskiyle karşı karşıya kaldı. İl Post haber sitesinin belirttiğine göre, Beko ayrıca İngiltere ve Polonya’daki fabrikalarını kapatmayı düşünüyor ve üretimini Türkiye, Mısır ve Romanya gibi daha ucuz maliyetli ülkelere kaydırmayı hedefliyor. Beko Europe yetkilileri, mevcut endüstriyel planlarının İtalya yasalarına uygun olduğunu ve ülkede kapasite kullanım oranının yüzde 40’ın altında bulunmasının sürdürülebilir olmadığını savunuyor. İşletmeler ve Made in Italy Bakanlığı, Beko Europe yetkilileri, sendika temsilcileri ve yerel yöneticilerle 20 Kasım’da yapılan toplantıda krize çözüm aramayı amaçladı. Ancak bu toplantıda bir uzlaşmaya varılamadı. Bakanlık Müsteşarı Fausta Bergamotto, “şirketin sunduğu planı kabul edemeyiz” diyerek ülkenin çıkarlarını korumaya yönelik her türlü önlemi alacaklarını ifade etti. Beko işçilerinin protestoları ve sendikaların grev kararı, günlerdir ülke gündeminde yer almakta; bu konu haber bültenleri ve tartışma programlarının ana başlıkları arasında. 7 Aralık’ta bir grup işçi, Papa Francesco ile Vatikan’da bir görüşme gerçekleştirdi. Papa, Pazar duasından sonra yaptığı konuşmada Beko işçilerine destek vererek “Çalışma hakkı onur hakkıdır” dedi ve ekonomik nedenlerle işlerinden olmamaları çağrısında bulundu. Muhalefetteki Demokratik Parti’nin (PD) lideri Elly Schlein, Toskana Bölge Başkanı Eugenio Giani ile birlikte geçen hafta Siena’daki Beko tesislerinde gösteri yapan işçilere destek verdi. Schlein, “Anayasamızın 1. maddesi İtalya’nın iş ile inşa edilmiş bir cumhuriyet olduğunu belirtmektedir” diyerek hükümeti, çokuluslu bir şirketin çıkarları uğruna ezilmekle itham etti. İşletmeler ve Made in Italy Bakanlığı, 10 Aralık’ta yeni bir “Beko Yuvarlak Masa Toplantısı” düzenledi. Bu toplantının ardından Bakan Adolfo Urso, şirkete “üretim ve istihdam açısından güçlü ve sürdürülebilir bir endüstriyel plan” oluşturma çağrısında bulundu. Aksi takdirde İtalyan Golden Power yasası kapsamında yaptırım uygulayacaklarını ifade etti. Golden Power yasası, stratejik sektörlerde ulusal çıkarları koruma amacıyla hükümete acil önlemler alma yetkisi vermektedir. Bakanlık, şirkete yeni bir plan hazırlaması için gelecek ay sonuna kadar süre tanıdı. İtalyan basını, olası yaptırım ya da Whirlpool’un satışının iptali gibi seçeneklerin değerlendirildiğini öne sürüyor. Beko Europe yetkilileri ise halihazırda yürürlükte olan endüstriyel planlarının İtalya yasalarına uygun olduğunu söylemişlerdir. Şirketin dış ilişkiler müdürü Maurizio David Sberna, planlarının “bileşenleri ve ekonomik ile mali sonuçları açısından değişmeyeceği” belirtirken, çözüme ulaşmak amacıyla “hükümet, yerel kurumlar ve sendikalarla müzakere etmeye hazırız” dedi. Beko Europe, Kasım ayında yaptıkları açıklamada “dönüşüm planının” sebepleri arasında Asya’dan artan rekabet ve talep düşüşünü de saymıştı. Şirket, İtalya’daki mevcut kapasite kullanım oranının bu yıl yüzde 40’ın altına düştüğünü ve bu durumun sürdürülebilir olmadığını bildirdi. İtalyan basını, bu düşüşün sebepleri arasında talep artışının yetersizliği, Asya’dan gelen rekabet, Ukrayna’daki savaş sonucunda Rusya pazarının kaybedilmesi, Çin’de üretilen bileşenlerin maliyet artışı ve enerji giderlerindeki yükseliş gibi faktörlerin yer aldığını aktarıyor.