Güney Kore’de Sıkıyönetimi Kaldıran Cumhurbaşkanına Azil İddiaları: Gelişmeler Neler?

Kaynak: Reuters Güney Kore’de milletvekilleri, sıkıyönetim ilan eden ve kısa süre içerisinde bu kararı geri çeken Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol’un görevden alınması çağrısında bulundu. Yoon, yerel saatle 23:00’te ekranlara çıkan sıkıyönetim açıklamasında ülkeyi “Kuzey Kore ve devlet karşıtı tehditlere karşı korumak ve özgür anayasal düzeni sürdürmek amacıyla bu kararı aldıklarını” belirtti. Ancak herhangi bir tehditten bahsetmedi. Sıkıyönetim ilanı sonrası, askerler parlamentonun pencerelerinden içeri girmeye çalışırken, askeri helikopterler havada uçtu. Görevli personel, askerleri geri püskürtmek için yangın söndürücü kullandı. Muhalefet tarafından yapılan çağrılar üzerine parlamento binası önünde toplanan eylemciler ve polis arasında çatışmalar meydana geldi. Bu sırada ordu, parlamentonun ve siyasi partilerin faaliyetlerini yasaklayacaklarını ve medyanın da sıkıyönetim komutanlığı denetiminde olacağını duyurdu. Güney Kore Cumhurbaşkanı neden aniden sıkıyönetim ilan etti? Pakistan’da, cezaevindeki eski başbakan İmran Khan’ın taraftarları başkentteki meydandan uzaklaştırıldı. Kuzey Kore, Mayıs ayından bu yana Güney Kore’ye 1500’den fazla balon gönderdi ve bu balonlarda parazit tespit edildi. Ancak sıkıyönetim uygulamasından saatler sonra, 300 üyeden oluşan parlamentoda 190 milletvekili, oy birliğiyle sıkıyönetimin iptal edilmesini isteyerek karar aldı. Bu karara Yoon’un partisinden 18 milletvekili de destek verdi. Parlamento önünde toplanan kalabalık, milletvekillerinin oylama sonucunu sevinçle karşıladı. Güney Kore anayasasına göre, parlamento çoğunluğu sıkıyönetimin kaldırılmasına karar verebilir. Kaynak: Getty Images Oylamanın ardından sabaha karşı tekrar ekranlara çıkan Cumhurbaşkanı Yoon, “Az önce Ulusal Meclis, sıkıyönetimin kaldırılmasını talep etti; bu nedenle sıkıyönetim için görevlendirilen ordu birimlerini geri çekeceğiz. Ulusal Meclis’in kararına saygı göstereceğiz ve kabine toplantısında sıkıyönetimi kaldıracağız” ifadelerini kullandı. Muhalefetten oluşan bir grup milletvekili, Yoon’un azledilmesi için 72 saat içinde oylanması gereken teklif sunacaklarını duyurdu. Grupta yer alan milletvekillerinden Hwang Un-ha, “Parlamento acilen cumhurbaşkanının görevden alınmasına odaklanmalı ve en kısa sürede bir azil teklifi kabul etmelidir” dedi. Yoon’un danışmanları ise topluca istifa etme önerisi sundu. Kaynak: Getty Images Yoon’un kendi partisinden Halkın Gücü Partisi, tüm kabinenin ve Savunma Bakanı Kim Yong-un’un istifasını talep etti. Güney Kore’nin en büyük işçi sendikaları birliği olan Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonu Koalisyonu, Yoon istifa edene kadar grev çağrısı yaptı. Güney Kore’deki cumhurbaşkanları, parlamento tarafından üçte iki çoğunlukla görevden alınabiliyor. Daha sonra, anayasa mahkemesinde bir yargılama süreci başlatılıyor ve dokuz yargıçtan altısının azil yönünde oy kullanması halinde cumhurbaşkanı görevden alınabiliyor. “Siyasi saldırıları önlemek için bir strateji” Yoon’un partisi, 300 üyeli parlamentoda 108 sandalye ile temsil ediliyor. Cumhurbaşkanı istifa ederse veya görevden alınırsa, yerine Başbakan Han Duck-soo geçerek 60 gün içinde yeni seçimler yapılana kadar cumhurbaşkanlığı görevini üstlenecek. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Yoon’un sıkıyönetimi kaldırmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti ve “Siyasi anlaşmazlıkların barışçıl yollarla, hukukun üstünlüğü çerçevesinde çözülmesini umuyoruz” dedi. Yoon’un son aylarda parlamentodaki kontrolünü kaybeden hükümeti, muhalefetin iktidarı zayıflatmayı hedefleyen bir dizi yasa tasarısı ve önergesiyle karşı karşıya kaldı. Siyasi gözlemcilere göre, Yoon’un sıkıyönetim ilanı, siyasi saldırılara yanıt vermek adına anti-demokratik bir taktikti. Kaynak: Getty Images Yoon Suk Yeol kimdir? Yoon Suk Yeol, Mart 2022 seçimlerinde iktidara gelerek, bir yıl önce gerçekleşen kapsamlı yolsuzluk skandalına karışmış olan muhafazakar eski Cumhurbaşkanı Park Geu-hye’ye karşı açtığı davayla dikkat çekti. Yoon, kampanya sürecinde sık sık yaptığı gaflarla eski ABD Başkanı Donald Trump’a benzetildi. Örneğin, 1980 yılında gerçekleşen bir protestoya istinaden, toplu katliam ile suçlanan eski başkan Chun Doo-hwan için “İyi bir siyasetçi” demişti. Güney Kore, gelişmiş ülkeler arasında en kötü kadın hakları siciline sahip olan ülkelerden biridir. Yoon, cinsiyet eşitliği ve aile bakanlığını kaldırmayı vaat ettiğini belirterek, ülkedeki düşük doğum oranlarının sebebini artan feminist hareket olarak gösterdi. Yoon, kampanya sürecinde Kuzey Kore’nin olası saldırılarına karşı yeni teknolojiler geliştireceğini söyledi. Ayrıca, Kuzey Kore’deki Kim Jong-un rejimine uygulanan yaptırımları desteklediğini duyurdu. Yoon, Çin’e karşı da daha sert bir tutum benimseyeceğini ifade etti ve ABD, Avustralya, Hindistan ve Japonya arasında oluşturulan Dörtlü Güvenlik Diyalogu (Quad) ile daha yakın iş birliği yapmak istediğini belirtmiştir. ABD ile Çin arasındaki rekabet, geleceğe yön verecek iki süper gücün varlığını ortaya koymaktadır.