Tarım ve Orman Bakanlığı 2018 yılında aldığı kararla kedi, köpek ve gelinciklerin çip takılarak kimliklerinin tespit edilmesini zorunlu hale getirdi. Çip uygulaması ile hayvanın adı, pasaport numarası, türü, cinsi, cinsiyeti, rengi, doğum tarihi, hayvan sahibinin adı, il, ilçe, köy/mahalle bilgileri gibi bilgiler ve kimlerin acil bir durumda ulaşılabilecekleri ‘Pet Pet Kayıt Sistemi (PETVET) ile kayıt altına alınmaktadır. alınması amaçlanmıştır. Kayıp hayvanın sahibine kolay ulaşımı veya aşı takibini sağlayan mikroçip uygulaması, evcil hayvanların sokağa bırakılmasını da engelliyor.
1 Ocak 2021’de başlayan mikroçip başvurusu için son tarih 31 Aralık 2022. Bu tarihten sonra hayvanlarına çip takmayan evcil hayvan sahiplerine 1634 liraya varan para cezası verilecek.
Tarım Bakanlığı verilerine göre uygulamanın başladığı günden bu yana 525 bin 434’ü kedi, 397 bin 111’i köpek ve 16’sı gelincik olmak üzere toplam 922 bin 545 hayvan tespit edildi. Türkiye’de kesin rakam bilinmemekle birlikte evcil hayvan sayısının 4 ile 6 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor. Uygulamadan haberdar olmayan veya evcil hayvanlarına çip takmaktan çekinen milyonlarca evcil hayvan sahibi cezai işlemle karşı karşıya. Kedi, köpek ve gelinciklerin çip takılarak kimliklendirilmesi için verilen sürenin yeterli olmadığını savunan Türk Veteriner Hekimler Birliği (TVHB), bakanlığa süreyi uzatması çağrısında da bulundu.
Altınoluk Veteriner Kliniği’nden Veteriner Hekim Betül Akar, mikroçip uygulaması ile ilgili soruları ve evcil hayvan sahiplerinin en sık sorduğu soruları yanıtladı:
-Mikroçip nedir?
Yaklaşık olarak pirinç tanesi büyüklüğünde, 15 karakterlik bir kod numarası içeren ve özel bir enjektörden biraz farklı olarak bu cihazla deri altına uygulanan, pasif radyofrekans yayan elektronik bir malzemedir.
Dünyanın her yerinde insanlara ait kimlik numaraları olduğu gibi, örneğin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numaramız 11 hanelidir ve diğer tüm insanlardan farklıdır, aynı şekilde 15 karakterli kimlik numarası da mikroçip birbirinden farklıdır ve her biri tek bir hayvana aittir.
-Mikroçipin takılmasının amacı nedir?
Öncelikle hayvanların kendilerine ait bir kimliğe sahip olmasını amaçlayan bir sistemdir. Hayvanlarımızın kaybolması veya çalınması durumunda hayvanınızı geri alma şansınız artar. Mikroçip, ev ortamına alışmış, dışarıdaki zorlu yaşama uyum sağlayamayan ve ölecek olan hayvanların tekrar bir araya getirilmesi açısından hayati önem taşımaktadır. Ayrıca veteriner kliniğine yapılacak ziyaretlerde mikroçip taraması yapılarak hayvanın daha önceki hastalıkları, kliniğe geliş tarihleri, aşıları ve sağlık durumu hakkında bilgi verilecektir.
Türkiye’de sahip olunan hayvan popülasyonunun kontrol altına alınması, tüm hayvanların tespit edilmesi ve bilinçsizce sokağa terk edilen, barınaklara veya doğal yaşam alanlarına götürülen hayvanların tespit edilerek, kayıtlı hayvanın kayıtlı hayvan sahibine kesilmesi, Eğer gerekliyse.
Evcil hayvanınızın bilgilerine ek olarak, adres, telefon gibi gerekli bilgileriniz de bu cihazın veri tabanında kayıtlıdır. Bu sayede hayvan veteriner kliniğine, barınağa ya da belediyeye götürülüp mikroçip taraması yapıldığında kayıp küçük dostunuzu bulan biri size direkt ulaşma şansı yakalamış olacaktır.
-Mikroçip takmam gerekiyor mu? Anlamazsam ne olur?
Mikroçipleme bir seçenek değil, yasal bir gerekliliktir. 01/01/2021 tarihi itibariyle 26 Şubat 2018 tarihli ve 30344 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren yönetmelik kapsamında; Öte yandan 01/01/2022 tarihinden itibaren bir yıl içinde kedi ve gelinciklere mikroçip uygulanması zorunlu hale geldi.
-Yapmazsam cezası var mı?
Evet. Belirtilen tarihlerde evcil hayvanına mikroçip takmayanlara idari para cezası uygulanır.
Aynı zamanda mikroçipi olmayan hayvanlarınızla yurt dışına seyahat etmeniz de mümkün değildir. Uluslararası seyahat edebilmek için bir mikroçip gereksinimi vardır.
Köpeğimi veya kedimi yeni sahiplendim. Tarihi kaçırdım mı? Şimdi yükletebilir miyim?
American Pitbull, American Staffordshire, American Bully Terrier, Japanese Tosa, Argentino, Fila Brasilerio, Dogo Argentino.
-Nasıl takılır?
