Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le birlikte Iğdır-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattının temel atma törenine katıldığı Azerbaycan’ın Nahçıvan kentine yaptığı günübirlik gezide gazetecilerle konuştu. Başlıca açıklamaları arasında şunlar yer aldı:
Azerbaycan’ın son askeri operasyonu Karabağ üzerindeki egemenliğini pekiştirdi. Daha da önemlisi, kalıcı barış ve istikrarın sağlanması amacıyla 44 gün boyunca Azerbaycan vatanının savunulması sonrasında bölgede yeni bir fırsat penceresi açılmıştır. Bu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğini söylemeye gerek yok. Ermenistan’ın süreci geciktirmek yerine kararlı bir duruş sergilemesini bekliyoruz. Azerbaycan’ın toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve komşu haklarına gereken saygı gösterildiği sürece çözümsüz sorun yoktur.
F-16, Menendez sorunları
F-16 savaş uçakları konusunda temel sorunlarımızdan biri ABD Senatörü Bob Menendez’in Türkiye karşıtlığıdır. Bu süreci hızlandırmak mümkün olabilir. Menendez ve onun dünya görüşünü paylaşan insanlar, sadece F16 anlaşmasını değil, genel olarak çabalarımızı engellemek için adımlar atıyor. Menendez’in devre dışı kalması bize avantaj sağlıyor ama F-16 meselesi sadece Menendez’le bağlantılı değil. ABD’den bu konuda net bir cevap bekliyoruz.
Zengezur Koridoru
Kara ve demiryolu yoluyla Nahçıvan ve Azerbaycan’ın diğer bölgeleriyle doğrudan bağlantı kurmak ilişkilerimizi daha da güçlendirecektir. Bu koridorun oluşturulması Türkiye ve Azerbaycan açısından stratejik bir meseledir ve tamamlanması gerekmektedir. Koridor açıldığında Bakü’den doğrudan Kars’a araç veya tren seferleri yapılabilecek. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki kardeşlik daha da güçlenecektir. İran’ın (projeyle ilgili) bazı olumlu sinyaller vermesi de memnuniyet verici bir gelişme. Burayı bir barış koridoruna dönüştürmeyi hedefliyoruz çünkü savaş tehditlerinin baş gösterdiği bir koridor hayal edilemez. Zengezur ve Laçin koridorlarını barış koridorları olarak tasavvur edeceksek bu işi kavga etmeden çözmemiz gerekiyor. Özellikle demiryolları açısından Türkiye’den gelen trenler Nahçıvan ve Ermenistan üzerinden Azerbaycan’a gidecek.
Ermenistan üzerinden geçişe gelince; Ermenistan trene binmediği sürece trenler nereden geçecek? İran’ın şu anda bu planı olumlu görmesi nedeniyle İran üzerinden geçecekler ve dolayısıyla İran üzerinden Azerbaycan’a ulaşmak mümkün olabilir.
Ermenistan
Hocalı Katliamı’nın bedelini Ermenistan ödemeye devam edecek. Çünkü 1 milyon Azerbaycanlı Hocalı ve diğer şehirleri terk etmek zorunda kaldı. Azerbaycan’a gittiler. Onlarca yıl sonra Azerbaycan (Ermenistan) hesap verdi. Kendi topraklarını geri aldı. Açıkçası, Minsk Grubu olarak adlandırılan ABD, Rusya ve Fransa, yıllardır Azerbaycan’ın haklarını tanımadı. Sonuçta Azerbaycan kendi işine baktı ve işi bitirdi. Bugün Hocalı’da kimler var? Hocalı’nın gerçek sahipleri. Artık Hocalı ve Karabağ’ın Azerbaycan’ın egemenliği altında kalıcı barış ve huzura kavuşmasının zamanı gelmiştir. Ermenistan’ın, insanların iç huzurunu teşvik etmek ve korumak için barışı destekleme sorumluluğu vardır.
KKTC’nin tanınması
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) uluslararası alanda tanınması, Kıbrıs’ta kalıcı barış isteyen her ülke için en iyi seçeneği temsil etmektedir. Yıllardır adadaki Türk varlığını inkar etmeye çalışanlar her yolu denediler. Şüphesiz Kıbrıs için geriye kalan tek seçenek iki devletli çözümdür. Hiçbir taraf bizden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin haklarını yok saymamızı, kimsenin bu haklara tecavüz etmesine izin vermememizi beklememelidir. KKTC’yi diğer ülkelerin de tanıması için sesimizi yükselteceğiz. Hataları düzeltmek için doğru adımları atmanın zamanı geldi. KKTC’nin tanınması, Avrupa Birliği de dahil olmak üzere çeşitli tarafların yanlış adımlarını ortadan kaldıracaktır.
İsrail ile ilişkiler
Türkiye ve İsrail pek çok alanda işbirliği yapıyor. İlave işbirliği alanlarının olduğu bir gerçektir. Özellikle Avrupa, kısmen Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle sürdürülebilir enerji kaynakları arayışına giriyor. İsrail’in de enerji rezervlerini Avrupa’ya ulaştırmanın yollarını aradığını söylemeye gerek yok. En akılcı seçenek bu kaynakların Türkiye üzerinden Avrupa’ya gönderilmesi olacaktır. Son toplantılarımızda bu konuyu ele aldık ve bu konuda adımlar atmaya başladık. Aynı zamanda sondaj konusunda işbirliği yapma imkanı da var. Ekibime bu cephedeki teknik çalışmaları tamamlamaları talimatını verdim. Yakın zamanda Türkiye ve İsrail’de yapacağımız görüşmelerde güzergah, zaman çizelgesi ve sondaj sahaları dahil tüm detayları netleştirmeyi planlıyoruz.