Başlık: Deprem Avcıları 25 Diri Fay Belirledi
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), Türkiye’nin deprem riskini daha iyi kavrayabilmek amacıyla kapsamlı bir araştırma yürütmektedir. 225 diri fay hattı üzerinde gerçekleştirilen incelemelerle, geçmişte yaşanan depremlerin izleri gün yüzüne çıkarılmakta ve gelecekte olabilecek depremler hakkında daha isabetli tahminler yapma hedeflenmektedir. Manisa’nın Salihli ilçesindeki bir hendekte son 11 bin yıl içinde meydana gelen 4 depremin izlerinin bulunması, bu çalışmalara önemli bir örnek teşkil etmektedir.
MTA Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanlığı, 2011 yılında başlayan Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı ile 2022’deki Türkiye Afet Risk Azaltma Planı çerçevesinde yürütülen paleosismoloji araştırmalarını, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremleri sonrasında TÜBİTAK’ın desteğiyle genişletmiştir. Bu bağlamda Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Projesi platformu oluşturulmuştur. MTA, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Türkiye Belediyeler Birliği ve 22 üniversitenin de katıldığı, TÜBİTAK’ın yönettiği Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırma Platformu ile Türkiye’deki 485 diri fay hattının deprem üretme potansiyeli ortaya konulmakta ve Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın güncellenmesi hedeflenmektedir.
MTA, Türkiye’deki 485 diri fay hattı ve segmentinin 225’i üzerinde hendekler kazarak, son 12 yıl içinde 225 fayın deprem periyodunu ve potansiyelini belirlemiş, aynı zamanda Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın güncellenmesine katkıda bulunmuştur.
HEDEF: 2030 YILI İTİBARIYLA TÜM DİRİ FAYLARIN TARİHSEL SÜRECİNİ BELİRLENMEK
MTA Jeoloji Etütleri Dairesi Başkanı Doç. Dr. Selim Özalp, afetin zararlarını en aza indirmek için zamansal ve mekansal olarak tehlikenin belirlenmesi gerektiğini dile getirdi. Paleosismolojik araştırmalar yürüttüklerini ifade eden Özalp, “6 Şubat depremleri sonrasında projenin hızlı bir şekilde tamamlanması gerektiği gündeme geldi. MTA’nın Türkiye Paleosismoloji Araştırmaları Projesi çerçevesinde 2012 yılından itibaren toplam 225 fay hattı üzerinde çalışmalarımızı tamamladık.” dedi. Özalp, hendek çalışmaları sona erdikten sonra elde edilen verilerin rapor haline getirileceğini belirtti.
Proje Başkanı Jeoloji Yüksek Mühendisi Hasan Elmacı, uydu ve hava fotoğrafları kullanarak fay hattının geometrik ve yapısal özelliklerini detaylandırdıklarını, bölgenin topografik haritasını çıkararak hendekler kazdıklarını açıkladı.
Depremin yüzeyde bıraktığı izlerin hendek duvarlarında görülebildiğini ifade eden Elmacı, şöyle devam etti: “Bu izleri özel yöntemlerle yaşlandırıyoruz. Elde ettiğimiz verilerle depremlerin tarihleri arasındaki tekrar periyotlarını belirliyoruz. Örneğin 500 yılda bir meydana gelen bir depremin izini bulursak, depremin yaşından günümüze kadar geçen süreyi hesaplayarak bir sonraki depremin büyüklüğünü, yer değiştirme miktarını ve meydana gelme zaman aralığını yüzdelik dilim olarak belirleyebiliyoruz. Ürettiğimiz veriler, Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın alt verisi haline gelecek ve hassasiyetini artıracaktır. Hedefimiz, 2030 yılına kadar ülke genelindeki diri fayların tarihsel süreçlerini ortaya koyarak bu verileri bir veri tabanında kullanıcıların hizmetine sunmaktır. Bu yıl Aydın, Uşak ve Manisa kamp ekiplerimizle birlikte toplam 25 fay hattı üzerinde çalışma gerçekleştirdik. Manisa’nın Salihli ilçesindeki hendekte son 11 bin yıl içinde 4 deprem izini belirledik ve bunları tarihlendireceğiz.
