Başlık: Donald Trump’ın Kazanmasının Dünya Üzerindeki Anlamı
Kaynak: Getty Images Yazan: Tom Bateman Unvan: ABD Dışişleri Bakanlığı Muhabiri
Bazı analistler, Donald Trump’ın ilk başkanlık döneminin, 2024-2028 yılları arasında nasıl bir liderlik sergileyeceğine dair önemli ipuçları sunduğuna inanıyor. Siyasi gözlemciler, Trump’ın 2020’deki ilk döneminden sonra kaldığı yerden devam edeceğini öngörüyor. Trump’ın ilk döneminde gerçekleştiremediği projelerden biri, ABD-Meksika sınırına bir duvar inşa etme planıydı. Kongre, bu yapının inşası için gerekli bütçeyi onaylamamıştı. Trump’ın ikinci döneminde, mitinglerinde sıkça vurguladığı bu vaadini yerine getirmesi umuluyor.
2024 ABD Seçimleri: Senato Cumhuriyetçi Parti’nin kontrolüne geçti. Trump: “Kaybedersem, 2028’de yeniden aday olmayacağım.”
Trump ve Harris’in Türkiye’ye bakışı nasıldı? Trump’ın ilk dönemindeki Türkiye-ABD ilişkileri üzerine neler yaşandığı önemli bir konu.
Toplu Sınır Dışı: Donald Trump, yasal olarak ülkede bulunmayan bireylerin topluca sınır dışı edilmesi konusunda Kongre’den destek arayışında olabilir. Pew Araştırma Merkezi’nin tahminlerine göre, 2022 yılında ABD’de yaklaşık 11 milyon düzensiz göçmen bulunuyordu. Trump, seçim mitinglerinde “milyonlarca daha fazla göçmen” olduğunu öne sürdü. Uzmanlar, düzensiz göçmenlerin topluca sınır dışı edilmesinin hem maliyetli hem de uygulanması zor olacağı konusunda uyarıyor. Özellikle, kritik sektörlerdeki kayıtdışı çalışanların varlığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun ekonomik açıdan olumsuz sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor.
Kaynak: Getty Images
Donald Trump, Temmuz ayında Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı olduğunda, enflasyon krizini hızla çözme, faiz oranlarını ve enerji maliyetlerini düşürme sözü verdi. 2017’deki başkanlık döneminde sunduğu ve gelecek yıl sona erecek vergi indirimlerini uzatmayı planlıyor. Vergi yasalarını sadeleştirerek büyüme ve yatırımı teşvik etmeyi amaçlayan bu ekonomik değişiklik, tarihin en büyük vergi revizyonları arasında yer alıyor. Demokratların tekrar geri alma çağrısında bulunduğu bu vergi indirimlerinden, esasen zenginler ve işletme sahipleri yararlanmıştı. Trump, kurumlar vergisini daha da düşürerek yüzde 15 seviyesine çekmeyi hedefliyor. Ayrıca, sosyal güvenlik ödemeleri ve restoranlarda çalışan kişilere bırakılan bahşişlerden alınan vergiyi de kaldırmayı düşünüyor.
Ticaret Savaşı: Donald Trump, enerji maliyetlerini azaltarak enflasyonu da aşağı çekme umuduyla daha fazla petrol üretimini teşvik etmeyi planlıyor. Ancak enerji piyasası uzmanları bu amaçla ilgili eleştirilerde bulunuyor. Trump ayrıca, bir dizi ithal ürüne yüzde 10 ila 20 oranlarında gümrük vergisi uygulamayı düşündüğünü bildirdi. Ülkeye gelen ithal ürünlerin yüzde 60’ı Çin’den geliyor ve birçok ekonomist, bu artan gümrük vergilerinin Amerikan tüketicisi üzerinde yüksek fiyatlar olarak geri döneceği uyarısında bulunuyor. Trump, Beyaz Saray’daki ilk döneminde, haksız ticaret uygulamaları ve fikri mülkiyet hırsızlığı nedeniyle Pekin’e karşı bir ticaret savaşı başlatmıştı. Ancak politikalarının uygulanma şekli, ABD Kongresi’nin yapısına bağlı olacak.
2017-2019 yılları arasında Cumhuriyetçilerin hem Senato’yu hem de Temsilciler Meclisi’ni elinde bulundurduğu da unutulmamalı. Ancak o dönemlerde, Kongre’de Trump’ın ‘acemi’ olarak değerlendirilmesi nedeniyle, istediği çoğunluk avantajını hayata geçiremediği düşünülüyor.
Kürtaj Yasakları: Trump, başkanlığının ilk döneminde ABD Yüksek Mahkemesi’ne üç atama gerçekleştirdi. Çoğunluğun muhafazakar yargıçlara geçtiği bu mahkeme, 1973 tarihli bir kararı iptal ederek kürtajın anayasal bir hak olmaktan çıkarılmasına yol açtı. Bu durum, Trump’ın ikinci döneminde nasıl hareket edeceği konusunda merak uyandırıyor. Donald Trump, federal anlamda bir kürtaj yasağı çıkarmayacağına dair söz verdi. Eylül ayında Kamala Harris ile gerçekleştirdiği televizyon tartışmasında, “Herkesin istediğini verdik, böyle bir yasağa gerek yok” ifadesini kullandı.
Kaynak: Getty Images
‘İzolasyoncu ve Tek Taraflı’ Dış Politika: Dış politikada da Trump’ın ikinci döneminin, ilk dönemine benzer bir seyir izlemesi bekleniyor. Trump, ABD’yi dünya genelindeki çatışmalardan uzak tutma amacı güdüyor. Kampanya döneminde, Ukrayna’daki savaşı Rusya ile 24 saat içinde müzakere ederek sona erdireceğini vaad etti. Ancak Demokratlar, bu tür mesajların Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i cesaretlendirebileceği konusunda uyarıyor. Trump, kendisini İsrail’in ‘sadık bir destekçisi’ olarak konumlandırsa da Gazze’deki savaşı nasıl sonlandıracağına dair fazla bilgi vermiyor. Çatışmalarda arabuluculuk konusunda deneyimli isimlerden Martin Griffiths, Trump’ın başkanlığının ‘izolasyonculuk ve tek taraflı hareket’ imajı ile global istikrarsızlığı arttırabileceği öngörüsünde bulunuyor. Daha önce NATO’da görev almış ve Exeter Üniversitesi’nde strateji ile güvenlik profesörü olan Jamie Shea ise Trump’ın ilk dönem başkanlık tarzının ‘yıkıcı’ olmanın yanı sıra ‘bir devamlılık’ içerdiğini ifade ediyor. Shea, “NATO’dan ayrılmadı, ABD birliklerini Avrupa’dan çekmedi ve Ukrayna’ya güçlü silahlar veren ilk ABD başkanıydı” diyor.
Donald Trump, ABD tarihinde peş peşe iki dönem seçilen ikinci başkan oldu. Grover Cleveland, 1885-1889 yılları arasında görev yaptıktan sonra tekrar aday olmuş ve 1893-1897 yılları arasında ikinci dönemini geçirmiştir.
