Kaplumbağalar, özellikle deniz kaplumbağaları, etkileyici yön bulma yetenekleriyle bilinirler. Bu yetenek, onların binlerce kilometre boyunca okyanuslarda göç etmelerine olanak tanır. İşte kaplumbağaların yönlerini nasıl bulduklarına dair bazı önemli bilgiler:
Deniz kaplumbağalarının yön bulma yetenekleri, onların hayatta kalmaları ve üreme döngülerini tamamlamaları için kritik öneme sahiptir. Ancak, çevresel faktörler ve insan müdahaleleri bu doğal süreçleri olumsuz etkileyebilir.
Manyetik Alan Algısı
Deniz kaplumbağaları, Dünya’nın manyetik alanını algılayarak yönlerini bulurlar. Bu yetenek, onların manyetik koordinatları okuyarak uzun mesafeleri katetmelerine olanak tanır[5][6]. Araştırmalar, kaplumbağaların bu manyetik alan bilgilerini kullanarak kendi yollarını bulabildiklerini ve bu sayede doğru hedeflere ulaşabildiklerini göstermektedir[5].
Harita Algısı
Kaplumbağaların yön bulma yetenekleri, bir tür “harita algısı” geliştirmelerini de içerir. Bu algı, onların karmaşık ve dolambaçlı rotalar izleyerek yiyecek arama alanlarına veya üreme bölgelerine geri dönmelerine yardımcı olur[6]. Ancak bu harita algısı, kaplumbağaların düz bir rotada göç etmelerini sağlamaz; fakat yol bulmalarında önemli bir rol oynar[6].
Doğal İşaretler
Yavru deniz kaplumbağaları, yumurtadan çıktıktan sonra denize ulaşmak için doğal işaretleri kullanır. Örneğin, dalga sesleri ve ay ışığının sudaki yansıması gibi işaretler, onların denize doğru yönlenmelerine yardımcı olur[1]. Ancak, insan yapımı ışıklar gibi çevresel faktörler bu doğal yön bulma süreçlerini olumsuz etkileyebilir[1].
Kaplumbağaların bu gelişmiş yön bulma yetenekleri, onların hayatta kalmaları ve nesillerini devam ettirmeleri için kritik öneme sahiptir. Ancak, bu yeteneklerinin korunması için çevresel tehditlerin azaltılması gerekmektedir.
Kaynaklar:
[1] Yavru Deniz Kaplumbağaları Neden Işığa Yönelir? – Bilim Genç https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/yavru-deniz-kaplumbagalari-neden-isiga-yonelir
[2] [PDF] TÜRK KÜLTÜRÜNDE, KAPLUMBAĞALARLA İLGİLİ EFSANELER … https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/324559
[3] Kaplumbağa Terbiyecisi Tablosundan Ne Öğrenmemiz Gerekiyor? https://www.iienstitu.com/blog/kaplumbaga-terbiyecisi-tablosundan-ne-ogrenmemiz-gerekiyor
[4] Yön Bulma Yöntemleri Nelerdir ? – Efor OSGB https://eforosgb.com/yon-bulma-yontemleri-nelerdir/
[5] Caretta carettaların ‘sırrı’ çözüldü – BBC News Türkçe https://www.bbc.com/turkce/haberler/2011/02/110225_turtles_misery
[6] Kaplumbağaların Okyanusta Nasıl Yönlerini Buluyor? https://www.webtekno.com/kaplumbaga-okyanusta-nasil-yon-bulduklari-kesfedildi-h123768.html
[7] Yön Bulma Uzmanı Deniz Kaplumbağalar https://sukaplumbagasi.com/threads/yon-bulma-uzmani-deniz-kaplumbagalar.744/
