Edebiyat Dünyasından Dikkat Çeken ‘İsrail’i Boykot Edin’ Çağrısı: İmzacı İsimler Kimler?

Edebiyat dünyasından 2400’den fazla yazar ve yayıncı, İsrail kültürel kuruluşlarının boykot edilmesi yönünde ortak bir bildiriye imza attı. Bu boykot çağrısı, “Filistin Edebiyat Festivali” (PalFest) isimli bir grup tarafından düzenlendi. Çağrının ilk imzacıları arasında Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Fransız yazar Annie Ernaux ve genç kuşağın önemli yazarlarından İrlandalı romancı Sally Rooney de yer almakta. “İsrail’in Edebiyat Kurumlarıyla Suç Ortaklığını Reddetmek” başlıklı bildiriyi imzalayan diğer tanınmış isimler arasında Arundhati Roy, Rachel Kushner, Judith Butler, Junot Díaz, Jhumpa Lahiri, Valeria Luiselli, Rupi Kaur, Viet Thanh Nguyen, Tea Obreht ve Ocean Vuong bulunuyor. Ayrıca Türkiye kökenli yazarlar Ayşegül Savaş, Kenan Orhan ve Münevver Olgun Yüksel de imzacılar arasında. Boykot çağrısıyla ilgili imzaların toplandığı internet sitesinde, bildiriye büyük bir talep olduğu ifade ediliyor. Sabah saatlerinde yaklaşık 1000 imzacı bulunurken, öğleden sonra bu sayının 2500’e yaklaştığı bildirildi. İngiltere’de İsrail’i destekleyen bir avukat grubu olan “UK Lawyers for Israel”, bildirinin yayımlanmasının ardından uluslararası edebiyat kurumlarına gönderdikleri bir mektupta, boykota katılmanın hukuki sonuçları olabileceği konusunda uyarıda bulundu. Avukatlar, “Bu boykot, açıkça İsraillilere karşı bir ayrımcılık niteliğindedir. Yazarlar, başka ülkelerdeki yayıncılara, festivallere, edebiyat ajanslarına benzer şartlar dayatmıyorlar,” şeklinde açıklama yaptı. İsrail, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te gerçekleştirdiği saldırıda 1200 vatandaşını kaybetmesinin ardından Gazze’ye büyük ölçekli bir operasyon başlatmıştı. Hamas yetkililerine göre bu operasyon sonucunda 43 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Ortak bildiride “Biz, yazarlar, yayıncılar, edebiyat festivali çalışanları ve diğer kitap emekçileri, bu mektubu XXI. yüzyılın en büyük ahlaki, siyasi ve kültürel kriziyle karşı karşıya olduğumuz bir dönemde yayımlıyoruz. Filistinlilerin yaşadığı ağır adaletsizlik inkar edilemez. Savaş ortamı evlerimize kadar girdi ve kalplerimizi kırdı,” ifadeleri yer alıyor. Bildiride, İsrail’in Gazze’deki askeri faaliyetleri “soykırım” olarak nitelendirildi. İmzacılar, Güney Afrika’daki “apartheid” rejimine karşı mücadelenin önemine de değindi. Ortak metinde, “İsrailli kültür kurumları, devletle sıkı bir işbirliği içinde, on yıllardır milyonlarca Filistinlinin mülksüzleştirilmesi ve tahakküm altında tutulmasını gizleme, örtbas etme ve sanatlaşma konusunda önemli bir rol oynamıştır,” yorumu yapıldı. İmzacılar, “Filistinlilere karşı uygulanan bu baskının suç ortağı ya da sessiz tanıkları olan İsrailli kültür kurumlarıyla çalışmayacağız. Ayrıca, Filistin halkının uluslararası hukukta korunan devredilemez haklarını tanımayan yayınlar, yayıncılar, festivaller ve ajanslar gibi diğer benzer kuruluşlarla da işbirliği yapmayacağız,” açıklamasında bulundu. İmzacılar ayrıca diğer yazarlar, çevirmenler, tasarımcılar, yayıncılar ve editörleri de benzer bir tavır almaya davet etti.