BM: Gazze Ekonomisi İçin Yeniden İnşa Süreci 350 Yıl Alabilir!

Birleşmiş Milletler, bir yılı aşkın süredir süregelen çatışmalar neticesinde Gazze’nin “tamamen harabeye döndüğünü” belirtti ve abluka altındaki bir ateşkes durumunda bu bölgenin yeniden inşasının 350 yıl sürebileceği uyarısında bulundu. Bu tespit, BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayımlanan bir raporda yer aldı. Raporda, Gazze’nin yeniden inşası için gerekli olan temel hizmetlerin yanı sıra, çeşitli sektörlerin de yaşadığı tahribat gözler önüne serildi. İnşaat kapasitesinin yüzde 96, tarım üretiminin yüzde 93, imalat sektörünün yüzde 92 ve hizmet sektörünün yüzde 76 oranında azaldığı ifade edildi. Rapora göre, Gazze’de İsrail’in Hamas ile savaşı öncesinde zaten zayıf olan ekonomik aktivite neredeyse tamamen durma noktasına geldi. Rapor, “Askeri harekat, benzeri görülmemiş bir insani, çevresel ve sosyal felakete yol açtı ve Gazze’yi tam anlamıyla bir yıkıma sürükledi” ifadesine yer verdi. Yapılan tahminlere göre, olası bir ateşkesin ardından Gazze’nin ekonomik verimliliğini 2022 yılı seviyelerine ulaştırması tam 350 yıl alabilir. Bu hesaplama, Gazze ekonomisinin 2007 ile 2022 yılları arasındaki büyüme hızına dayandırılmıştır. Raporda, İsrail’in 12 ayı aşan askeri harekatının Gazze halkı üzerindeki gelir kaybını “şok edici” olarak nitelendiriliyor. 2024 yılı Temmuz ayı sonuna kadar okul binalarının yüzde 88’inin zarar gördüğü; 36 hastaneden 21’inin işlevini yitirdiği ve 105 birincil sağlık tesisinden 45’inin faaliyet gösteremediği vurgulandı. Birleşmiş Milletler’e göre, Gazze ekonomisi 7 Ekim öncesinde 2023 yılının ilk üç çeyreğinde yıllık ortalama yüzde 3 oranında daralma yaşarken, savaşın başlamasıyla birlikte 2023’ün tamamında bu daralma yüzde 22,6’ya yükseldi ve bu düşüşün yüzde 90’ı dördüncü çeyrekte meydana geldi. UNCTAD raporuna göre, konut olarak kullanılan binaların yüzde 62’den fazlası hasar gördü veya yıkıldı. Su, arıtma ve hijyen altyapısının ise yüzde 59’undan fazlası ağır hasar aldı. BM’nin Eylül ayında yayımladığı uydu görüntülerine dayanan rapora göre, Gazze’deki mevcut bina stoğunun yaklaşık dörtte biri yıkılmış ya da ciddi şekilde hasar görmüştür. Binaların yüzde 66’sında en azından bir miktar hasar olduğu kaydedilmiştir. Norveç merkezli Shelter Cluster isimli sivil toplum kuruluşu, 2014 savaşı sonrasındaki yeniden inşa sürecini dikkate alarak, 7 Ekim sonrası yıkımın yeniden inşasının 40 yıl sürebileceğini öne sürdü. Birleşmiş Milletler’e göre, yüzde 10’luk bir büyüme hızı yakalanması durumunda bile Gazze’nin ekonomik toparlanmasının on yıllar alması bekleniyor.