Başlık: BRICS: Putin ve Erdoğan Zirvenin İkinci Gününde Bir Araya Gelecek
Kaynak: Getty Images Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Dış Politika Danışmanı Yuri Uşakov, Putin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya’nın Kazan kentinde düzenlenen BRICS zirvesinin ikinci gününde buluşacaklarını duyurdu. 2024 BRICS zirvesi bugünden itibaren Perşembe günü sona erecek. Rusya’nın resmi haber ajansı TASS’a göre, Putin’in bugünkü programında Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile görüşmeler yapması planlanıyor. Zirvenin ikinci gününde ise Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanı sıra İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya gelecek. Ayrıca, Moskova’nın Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile zirvenin üçüncü günü için görüşmeler gerçekleştirmeyi planladığı ifade edildi.
Putin, halka yaptığı konuşmada Batılı ülkeleri uyardı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise BRICS üyeliği konusunda bilgi verdi: “Eğer AB üyeliğimiz olsaydı, belki de bu noktaya ulaşmak zorunda kalmazdık” dedi.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik, basın toplantısında Türkiye’nin ‘geleneksel ittifaklarını’ korurken ‘ilişkilerin çeşitlendirilmesi’ amacıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın temaslarının ‘gelecek dönem açısından yol belirleyici’ olacağını vurguladı.
Putin, zirve öncesinde yaptığı açıklamada, BRICS grubuna katılmak isteyen her ülkeye davet çıkacağını bildirmişti. Ayrıca, dünya genelinde 30 ülkenin BRICS ile iş birliği yapmak istediğini belirterek grubun genişlemesi için alternatiflerin değerlendirileceğini ifade etti. “Kapılar açık, kimseyi engellemiyoruz” diyen Putin, Türkiye’nin de birliğe katılmaya hevesli olduğunu kaydetmişti.
Bu yıl BRICS dönem başkanlığını üstlenen Rusya, Kazan’da gerçekleşecek zirveye üye ülke liderlerinin yanı sıra gruba katılmak isteyen ülkeleri de davet etti. Üyelik arayışını dile getiren ülkeler arasında Türkiye, Malezya, Tayland, Endonezya ve Nijerya da bulunuyor. Analistler, Putin’in BRICS aracılığıyla Batı’ya karşı sağlam bir denge unsuru oluşturma çabası içinde olduğunu öne sürüyor.
BRICS grubunun ilk zirvesi 2009 yılında gerçekleştirilmiş olup, ismi Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın İngilizce baş harflerinden oluşmaktadır. 2024 yılı başında Mısır, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran da gruba katılım sağlamıştır.
Türkiye’nin BRICS üyeliği başvurusu konusunda resmi bir açıklama yapılmamış olsa da, ülkenin bu isteği sık sık dile getirilmiştir. Rus hikaye ajansı RIA Novosti’ye göre, Uşakov, Türkiye’nin BRICS’e tam üyelik için başvurduğunu dile getirmiştir. Ömer Çelik, 3 Eylül’de yaptığı bir açıklamada, “BRICS’e katılmak istediğimizi Cumhurbaşkanımız birçok kez vurguladı. Bu konudaki talebimiz net, süreç devam ediyor. Ancak somut bir gelişme yok” şeklinde konuştu.
Dışişleri Bakanı Fidan da 19 Eylül’de, Türkiye’nin BRICS üyeliği konusundaki ilgisini doğruladı. Fidan, “Eğer Avrupa Birliği ile ekonomik entegrasyonumuz üyelikle sonuçlansaydı, birçok konuda bu tür bir arayış içinde olmayacaktık” dedi. Fidan ayrıca, BRICS’i alternatif değil tamamlayıcı bir yapı olarak tanımlamıştı.
Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas da zirveye davet edildi. Zirve, Filistin meseleleri bağlamında yakından takip edilecektir. Putin, hem İsrail hem de Filistin liderleriyle görüşmeler yaptığını ve iki devletli çözümü desteklediğini belirtmişti. Daha önce yaptığı bir açıklamada ise, Çin ve Brezilya’nın Ukrayna savaşının sona erdirilmesiyle ilgili ortak önerisini ‘dengeli’ bulduğunu ve bu önerinin çözüm bulma konusunda iyi bir zemin oluşturduğunu ifade etmişti. Mayıs ayında kamuoyuna açıklanan bu öneri, Rusya’nın Ukrayna’daki kuvvetlerini geri çekmesine gerek olmadan gerginliğin azalmasını ve doğrudan bir diyalogun yeniden tesis edilmesini öngörmektedir. Ancak Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, bu girişimi Moskova’nın menfaatlerine hizmet ettiği gerekçesiyle reddetmiştir.
