Hepimiz zaman zaman duygusal açlık yaşadığımızı düşünürüz. Sıkıldığımızda, stres altındayken, moralimiz bozukken ve hatta bazen mutluyken kendimizi yemekle ödüllendiririz.
Yemek yemek sadece fiziksel olarak aç olduğumuzda yaptığımız bir davranış değil aynı zamanda sosyal, kültürel ve duygusal olaylardan etkilenen karmaşık bir davranıştır. Duygusal açlık yaşayan kişiler, fiziksel olarak aç olmadıkları halde bir duygu sonucu yeme davranışı gösterirler. Bu duygu bir arkadaşla tartışmak, iş yerindeki stres, sevgilinizden ayrılmak, aile içi sorunlar gibi pek çok şey olabilir. Genellikle duygusal açlık yaşadığımızda karbonhidratlı besinler tüketiriz çünkü şekerli ve unlu besinler serotonin dediğimiz mutluluk hormonunu salgılamamızı sağlar. Tabii bu mutluluk yemek bittikten sonra yerini pişmanlıklara bırakarak aslında depresif ya da üzgün bir halden daha hüzünlü bir hale geçmemize neden oluyor.
Ancak toplumda çok yaygın olan insülin direnci çoğu zaman duygusal açlıkla karıştırılan bir rahatsızlıktır. Çünkü insülin direncine sahip kişilerde sürekli açlık, tatlı ya da karbonhidrat krizleri, sinirlilik ve depresyon da görülür. Kilo almak yağ hücrelerinin sayısında artışa neden olur ve yağ hücrelerinden hücrelere geçemeyen insülin kanda birikmeye başlar. Bunun sonucunda insülin direnci gelişir ve insülin direnci geliştikçe daha hızlı kilo almaya başlarız. Yani kilo almak insülin direncine, insülin direnci de kilo almaya neden olarak bir kısır döngü oluşturur.
Kan Testleriniz Önemli!
Sürekli açsanız ve yemek yemek istiyorsanız, bu durumu duygusal açlık olarak tanımlıyorsanız öncelikle sorunun fizyolojik mi yoksa psikolojik mi olduğundan emin olmalısınız. Açken yapacağınız HOMA-IR testi ile insülin direncinizin olup olmadığını öğrenebilirsiniz. HOMA-IR değeriniz normal aralıkta ise duygusal açlık yaşıyor olabilirsiniz.
İnsülin Direncim Varsa Ne Yapmalıyım?
İnsülin direncinde karbonhidratları diyetten çıkarmak sorunları ve tatlı krizlerini arttırır. Bu nedenle günlük enerjinizin %50’sini karbonhidratlardan alın. Ancak basit şeker diyeti dediğimiz pirinç, makarna, patates, meyve suları ve tatlılar yerine kompleks karbonhidratlar; esmer ekmek, bakliyat kullanılabilir. Glisemik indeks diyetlerini takip edin ve ara öğünlere dikkat edin. 3 saatten fazla aç kalmanız kan şekerinizin bir sonraki öğünde hızla yükselip düşmesine ve tekrar acıkmanıza neden olur. İnsülin direnci için en iyi atıştırmalık bir avuç meyve yemek ve yanında tarçınlı süt veya yoğurt tüketmektir.
Duygusal Açlık Nasıl Tedavi Edilir?
Uzman Diyetisyen Melike Çetintaş, ”Duygusal açlığın çözümü, yeme davranışını başka bir davranışla değiştirmektir. Psikodiyette de kullandığımız bazı yöntemlerle bunu başarabiliriz. Bilinçaltınıza olumlu önerilerde bulunun. Buzdağının bilinçsiz kısmı; aslında biz farkında bile olmadan davranışlarımızı ve yaşamlarımızı kontrol eder. Bilinçaltına verdiğimiz olumlu mesajlar zamanla işlenerek bilince yani davranışlarımıza yansır. Bu doğru mesajlarla yeme davranışını değiştirebiliriz. Gün içerisinde kendinize önerilerde bulunabilirsiniz. Örneğin, ‘Bunu yapabilirsin’, ‘Bu yemeği yemeyecek iraden var’, ‘Şu anda aç değilsin’, Aldığın kararların arkasındasın.’ Kendi motivasyonunuzu artıracak ve özgüven aşılayacak öneriler oluşturabilirsiniz. Bu önerileri günde 2-3 kez tekrarlayarak, zamanla onları bilince yükselterek davranışlarınızda olumlu değişiklikler görebilirsiniz.
yönetici