Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın 79. BM Genel Kurulu kapsamında düzenlenen “Geleceğin Zirvesi”nde yaptığı konuşma, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) reformu konusundaki tutumunu bir kez daha ortaya koydu. İşte Fidan’ın açıklamalarının detayları ve bu konudaki genel bakış:
BMGK Reformu İhtiyacı
Fidan, BM’nin artan küresel tehditlere karşı etkili bir liderlik gösteremediğini vurguladı. Bu bağlamda, küresel sorunlara ortak çözümler üretebilecek daha etkili bir yapıya ihtiyaç olduğunu belirtti.
“Dünya 5’ten Büyüktür” Vurgusu
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sıkça dile getirdiği “Dünya 5’ten büyüktür” sloganını tekrarlayan Fidan, uluslararası barış ve güvenliğin sınırlı sayıda ülkeden oluşan “imtiyazlı bir gruba” bırakılamayacağını ifade etti.
Demokratik Karar Alma Mekanizması
Fidan, BM’deki karar alma mekanizmalarının daha demokratik hale getirilmesi gerektiğini vurguladı. Bu, Türkiye’nin uzun süredir savunduğu bir pozisyon olup, BMGK’nın mevcut yapısının günümüz dünyasının gerçeklerini yansıtmadığı görüşüne dayanmaktadır.
Türkiye’nin BMGK Reformu Vizyonu
Türkiye, BMGK’nın daha kapsayıcı ve temsil edici olması gerektiğini savunmaktadır. Bu vizyon şu noktalara dayanmaktadır:
1. Daimi üye sayısının artırılması
2. Veto yetkisinin sınırlandırılması veya kaldırılması
3. Bölgesel temsil dengesinin sağlanması
4. Gelişmekte olan ülkelerin daha fazla temsil edilmesi
Uluslararası Tepkiler
Türkiye’nin bu tutumu, birçok gelişmekte olan ülke tarafından desteklenmektedir. Ancak mevcut daimi üyeler, özellikle veto yetkilerini kaybetme endişesiyle, kapsamlı bir reforma genellikle sıcak bakmamaktadır.
Sonuç olarak, Dışişleri Bakanı Fidan’ın açıklamaları, Türkiye’nin uluslararası sistemde daha adil ve etkili bir yapı oluşturma çabalarının devam ettiğini göstermektedir. Bu tutum, Türkiye’nin küresel siyasette daha aktif bir rol oynama ve uluslararası kurumların reformu konusundaki kararlılığını yansıtmaktadır.
Kaynaklar:
[1] [PDF] Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Reformu Sorunsalı – DergiPark https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1143859
[2] Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi – Vikipedi https://tr.wikipedia.org/wiki/Birle%C5%9Fmi%C5%9F_Milletler_G%C3%BCvenlik_Konseyi
[3] Dünya 5’ten Büyüktür; BM Küresel ve Bölgesel Sorunlara Ağırlığını … https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/1373/dunya-5ten-buyuktur-bm-kuresel-ve-bolgesel-sorunlara-agirligini-koymalidir
[4] Son Anket Sonuçları Erdoğan’ı Titretecek! Erken Seçimin Ateşi Alevlendi! Bu Pazar Seçim Olsa! https://www.youtube.com/watch?v=pxnK6rqkn1Y
[5] Birleşmiş Milletler Teşkilatı ve Türkiye / T.C. Dışişleri Bakanlığı https://www.mfa.gov.tr/birlesmis-milletler-teskilati-ve-turkiye.tr.mfa
[6] İmamoğlu’nu hedef alınca Mansur Yavaş’tan uyarı gelmişti! Yüksel Arslan istifasını duyurdu https://www.haberler.com/politika/mansur-yavas-tan-yuksel-arslan-a-tepki-17848987-haberi/