Mikroçipler, iki kürek kemiği arasına, yani hayvanınızın kürek kemikleri arasındaki elastik derinin altına uygulanır. Normal enjeksiyonlarda kullanılanlardan biraz daha büyük iğnelerle uygulansa da aşı yapmak kadar basit ve acısızdır. Ameliyat veya anestezi gerekmez. Mikroçip implantasyonu, rutin bir veteriner muayenehanesi ziyareti sırasında kolayca gerçekleştirilebilir.
Mikroçip uygulaması kliniğimizde ve tüm veteriner kliniklerinde yapılmaktadır. Mikroçip uygulaması yapılan hayvanlar onay kodu tarafımızdan elektronik ortamda tarafımıza ulaştıktan sonra Tarım ve Orman Bakanlığı HAYBİS’e (Hayvan Bilgi Kayıt Sistemi) kayıt edilmektedir.
-En çok sorulan sorulardan biri de konum bulma özelliği olup olmadığıdır. Mikroçipte ne tür bilgiler bulunur? İçeride takip cihazı var mı?
Ne yazık ki: Bir GPS cihazı bir izleme cihazı değildir.
GPS cihazı, tasmaya takılan bir aparattır. Ayrıca pil gerektirir ve evcil hayvanınızın tasmasından düşerek kaybolabilir. Mikroçipler evcil hayvanınızın derisine yerleştirildiği için ömür boyu kalıcıdır ve kimlik numaralarını içerir. Bu, hayvanlara bir kimlik kazandırmak içindir, sizi arkadaşınızın bulunduğu yere yönlendiremeseler de, barınak veya veteriner kliniğine getirildiğinde sizinle iletişime geçilmesi için bir yol sağlarlar.
Mikroçip uygulaması kaç yaşında yapılmalıdır?
Yenidoğanlarda en geç 3 ay içinde yapılmalıdır. Diğer tüm yaşlarda uygulanabilir. Yani herhangi bir yaş sınırı yoktur.
Seyahat ederken mikroçip istiyorlar mı? Kedi, köpek ve yaban gelinciği gibi evcil hayvanların uluslararası seyahat edebilmeleri için mikroçipe sahip olmaları gerekmektedir. Mikroçipsiz evcil hayvanların uluslararası seyahat etmesi mümkün değildir.
-Mikroçip takıldıktan sonra ne yapmalıyım? Herhangi bir bakım gerekli mi?
Mikroçiplerin kendileri herhangi bir bakım gerektirmez. Mikroçipin yerleştirildiği bölgede akıntı veya şişme gibi herhangi bir anormallik fark ederseniz, veterinerinizle iletişime geçin. Mikroçipin ideal bir şekilde yerinde olduğundan ve olması gerektiği gibi çalıştığından emin olmak için evcil hayvanınızın düzenli kontrolleri sırasında mikroçipin taranmasını isteyebilirsiniz.
-Mikroçiplerle ilgili sorunlar nelerdir? Ne kadar yaygınlar?
İngiliz Küçük Hayvan Veteriner Derneği (BSAVA), mikroçiplere karşı olumsuz reaksiyonların bir veritabanını tutar. Veritabanının kullanıma sunulduğu 1996 yılından bu yana, 4 milyondan fazla hayvana mikroçip takıldı ve yalnızca 391 advers reaksiyon rapor edildi. Bu reaksiyonlar arasında, mikroçipin orijinal implantasyon bölgesinden yer değiştirmesi bildirilen en yaygın sorundur. Saç dökülmesi, enfeksiyon, şişlik ve tümör oluşumu gibi diğer problemler çok daha düşük oranlarda bildirilmiştir.
Mikroçipler kansere neden olur mu?
İmplante edilen mikroçiplerle ilişkili olarak fare ve sıçanlarda kanser geliştiğine dair raporlar var. Bununla birlikte, bu fare ve sıçanların çoğu, tümörler teşhis edildiğinde zaten kanser çalışmaları için kullanılıyordu. Çalışmalarda kullanılan sıçan ve fare suşlarının kansere yakalanma ihtimalinin daha yüksek olduğu da bilinmektedir. Mikroçiplerle ilişkili tümörler iki köpek ve iki kedide bildirilmiştir, ancak tümörün en az bir köpek ve bir kedide doğrudan mikroçiple ilişkili olduğu düşünülmemiştir. Çalışmalar hakkında daha fazla detay için AVMA’nın Hayvanların Mikroçiplenmesi ile ilgili literatür incelemesini okuyabilirsiniz.
Evcil hayvanınızın mikroçipini çıkarmanızı iki nedenden dolayı önermiyoruz. İlk olarak, araştırma incelememize göre, evcil hayvanınızın mikroçipi nedeniyle kansere yakalanma riski çok düşüktür ve avantajı, evcil hayvanınızın kaybolması durumunda onu geri alma olasılığınızın daha yüksek olmasıdır. İkincisi, bir mikroçip yerleştirmek çok basit ve hızlı bir işlem iken, mikroçipin çıkarılması daha karmaşıktır ve genel anestezi ve ameliyat gerektirebilir.
-Evcil hayvanımın mikroçipini “korumak” için ne yapmalıyım?
Evcil hayvanınız mikroçip olduktan sonra yapmanız gereken sadece üç şey var:
1) mikroçipin kayıtlı olduğundan emin olun;
2) mikroçipin hala çalıştığından ve saptanabilir olduğundan emin olmak için veterinerinizden evcil hayvanınızın mikroçipini yılda en az bir kez taramasını isteyin
3) Kayıt bilgilerinizi güncel tutun.
Taşındıysanız veya herhangi bir bilginiz (özellikle telefon numaranız) değiştiyse en kısa sürede mikroçip kaydınızı mutlaka güncelleyin.
