Orijinal Başlık: Güney Kore Cumhurbaşkanı neden aniden sıkıyönetim ilan etti? Orijinal İçerik Parçası: Kaynak, Getty Images Yazan, Frances Mao ve Jake Kwon Unvan, BBC News 4 Aralık 2024. Artan siyasi baskılar altında bulunan Güney Kore Cumhurbaşkanı Yoon Suk-yeol, 50 yıl aradan sonra ilk kez demokratik bir ülkede sıkıyönetim ilan etti. Birkaç saat sonra, parlamentonun bu adımı engellemesinin ardından sıkıyönetimi kaldıracağını açıkladı. Yerel saatle 23.00’te ulusal televizyonda yapılan sıkıyönetim ilanında güvenlik ve Kuzey Kore tehdidi gibi gerekçeler öne sürüldü, ancak kısa süre içinde Yoon’un bu hamleyi gündemdeki siyasi engellemelere yanıt olarak yaptığı ortaya çıktı. Gözlemciler, Cumhurbaşkanı’nın kendisine yönelik siyasi saldırıları engellemek amacıyla sıkıyönetim ilan etme yoluna gittiğini belirtmektedir. Ancak sıkıyönetim, parlamentonun dışında kitlesel gösterilere yol açtı ve milletvekilleri kararın yasadışı olduğunu belirterek muhalefet oylaması yaptı. Kaynak, Reuters. Neler yaşandı? Cumhurbaşkanı Yoon, konuşmasında muhalefetin saldırılarına atıfta bulunarak “Kaos yaratan devlet karşıtı güçleri ortadan kaldırmak için” sıkıyönetim ilan ettiğini ifade etti. Yoon’un ilanıyla birlikte Güney Kore Ordusu’na belirli bir süreliğine yetki verildi; parlamentoya polis ve askerlerin yerleştirildiği, meclis binasının üzerine helikopterlerin indiği gözlemlendi. Ordu, parlemento önündeki tüm toplantıları ve siyasi etkinlikleri yasakladığını duyurdu. Ayrıca medya da ordu tarafından denetlendi. Kaynak, Reuters. Ancak muhalefet Yoon’un sıkıyönetim ilanını hemen yasaya aykırı ve anayasaya uygun bulmadı. Yoon’un kendi partisi olan muhafazakâr Halkın İktidarı Partisi’nin lideri de durumu “yanlış bir hamle” olarak nitelendirdi. Muhalefet lideri Lee Jae-myung, kendi partisi olan Demokratik Parti’nin vekillerine toplanarak karara itiraz etme çağrısında bulundu. Kaynak, Reuters. Ayrıca halkı, parlamentonun önünde protesto yapmaya davet etti. Lee, “Tanklar, zırhlı araçlar, silahlı askerler ülkede söz sahibi olacak. Sevgili vatandaşlarım, lütfen Ulusal Meclis’e gelin” dedi. Bunun üzerine çok sayıda kişi, sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı parlamento önünde toplandı. Protestocular “Sıkıyönetime Hayır!” sloganları attı. Eylemcilerle polis arasında arbede yaşanmasına rağmen, çok sayıda asker bulunsa da olay ciddi bir çatışmaya dönüşmedi. Kaynak, EPA. Milletvekilleri barikatları aşarak parlamento salonuna girmeyi başardı. Yerel saatle gece 01.00’de 300 milletvekilinden 190’ı sıkıyönetim kararına karşı oy kullandı. Cumhurbaşkanı Yoon’un sıkıyönetimi geçersiz ilan edilmiş oldu. Kaynak, Reuters. Sıkıyönetim kararının önemi nedir? Güney Kore’de son sıkıyönetim durumu 1979’da yaşanmıştı; ülkede uzun süre hükümet eden askeri diktatör Park Chung-hee bir darbe sırasında suikasta uğradığında sıkıyönetim ilan edilmişti. Ülkenin 1987’de parlamenter demokrasiye geçmesinden bu yana sıkıyönetim durumu yaşanmamıştı. Ancak Yoon, ülkeye yönelik “devlet karşıtı güçlerden” koruma amacını güttüğünü belirterek sıkıyönetimi ilan etti. Önceki liderlere nazaran Kuzey Kore’ye karşı daha sert bir tutum sergileyen Yoon, muhalefeti Kuzey Kore sempatizanları olarak nitelendirdi, ancak bu iddialarını destekleyen herhangi bir kanıt sunmadı. Sıkıyönetim durumunda orduya daha fazla yetki tanınıyor ve çoğunlukla vatandaşların medeni hakları, hukukun üstünlüğünün sağladığı standartlar ve korumalar askıya alınıyor. Kaynak, EPA. Muhalefet ne yaptı? Yoon, Mayıs 2022’de göreve gelmişti fakat muhalefetin Nisan ayındaki genel seçimlerde büyük bir başarı kazanmasının ardından gücünü oldukça kaybetti. O tarihten sonra, hükümeti istediği yasaları geçiremez duruma geldi ve sadece muhalefet tarafından önerilen yasa tasarılarını veto eder hale geldi. Yoon’un adı çeşitli yolsuzluk skandallarına karışmış durumda; bunlardan biri First Lady’nin Dior marka bir çantayı hediye alması, diğeri de borsa manipülasyonu iddialarıdır. Kaynak, Reuters. Yoon, geçen hafta televizyonda özür dilemek zorunda kaldı ve First Lady’nin görevlerini denetleyen bir büro kurduğunu açıkladı. Fakat muhalefetin talep ettiği daha geniş kapsamlı bir soruşturma yapılmasını reddetti. Sonrasında muhalefet, hükümetin bütçesinin azaltılmasını öngören bir tasarıyı gündeme getirdi ve Güney Kore’de bütçe tasarıları veto edilemiyor. Ayrıca muhalefet, kabine üyeleri ve bazı üst düzey savcıların görevden alınması için harekete geçti. Bunlar arasında First Lady’ye yönelik soruşturma açmayan hükümet denetleme kurumunun başındaki isim de bulunuyor. Şimdi ne olacak? Kaynak, EPA. Güney Kore yasalarına göre, parlamentonun çoğunluğu sıkıyönetimin kaldırılmasına ilişkin oy verirse, hükümet buna uymak zorundadır. Aynı yasada, milletvekillerinin tutuklanması da yasaklanmıştır. Nitekim, Yoon parlamentodaki oylamadan birkaç saat sonra sıkıyönetim kararını geri çekti. Kaynak, Reuters. Şu aşamada ne olacağı belli değil. Parlamentonun önünde toplanan eylemcilerin bazıları “Yoon Suk Yeol tutuklansın” sloganları atmaya başladı. Ancak Yoon’un aceleyle aldığı bu karar, ülkenin modern bir demokrasiye dönüşüm sürecinin ardından beklenmedik bir şok etkisi yarattı. Sıkıyönetim, on yıllardır demokratik toplum için en büyük tehdit olarak değerlendirilmektedir. Parlamento Başkanı da “Demokrasiyi halkla birlikte koruyacağız” açıklaması yaptı.
Eski Mossad ajanları, çağrı cihazları ve telsizler üzerinden gerçekleştirilen saldırıların arka planını açıkladı. Kaynak: Getty Images. Lübnan'da Hizbullah'a yönelik yapılan saldırılarda kullanılan çağrı cihazlarının patlatılmasıyla ilgili bilgi veren...
Devamını Oku..