El kisti, tendon kılıfı ya da eklemden kaynaklanan yumuşak ya da sert bir kitledir. Tıpta Ganglion kisti olarak da bilinir. Kitle kase şeklinde, jelimsi, akışkan ya da yoğun kıvamlı olabilir. Aynı zamanda tendon ve eklem hareketleri sebebi ile ve büyüklüğü arttıkça gözle görülmeye başlanır. Tümör olarak nitelendirilmez. Çoğu zaman zorlama sebebi ile ortaya çıkar. Zorlayıcı hareketlerden sonra zamanla büyüyen için sıvı dolu kist olarak nitelendirilir.
El Kisti Belirtileri Nelerdir?
El kistinin belirtileri kistin konumuna ve büyüklüğüne göre değişecektir. Pek çok durumda kist küçük olduğu için belirti bile ortaya çıkmaz. Başka bir muayene sırasında fark edilmesi mümkündür. Bir el kistinin ilk belirtisi elin arkasında, ayaklarda ve bilekte şişliktir.
Bu şişlik, yaş ve fiziksel aktivite gibi nedenlerle zamanla büyüyebilir. Yuvarlak veya oval şekilde büyüyen şişlikler 2,5-3 cm kadar büyüyebilir. Eldeki kist yerleşim yerine göre sinire baskı yaparsa ağrı, uyuşma ve elektriklenme oluşumu da görülebilir.
Ağrının şiddeti kişiden kişiye değişmekle birlikte sinir sıkışması durumunda genellikle ağrı seviyesi arttıkça ağrı daha da şiddetlenir. Ganglion kistleri zamanla sertleştikçe kıvamları artar ve bilekte kemiksi çıkıntılar ortaya çıkar. Bilekte kist oluşumu da hareketi kısıtlayabilir.
El Kisti Risk Faktörleri Nelerdir?
Her hastalıkta olduğu gibi ellerde kist gelişimi için de bazı risk faktörleri bulunmaktadır. Genetik yapı ve yaşam tarzı hastalık üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Kist oluşumu için risk faktörleri arasında tendon ve eklem hasarı ve ilerleyen yaş ile ortaya çıkan osteoartrit yani kireçlenme yer alır. Bazı meslek gruplarında da ortaya çıkabilir. bir kişide el kisti oluşmasını etkileyen risk faktörleri şunlardır;
- Cinsiyet
- Yaş
- Farklı meslek grupları
- Travma
- Sportif hareketler
- Kireçlenme gibi eklemleri etkileyen hastalıklar
El Kisti Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
El kistinin tedavi yöntemleri genel itibari ile şu şekildedir;
- Splintleme: Kist oluşumu ve ilerlemesinin en önemli nedenleri arasında eklemlerdeki hareketler olur. Bu nedenle kistin oluştuğu bölgeyi hareketsiz hale getirerek kistin büyümesini engellemek hatta azaltmak mümkündür. Hareketi sınırlamak ve dengeyi korumak için askı ve bilek ateli kullanmak en iyisidir. Fakat uzun süreli kullanılan kasları zayıflattığı için kısa süreli tedavi amaçlı kullanılmaktadır.
- Aspirasyon: Aspirasyon, bir şırınga yardımıyla sıvının bir yerden çekilmesi işlemidir. El kisti içindeki şişmeye neden olan sıvı aspire edilir ve boşaltılır. Bazı durumlarda, tedavi edilen bölgeye steroid enjekte edilerek kistin tekrarlaması önlenmeye çalışılır. Aspirasyon kliniğin hijyenik personeli tarafından yapılmalıdır. Ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğinden asla bir kisti kendiniz patlatmaya ve boşaltmaya çalışmayın.
- Cerrahi: Bir el kisti sertleşir ya da kronikleşirse cerrahi dışındaki tedavi seçenekleri yeterli olmayabilir. Kisti çevre dokudan sıyırarak bir bütün olarak çıkarmak için ameliyat gerekebilir.
