Türk Edebiyatında önemli yere sahip olan; Türk şair Cahit Külebi Kimdir? Nerelidir? Ne Zaman Vefat Etmiştir?
Cahit Külebi Kimdir? Nerelidir? Ne Zaman Vefat Etmiştir?
Cahit Külebi Kimdir? Cahit Külebi 20 Aralık 1917’de Tokat’ta doğdu. İlk ve ortaokulu Tokat’ta tamamlayan Cahit Külebi, Sivas Lisesinden mezun oldu. İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Öğretmen okulundayken Reşit Rahmeti Arat desteğiyle Almanya’ya ve Fransa’ya gidip dil eğitimleri almıştır. Öğretmen okulundayken Behçet Necatigil ile aynı sınıfta okumuşlardır. Antalya Lisesinde stajyer Edebiyat öğretmenliği; Ankara Devlet Konservatuvarında, Ankara Gazi Lisesinde ise edebiyat öğretmenliği yaptı. Sonraki yıllarda Millî Eğitim müfettişi oldu.
Öğretmen okulunda öğrenim görürken Müdür Fuat Köprülü’nün kendisine şiir yazdığı için kızacağını düşündüğünden Külebi mahlasını ilk kez bu yıllarda kullanmaya başlamıştır. Okulda Ahmet Hamdi Tanpınar da hocalığını yapmıştır. İsviçre’ye kültür ataşesi ve öğrenci müfettişi olarak atandı. Yurda dönünce Millî Eğitim Bakanlığı Başmüfettişliği ve Kültür müsteşar yardımcılığı görevlerinde bulundu. 1973’te kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1983 yılına kadar Türk Dil Kurumunda çalıştı. 1976’dan sonraki dönemde Türk Dil Kurumu Genel Yazmanı’ydı.
İlk şiirleri Nazmi Cahit takma ismiyle 1938’de Gençlik dergisinde yayınladı. Daha sonra Varlık dergisinde yayınlanan şiirlerinde de aynı imzayı kullandı. 1950-1954 arasında Sokak, İnsan, Türk Dili, Yaratış, Kültür Dünyası gibi dergilerde çıkan şiirleriyle ünlendi. İlk şiir kitabı Adamın Biri 1946’da yayınladı. 1949’da çıkan ikinci kitabı Rüzgâr’da Orhan Veli şiirine yaklaştığı dikkat çekti. Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda adlı eseri, Nevit Kodallı’nın Atatürk Oratoryosu’na temel oluşturdu. 1940 sonrasında başlayan şiirimizin yenileşmesi hareketinde kendine özgü bir yeri vardır.
Orhan Veli Ülkü dergisine yazdığı bir yazıda ‘Şiirden her şeyi attım ama Külebi’nin şiirlerine bayılıyorum. Çünkü o halkın teşbihleri ile çok değişik bir havada yazıyor’ demiştir. 80’lerde TRT’ye verdiği bir röportajda ‘Benim şiirim sanıyorum bir tür gerçekçi şiirdir bir yönden ise bir tür yeni romantik şiir ile tepki şiiridir.’ demiştir. Şiirleri İngilizce, Fransızca dahil olmak üzere toplamda 21 dile tercüme edilmiştir. Diğer şiir toplulukları ile ilgili görüşleri Millî Edebiyat, Beş Hececiler batıya tam bir uyum sağlanmadığı. Batının görüşünde değiller de geleneksel halk şiirine de fazla uyum sağlayamadığını, İkinci Yeni’nin ise tavırlarını bozup şiiri çetrefilleştirdiklerini düşünür. Külebi 90’larda İtalya’da yapılan geniş kapsamlı bir şiir yarışmasına tek onur konuğu olarak çağrılmıştır.
Verdiği bir röportajda en sevdiği şairin Ahmet Muhip Dıranas olduğunu söyler. Divan edebiyatı da ise en çok Baki’yi sonra Fuzûlî kısmen de Nef’i ve Şeyh Galip sevdiğini dile getirir. Aynı röportajda politika ile hemen hemen niçin hiç aktif olmadığı sorulması üzerine ‘Ben böyle şeylerden hoşlanmıyorum, bir şair yurttaşlık görevini yerine getirebilir ancak şairin hiçbir bağlantısı olmamalı.’ demiştir.
20 Haziran 1997 tarihinde 80 yaşında Ankara’da hayata veda etmiştir.
