Kaplumbağalar, özellikle deniz kaplumbağaları, etkileyici yön bulma yetenekleriyle bilinirler. Bu yetenek, onların binlerce kilometre boyunca okyanuslarda göç etmelerine olanak tanır. İşte kaplumbağaların yönlerini nasıl bulduklarına dair bazı önemli bilgiler:
Deniz kaplumbağalarının yön bulma yetenekleri, onların hayatta kalmaları ve üreme döngülerini tamamlamaları için kritik öneme sahiptir. Ancak, çevresel faktörler ve insan müdahaleleri bu doğal süreçleri olumsuz etkileyebilir.
**Manyetik Alan Algısı**
Deniz kaplumbağaları, Dünya’nın manyetik alanını algılayarak yönlerini bulurlar. Bu yetenek, onların manyetik koordinatları okuyarak uzun mesafeleri katetmelerine olanak tanır[5][6]. Araştırmalar, kaplumbağaların bu manyetik alan bilgilerini kullanarak kendi yollarını bulabildiklerini ve bu sayede doğru hedeflere ulaşabildiklerini göstermektedir[5].
**Harita Algısı**
Kaplumbağaların yön bulma yetenekleri, bir tür “harita algısı” geliştirmelerini de içerir. Bu algı, onların karmaşık ve dolambaçlı rotalar izleyerek yiyecek arama alanlarına veya üreme bölgelerine geri dönmelerine yardımcı olur[6]. Ancak bu harita algısı, kaplumbağaların düz bir rotada göç etmelerini sağlamaz; fakat yol bulmalarında önemli bir rol oynar[6].
**Doğal İşaretler**
Yavru deniz kaplumbağaları, yumurtadan çıktıktan sonra denize ulaşmak için doğal işaretleri kullanır. Örneğin, dalga sesleri ve ay ışığının sudaki yansıması gibi işaretler, onların denize doğru yönlenmelerine yardımcı olur[1]. Ancak, insan yapımı ışıklar gibi çevresel faktörler bu doğal yön bulma süreçlerini olumsuz etkileyebilir[1].
Kaplumbağaların bu gelişmiş yön bulma yetenekleri, onların hayatta kalmaları ve nesillerini devam ettirmeleri için kritik öneme sahiptir. Ancak, bu yeteneklerinin korunması için çevresel tehditlerin azaltılması gerekmektedir.
Kaynaklar:
[1] Yavru Deniz Kaplumbağaları Neden Işığa Yönelir? – Bilim Genç https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/yavru-deniz-kaplumbagalari-neden-isiga-yonelir
[2] [PDF] TÜRK KÜLTÜRÜNDE, KAPLUMBAĞALARLA İLGİLİ EFSANELER … https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/324559
[3] Kaplumbağa Terbiyecisi Tablosundan Ne Öğrenmemiz Gerekiyor? https://www.iienstitu.com/blog/kaplumbaga-terbiyecisi-tablosundan-ne-ogrenmemiz-gerekiyor
[4] Yön Bulma Yöntemleri Nelerdir ? – Efor OSGB https://eforosgb.com/yon-bulma-yontemleri-nelerdir/
[5] Caretta carettaların ‘sırrı’ çözüldü – BBC News Türkçe https://www.bbc.com/turkce/haberler/2011/02/110225_turtles_misery
[6] Kaplumbağaların Okyanusta Nasıl Yönlerini Buluyor? https://www.webtekno.com/kaplumbaga-okyanusta-nasil-yon-bulduklari-kesfedildi-h123768.html
[7] Yön Bulma Uzmanı Deniz Kaplumbağalar https://sukaplumbagasi.com/threads/yon-bulma-uzmani-deniz-kaplumbagalar.744/